اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟

ارزش وضعیت‌های معاملاتی باز بیت کوین. منبع: CoinGlass

قرارداد اختیار خرید و فروش سهام چیست؟

کارشناس بازار سرمایه گفت: در قرارداد اختیار معامله خریدار در ازای پرداخت مبلغ معین، حق خرید یا فروش دارایی مندرج در قرارداد را به دست می‌آورد.

به گزارش سرویس بورس مشرق، بابک سالاروند کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که قرارداد اختیار معامله چیست؟، اظهار کرد: اختیار معامله قراردادی دوطرفه بین خریدار و فروشنده است که براساس آن خریدار قرارداد، حق (نه الزام و تعهد) دارد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت معین و در زمانی مشخص بخرد یا بفروشد. در قرارداد اختیار معامله، خریدار در ازای پرداخت مبلغ معینی، حق خرید یا فروش دارایی مندرج در قرارداد را در زمانی مشخصی با قیمتی که هنگام بستن قرارداد تعیین شده است، به دست می‌آورد.

او بیان کرد: از طرف دیگر، فروشنده قرارداد اختیار معامله، در مقابل اعطای این حق به خریدار، با دریافت مبلغ معینی هنگام عقد قرارداد، براساس مفاد قرارداد آماده‌ی فروش یا خرید دارایی مذکور در سررسید است.

کارشناس بازار سرمایه افزود: دارنده قرارداد اختیار معامله، در اعمال حق خود مختار است و به عبارت دیگر هیچ تعهد و الزامی ندارد و در صورت صرف‌ نظر وی از اجرای قرارداد، مبلغی را که در ازای این حق پرداخته است از دست می‌دهد. از طرف دیگر فروشنده در صورت خواست خریدار، مجبور به اجرای قرارداد است.

سالاروند در پاسخ به این پرسش که، چند نوع قراردادهای اختیار معامله وجود دارد؟، گفت: اختیاری که برای خرید یک دارایی داده می‌شود را، اختیار خرید می گویند. به طور مثال، سرمایه‌گذار تصمیم می‌گیرد که اختیار خرید ۱۰۰ سهم شرکت "الف" را با قیمت توافقی ۱۰۰۰ تومان بابت هر سهم، خریداری کند. فرض کنید قیمت جاری سهم مزبور ۹۸۰ تومان، تاریخ انقضای قرارداد چهار ماه و قیمت قرارداد اختیار معامله بابت هر سهم ۵۰ تومان است؛ بنابراین سرمایه‌گذاری اولیه برای خرید قرارداد ۵۰۰۰ تومان است. اگر قیمت سهم در تاریخ انقضای قرارداد کمتر از ۱۰۰۰ تومان باشد، مسلم است سرمایه‌گذار قرارداد را به اجرا نمی‌گذارد، چون خریدن سهمی اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟ که قیمت روز آن کمتر از ۱۰۰۰ تومان است با قیمت توافقی ۱۰۰۰ تومان عاقلانه نیست.

او بیان کرد: در این وضعیت سرمایه‌گذار میزان سرمایه‌گذاری اولیه خود (۵۰۰۰ تومان) را از دست می‌دهد. اما اگر قیمت سهم در تاریخ سررسید بیشتر از ۱۰۰۰ تومان باشد، سرمایه‌گذار قرارداد را به اجرا می‌گذارد. فرض کنید قیمت سهم به ۱۱۵۰ تومان برسد. با اجرای قرارداد سرمایه‌گذار می‌تواند ۱۰۰ سهم را با قیمت هر واحد ۱۰۰۰ تومان خریداری کند. اگر او در همان زمان سهم خود را در بازار به فروش برساند مبلغ ۱۵۰۰۰ تومان (۱۵۰ تومان بابت هر سهم) سود می‌کند. با کسر هزینه اولیه خرید قرارداد اختیار معامله، سود خالص سرمایه‌گذار ۱۰۰۰۰ تومان است

او افزود: اختیار معامله مدت معینی دارد. حق خرید یا فروش دارایی در یک قیمت معین فقط تا تاریخ انقضایی که قبلاً مشخص شده است، امکان خواهد داشت.

سالاروند در خصوص قرارداد اختیار فروش نیز گفت: همچنین قرارداد اختیار فروش، به دارنده حق می‌دهد که مقدار معینی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت توافقی در دورة زمانی مشخصی بفروشد. درحالی ‌که خریدار قرارداد اختیار خرید، به امید افزایش قیمت آن را می‌خرید، خریدار قرارداد اختیار فروش پیش‌بینی می‌کند که قیمت در آینده کاهش خواهد یافت.

او بیان کرد: سرمایه‌گذاری را در نظر بگیرید که قرارداد اختیار فروش (از نوع اروپایی) ۱۰۰ سهم شرکت "الف" را با قیمت توافقی ۷۰۰ تومان خریداری می‌کند. فرض کنید که قیمت جاری سهم مزبور ۶۵۰ تومان، تاریخ انقضای قرارداد سه ماه بعد و قیمت قرارداد برای هر سهم ۷۰ تومان باشد؛ بنابراین سرمایه‌گذاری اولیه (برای خرید قرارداد) ۷۰۰۰ تومان است. چون قرارداد اروپایی است، فقط در زمان انقضا قابل اجراست و در صورتی ‌که قیمت در آن زمان کمتر از ۷۰۰ تومان باشد اجرا می‌شود.

کارشناس بازار سرمایه افزود: فرض کنید قیمت سهم شرکت "الف" در تاریخ انقضا ۵۵۰ تومان باشد، سرمایه‌گذار می‌تواند براساس قرارداد ۱۰۰ سهم را با این قیمت بخرد و با قیمت ۷۰۰ تومان بفروشد و ۱۵۰۰۰ تومان (۱۵۰ تومان برای هر سهم) سود به دست آورد. اگر ۷۰۰۰ تومان سرمایه‌گذاری اولیه را از این مبلغ کم کنیم. سود خالص سرمایه‌گذار ۸۰۰۰ تومان خواهد بود. در این راهبرد نیز تضمینی وجود ندارد که سرمایه‌گذار سود کند. اگر قیمت کالا در زمان انقضا، بیشتر از ۷۰۰ تومان باشد، قرارداد اختیار فروش ارزش ندارد و سرمایه‌گذار مبلغ ۷۰۰۰ تومان سرمایه‌گذاری اولیه را از دست می‌دهد.

اوراق اختیار فروش تبعی و اوراق اختیار معامله چیست؟

آپشن‌ها (اوراق اختیار معامله) نوعی از اوراق مشتقه هستند که، در بازارهای مالی مورد داد و ستد قرار می‌گیرند. هدف از انتشار و معامله این اوراق، کنترل و کاهش ریسک سرمایه گذاری است. آپشن‌ها این حق را به دارنده آن می‌دهند که خرید و فروش یک دارایی را در یک تاریخ مشخص و با قیمت مشخص انجام شود. همانطور که ذکر شد دارنده آپشن مختار است که در سررسید ( یا تا سررسید) یک دارایی را بخرد یا بفروشد و اجبار و تعهدی در این زمینه ندارد ولی در صورت درخواست دارنده اختیار معامله، ناشر موظف و متعهد به خرید یا فروش به نرخ اعمال می‌باشد.

انواع اوراق اختیار معامله

اوراق اختیار معامله، به اوراق اختیار اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟ خرید (call option) و اوراق اختیار فروش (put option) تقسیم می‌شوند. اوراق اختیار خرید، به دارنده آن این اختیار و اجازه را می‌دهد تا در یک تاریخ معین (یا تا تاریخ معین) یک دارایی را به قیمت مشخص از ناشر اختیار خرید، خریداری کند. اوراق اختیار فروش به دارنده آن این اجازه و اختیار را می‌دهد تا در یک تاریخ معین (یا تا تاریخ معین) یک دارایی را به قیمت مشخص به ناشر اختیار فروش، بفروشد.

تاریخ اعمال (expiration date) اوراق اختیار معامله

تاریخ سررسید اوراق اختیار معامله را تاریخ اعمال می‌گویند.

قیمت اعمال (exercise price) اوراق اختیار معامله

قیمتی که برای خرید یا فروش دارایی پایه اوراق اختیار معامله در تاریخ سررسید مشخص می‌شود، قیمت اعمال می‌گویند.

دارایی پایه(Underlying Asset)

اوراق اختیار معامله می‌تواند بر روی دارایی‌های مختلف تعریف و منتشر گردد. همانطور که گفته شد اوراق اختیار معامله نوعی اوراق مشتقه می‌باشد. به این دلیل به این اوراق مشتقه می گویند که هویت خود را از یک دارایی دیگر می‌گیرند. به دارایی اصلی که اختیار معامله بر روی آن تعریف می‌شود دارایی پایه می‌گویند. دارایی پایه می‌تواند یک کالا مانند شمش فولاد، یک محصول کشاورزی مانند گندم یا یک دارایی مالی مانند سهام یک شرکت یا حتی یک شاخص خاص باشد.

اعمال اوراق اختیار معامله (exercise)

چنانچه دارنده اوراق اختیار معامله تصمیم بگیرد از اختیار خود استفاده کند و دارایی پایه را به قیمت اعمال بخرد یا بفروشد اصطلاحا گفته می‌شود اوراق اختیار اعمال شده است.

اوراق اختیار معامله آمریکایی و اروپایی چیست؟

جهت اعمال اوراق اختیار معامله دو روش متفاوت وجود دارد . چنانچه دارنده اوراق فقط در تاریخ سررسید اجازه اعمال داشته باشد اصطلاحا به این مدل ، اوراق اختیار معامله اروپایی گفته می شود. در روش دیگه دارنده اوراق اجازه و اختیار دارد تا تاریخ سررسید ( در یک بازه نه صرفا در یک روز مشخص) هر زمان اراده کند اوراق را اعمال کند به این نوع اصطلاحا اوراق اختیار معامله آمریکایی گفته می شود.

هدف از انتشار و معامله اوراق اختیار معامله

فلسفه وجودی آپشن‌ها، کنترل ریسک تولیدکنندگان و فروشندگان کالا است ولی این اوراق صرفا بر روی دارایی‌های فیزیکی و صرفا توسط تولیدکنندگان و فروشندگان کالا مورد داد و ستد قرار نمی‌گیرد، بلکه طیف وسیعی از سرمایه گذاران و معامله گران این اوراق را با هدف کنترل ریسک یا کسب سود از طریق نوسان قیمت‌ها مورد معامله قرار میدهند. بعلاوه این اوراق هم بر روی کالاهای فیزیکی هم روی دارایی های مالی مانند سهام و شاخص‌های بورس منتشر می‌گردد.

اوراق اختیار فروش تبعی

بر اساس تعاریفی که ارائه شد؛ اوراق اختیار فروش تبعی که در بازار بورس ایران منتشر می‌گردد نوعی از اختیار فروش اروپایی است. برخی از ویژگی‌های این اوراق عبارتند از:

• تنها کسانی می توانند این اوراق را بخرند که سهامدار شرکت باشند.
• امکان فروش اوراق تبعی تا سررسید وجود ندارد.
• سقف خرید این اوراق توسط هر شخص در اطلاعیه عرضه این اوراق مشخص می گردد.
• هر شخص به میزانی که این اوراق را می خرد باید سهام شرکت را داشته باشد.
• چنانچه تا قبل از سررسید اوراق اختیار فروش تبعی، شخصی سهام خود را بفروشد و مجددا بخرد امکان استفاده از اوراق تبعی را نخواهد داشت.

با توجه به شرایط بالا، مشخصا انتشار این اوراق با هدف اطمینان دهی به سهامداران خرد، در جهت حداقل سودآوری، همچنین تشویق فرهنگ سهامداری می‌باشد.

نحوه اعمال و تسویه اوراق اختیار فروش تبعی

قبل از انتشار این اوراق، در اطلاعیه ای بنام اطلاعیه عرضه اوراق اختیار فروش تبعی اطلاعات لازم در مورد این اوراق شامل نماد معاملاتی، دارایی پایه، تاریخ سررسید، قیمت اعمال، سقف خرید هر شخص حقیقی و حقوقی، تاریخ سررسید، حجم کل عرضه اوراق، ناشر، دوره معاملاتی، دامنه نوسان، حداقل حجم هر سفارش خرید و نحوه تسویه و اعمال این اوراق مشخص می‌‍گردد.

عموما تسویه این اوراق به سه صورت می تواند باشد:

الف: تسویه نقدی: در این روش چنانچه دارنده اوراق از اختیار فروش خود در تاریخ سررسید استفاده کند ناشر به قیمت اعمال که در اطلاعیه این اوراق مشخص شده، وجه نقد بحساب دارنده واریز می‌کند و سهام او را خریداری می‌کند.

ب: تسویه مابتفاوت قیمت روز و قیمت اعمال : در این روش، ناشر سهام را خریداری نمی‌کند؛ بلکه به اندازه مابه التفاوت قیمت اعمال و قیمت دارایی پایه در تاریخ سررسید بحساب دارنده اوراق واریز می‌کند.

ج: تسویه مابتفاوت از طریق واگذاری دارایی پایه: در این روش که کمتر کاربرد دارد در تاریخ سررسید ناشر به اندازه مابتفاوت قیمت اعمال و قیمت روز دارایی پایه، دارایی پایه به دارنده اوراق واگذار می کند.

ارزش اوراق اختیار فروش تبعی

باید توجه داشت که این اوراق، حداقل بازدهی را برای دارنده آن تضمین می کند ولی خرید آن به هر قیمتی توجیه ندارد.

بازده خرید این اوراق به شرح زیر است:

(مبلغ پرداختی بابت خرید سهام و اوراق فروش تبعی) / (مبلغ پرداختی بابت خرید سهام و اوراق فروش تبعی- مبلغ دریافتی بابت اعمال اوراق فروش تبعی)= بازده

بنابراین هرچقدر نرخ خرید این اوراق افزایش یابد بازده حاصل از معامله کمتر شده و از یک نرخ بالاتر حتی وجوهی برای خرید وجود ندارد.

مثالی از اوراق اختیار فروش تبعی

در 7 اردیبهشت 1400، صندوق بازارگردانی هلدینگ خلیج فارس اقدام به انتشار اوراق اختیار فروش تبعی، بر روی سهام شرکت پتروشیمی نوری نمود. در اینجا، صندوق بازارگردانی، ناشر و سهام شرکت پتروشیمی نوری، دارایی پایه می‌باشد.

شرایط این عرضه بشرح زیر می باشد:

همانطور که مشخص است تاریخ سررسید اوراق 15 اردیبهشت سال 1401 و قیمت اعمال 73761 ریال می‌باشد. سهامداران این شرکت، می‌توانند تا سقف 30 هزار ورقه از این اوراق را خریداری کنند. در تاریخ انتشار این اوراق، قیمت سهام شرکت پتروشیمی نوری حدود 60.000 ریال بوده است. چنانچه شخصی این اوراق را خریداری کند و تا تاریخ سررسید نگهداری کند، در تاریخ مذکور دو حالت وجود دارد، چنانچه در 15 اردیبهشت 1401 قیمت هر سهم شرکت پتروشیمی نوری کمتر از 73761 ریال باشد، دارنده این اوراق می‌تواند اوراق اختیار فروش را اعمال کرده و سهام خود را به نرخ 73761 به صندوق بازارگردانی خلیج فارس بفروشد. چنانچه قیمت هر سهم پتروشیمی نوری در تاریخ فوق بیشتر از 73761 باشد قاعدتا دارنده اوراق اختیار فروش، سهام خود را می‌تواند به قیمت بازار بفروشد و نیازی به اعمال این اوراق نیست و خود بخود این اوراق باطل می‌گردد. اولین معامله این اوراق در تاریخ 8 اردیبهشت به نرخ 121 ریال صورت گرفت. چنانچه شخص سهام این شرکت را در تاریخ مذکور به نرخ 60.000 ریال خریداری کند و اوراق اختیار فروش را نیز به نرخ 121 ریال خریداری کند، حداقل بازدهی این شخص به ازای هر سهم تا تاریخ سررسید (15 اردیبهشت 1401) برابر است با 22.6 درصد است.

0.226= (60000+121 ) / (60000-121-73761) = بازده

برای سادگی محاسبات کارمزدهای معاملاتی را در نظر نگرفتیم. در عمل با منظور کردن کارمزدهای خرید و فروش، بازده کمی کمتر از 22.6 درصد خواهد بود. در واقع با پرداخت 121 ریال به ازای هر سهم می‌توان بازده حدود 22 درصدی را بیمه کرد. چنانچه در سررسید قیمت هر سهم نوری بیشتر از 73761 ریال باشد بازده شخص بیشتر از 22 درصد خواهد بود.

همه چیز درباره اوراق اختیار فروش تبعی | چگونه سهام خود را بیمه کنیم؟

همه ما به دنبال کاهش ریسک در معاملات خود هستیم. هرچقدر که با را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه‌های کاهش ریسک آشنا باشید و اطلاعات و نکات آموزشی بیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تری در حوزه کاهش ریسک بدانید در حوزه بازارهای مالی موفق‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر خواهید بود. یکی از این راه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کاهش ریسک معاملات اوراق اختیار تبعی است. در این اگر اوراق اختیار تبعی متعلق به سهمی در شرکت باشد به این شخص اجازه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد که در زمان مشخصی در آینده با قیمت مشخص این اوراق را معامله کند. این اوراق از ارزش بالایی نسبت ببه بقیه سهام‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها برخوردار هستند، بنابراین در شرایط هیجانی و سخت باید از آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها مواظبت بیشتری کرد. ابزار نشر این اوراق یکی از ابزارهایی است که برای کنترل هیجانات و ریسک در بازار سهام مورد استفاده قرار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیرد که به این وسیله می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان ابراز نگرانی سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران در بازار سهام را نسبت به کاهش قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها کمتر کرد و آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را برای بدست آوردن بازدهی بسش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر امیدوارکرد. تمام سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذارانی که از ارزش سهام خود مطلع هستند می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند از این اوراق اختیار تبعی استفاده کنند. این اوراق در گذشته هم به مدیریت بازار سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری کمک می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کرد.

این روزها نوسانات و ریزش بازار بورس به متضرر شدن تعداد زیادی از فعالان بورسی و سرمایه گذاران منجر شده است. همین مسئله ممکن است خیلی‌ها از جمله شما را نسبت به سرمایه گذاری در این بازارها مردد کرده یا شما را به فکر پیدا کردن راهی برای حفاظت از سهام‌تان انداخته باشد. شاید تا به حال در رابطه با بیمه کردن سهام و اوراق تبعی فروش شنیده باشید. یکی از پر تکرارترین سوالاتی که از ما پرسیده می‌شود، درباره همین اوراق تبعی است. اما اوراق تبعی چیست و چه ساز و کاری دارد؟ چگونه اوراق تبعی بخریم؟ اوراق تبعی چگونه می‌توانند از سهام ما حفافظت کنند؟ و سوالات دیگری از این قبیل ممکن است برای شما پیش آمده باشند و به دنبال یافتن پاسخی مناسب برای آن‌ها باشید. با ما همراه باشید تا به بیانی ساده این مفهوم جالب را برای شما در ویدیو و مقاله توضیح دهیم.

اوراق اختیار خرید و فروش تبعی چیست؟

این اوراق جزء ابزار مشتقه است و ابزار مشتقه نیز جزء ابزار پوشش ریسک است. این اوراق نوعی اوراق اختیار فروش است که در آن به خریدار این اوراق این اجازه را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد که دارایی پایه که در واقع سهام پایه است، باتوجه به قیمت سهم در زمان عرضه اوراق و قیمت اعمال آن بیمه کنند. به این نحو کسب سود برای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذار به وجود می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌آید و در نتیجه این اوراق نیز بیمه سهام است. عرضه کنندگان اوراق اختیار تبعی شرکت، ناشر و یا سهامداران بازار سرمایه هستند و هدف آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها ایجاد اطمینان و اعتماد در سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران نسبت به سهام است. این اوراق نیز در ایران با کشورهای دیگر نیز کمی تفاوت دارد. این اوراق به سهامداران این امکان را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد که حداقل سود را بدست آورند. اوراق اختیار تبعی قراردادی است که شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های فعال در بازارسرمایه برای حمایت و حفظ ارزش سهام خود از این اوراق استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند.

هر زمان که بازار در حال ریزش باشد، دولت و سهام داران بزرگ از راه کارهای مختلفی برای جلوگیری از خروج نقدینگی یا ورود بیشتر نقدینگی به سهم‌های خاص استفاده می‌کنند. یکی از این راه کارها استفاده از اوراق تبعی است. برای درک بهتر مفهوم اوراق تبعی تصور کنید که ۳ هزار سهم را در اختیار دارید که هر کدام از این ۳ هزار سهم ۱۰۰ تومان ارزش دارند و احتمال می‌دهید که به علت منفی بودن بازار یا احتمال منفی شدن آن، سهم شما دچار ریزش شود. به همین دلیل قصد دارید سهم خود را بفروشید تا پس از منفی شدن بازار متضرر نشوید و سرمایه خود را از دست ندهید. در چنین مواقعی، اوراق تبعی مانند یک بیمه نامه عمل کرده و سهام شما را در برابر ضرر و زیان حفظ می‌کنند. این بیمه نامه توسط دولت و سهام داران عمده این سهم ارائه می‌شود و تضمین می‌کند که در هر شرایطی شما می‌توانید در سر رسید اوراق تبعی، مبلغی بیشتر از سهم کنونی خود را در ازای فروش آن به دولت یا این سهام داران دریافت کنید. برای مثال اگر سهم شما ۱۰۰ تومان ارزش دارد، اوراق تبعی تضمین می‌کند که حتی در صورت متضرر شدن سهام و کاهش ارزش آن به ۵۰ تومان، هم چنان بتوانید هر سهم خود را در سر رسید موعد اوراق تبعی به مبلغ ۱۲۰ تومان به فروش برسانید.

با وجود این شرایط، شما در زمان سر رسید اوراق تبعی با دو حالت مواجه خواهید شد. حالت اول این است که شما به عنوان مالک سهم می‌توانید مطمئن باشید که در صورت کاهش سهام شما در وضعیت منفی بودن بازار، در نهایت متضرر نخواهید شد؛ می‌توانید سهم خود را حتی با قیمتی بالاتر از قیمت فعلی آن به فروش برسانید و سود کنید. حالت دوم این است که در صورت مثبت شدن بازار، ارزش سهم شما به بالاتر از ارزش فعلی آن خواهد رسید. برای مثال ممکن است ارزش سهم ۱۰۰ تومانی شما به اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟ ۱۳۰ تومان، ۱۵۰ تومان یا حتی بالاتر برسد. در این وضعیت شما می‌توانید بدون اعمال اوراق تبعی خود و بدون استفاده از آن‌ها، سهام خود را به ارزشی بالاتر از حد تعیین شده در اوراق تبعی در بازار به فروش برسانید. طبیعی است که با وجود اوراق تبعی، شما در هیچ کدام از این دو حالت متضرر نخواهید شد. پس با وجود این بیمه نامه و تضمین، شما می‌توانید با خیال راحت و بدون نگرانی، سهام مختلف را خرید و فروش کنید. در این شرایط، حتی در وضعیت منفی بازار، شما می‌توانید روی سهام خاصی سرمایه گذاری کنید و سود زیادی را از سرمایه گذاری خود به دست بیاورید.

چطور سهام خود اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟ را بیمه کنیم؟

بیمه کردن سهام همان اوراق اختیار فروش تبعی است به این معنی که در آن همه حرکات سهام مثل نوسانات و زیان های آن بیمه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. یعنی سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذار یا سهامدار بیشتراوراق را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌فروشد وکسی که این اوراق را خریداری کند. اگر قیمت این سهم پایین بیاید زیان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های حاصل از آن نیز جبران می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گردد. مهم این اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟ است که فقط سهام-داران می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند از این اوراق استفاده کنند. ساعات معاملات این اوراق که چهارمین اوراق مورد استفاده دربازار بورس است از ساعت ۱۲الی۱۲ونیم به صورت کاملا حراج است و فقط عرضه کننده آن مجاز به فروش آن اوراق است. خریدار این اوراق نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند بیشتر از تعداد سهام اولیه که دراختیار دارد خریداری کند، چون تعداد اوراق اختیار فروش تبعی با اعتبار در اخر هر روز معاملاتی حداکثر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند مساوی با دارایی سهامدار باشد. درصورتی که تعداد اوراق اختیار فروش تبعی تحت مالکیت سرمایه گذار از تعداد سهم پایه که دراختیار خود اوست بیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر شود اوراق اختیار فروش تبعی مازاد است و باطل شده و عرضه کننده تعهدی نسبت به این اوراق نخواهد داشت. همچنین سرمایه گذاران می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانند با بیمه کردن سهم خود در بازار بورس سود بیشتری را بدست آورند.

ارتباط اوراق فروش تبعی با کاهش ریسک

چیزی که سهامداران و سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران با آن رو به رو هستند این است که اکثر شرکت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در تاریخ و زمان معینی که از پیش تعیین شده بود اعلام کردند که تفاوت قیمت سهم و قیمت عادی سهم را برای حساب سهامدارن واریزمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند. هرفردی درهنگام خرید سهام میزان سود یا زیان آن را می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌سنجد اما راهکارهایی برای کاهش ریسک وجود دارد. نشر این اوراق در بازار حرکتی مثبت است و کمک زیادی نیز به بازار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند در شرایطی که وضعیت بازار به شدت منفی است و روندی نزولی دارد و اما نحوه اجرای آن نیز مطمعناً دارای اهمیت بوده است. برای ایجاد اعتماد سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران به بازار بورس یا سلب اعتماد اشخاص به بازاربورس است. مخصوصا دربازار بورس ایران که تعداد سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران دائما درحال افزایش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌باشد و هنوز هم اشخاصی هستند که به این بازار اعتماد ندارند و به هیچ وجه راضی نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند که سرمایه خود را در این بازار قرار دهند.

چگونه اوراق تبعی بخریم؟

این روزها در وضعیت منفی بودن بازار، اوراق تبعی بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند و بحث‌ها و صحبت‌های بیشتری درباره آن‌ها صورت گرفته است. با این اوصاف و با پر رنگ‌تر شدن نقش اوراق تبعی در سرمایه گذاری‌ها و بازارهای بورسی، به احتمال زیاد تا به حال این اوراق منتشر شده‌اند یا حداقل در آینده منتشر خواهند شد. حال سوال ما از شما این است که به نظر شما باگ این اوراق اختیار خریدوفروش تبعی چیست؟ بگذارید برای پاسخ دادن به این پرسش، کمی شما را راهنمایی کنیم. به نظر شما آیا امکان فروش سهم اوراق اختیار خرید و فروش پیش از سررسید اوراق تبعی برای شما وجود خواهد داشت یا خیر؟ از شما دعوت می‌کنیم که پاسخ خود را در قسمت نظرات با ما و دیگر دنبال‌کنندگان این مقاله در میان بگذارید.

سخن آخر

اوراق اختیار فروش تبعی باعث می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود که سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران از آن استفاده کنند و تمام سهام‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خود را بیمه کنند و این سهام را فقط سهامداران اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟ میتوانند معامله کنند. این اوراق نوعی از اوراق اختیار فروش تبعی اروپایی است و هدف آن ایجاد اعتماد و اطمینان سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران و سرمایه داران نسبت به بازار بورس است. در ایران برای خرید اوراق اختیار فروش تبعی باید سهام اولیه را دراختیار داشت. امیدواریم که این مقاله از سری مقالات دلفین وست برای شما مفید واقع اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟ شده باشد و یک گام کوچک شما را به آموزش بورس و بازارهای مالی نزدیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر کند. شما می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید برای آموزش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر و مشورت در خصوص انواع موضوعات مربوط به سرمایه‌گذاری و آموزش بورس از صفر، سرمایه‌گذاری درفارکس و سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری در مسکن و طلا از مشاورین دلفین وست کمک بگیرید و در حوزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای که به آن برای سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری علاقه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مند هستید موفق شوید.

فردا ۱.۸ میلیارد دلار قرارداد اختیار بیت کوین منقضی می‌شود

قیمت بیت کوین همچنان در محدوده ۲۹٬۰۰۰ دلار تا ۳۰٬۰۰۰ دلار در نوسان است. روز جمعه ۱.۸ میلیارد دلار قرارداد اختیار منقضی می‌شود که با توجه به قیمت روز بیت کوین، این شرایط به نفع خرس‌ها تمام می‌شود.

به گزارش اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟ میهن بلاکچین و به نقل از کوین تلگراف، قیمت بیت کوین (BTC) طی ۱۵ روز اخیر نتوانسته است به بالاتر از سطح ۳۲,۰۰۰ دلار برسد و در حال حاضر از ابتدای سال تاکنون شاهد ۳۷٪ کاهش بوده است. اگرچه این مقدار کاهش قیمت بسیار زیاد به نظر می‌رسد، اما در مقایسه با قیمت سهام شرکت‌های فناوری حاضر در بورس آمریکا که اخیرا با کاهش شدید و ضررهای قابل توجهی مواجه بوده‌اند، کاهش قیمت‌ اخیر بیت کوین‌ آنچنان زیاد نیست.

در همین دوره ۱۵ روزه، قیمت سهام Shopify Inc به میزان ۷۶٪، قیمت سهام Snap Inc به میزان ۷۳٪، قیمت سهام نتفلیکس به میزان ۷۰٪ و قیمت سهام Cloudflare نیز به میزان ۶۲٪ کاهش داشته‌اند.

شاخص ترس و طمع نیز در تاریخ ۱۷ می (۲۷ اردیبهشت) به عدد ۸ رسید که کمترین سطح این شاخص از ماه مارس ۲۰۲۰ تاکنون محسوب می‌شود. امروز این شاخص روی عدد ۱۲ قرار دارد.

معامله‌گران از این موضوع می‌ترسند که بدتر شدن شرایط اقتصاد کلان ممکن است باعث شود که سرمایه‌گذاران به دلار آمریکا پناه ببرند. اطلاعات تولید صنعتی ژاپن که در تاریخ ۱۸ می (۲۸ اردیبهشت) منتشر شده است، کاهش ۱.۷٪ نسبت به سال گذشته را نشان می‌دهد. به علاوه، اطلاعات صنعت خرده فروشی انگلستان کاهش ۴.۹٪ نسبت به سال ۲۰۲۱ را نشان می‌دهد.

تحلیل‌های مالی در سراسر جهان، واکنش آهسته و کُند فدرال رزرو به افزایش تورم را مسبب اصلی ضعیف شدن شرایط بازار می‌دانند. در نتیجه، معامله‌گران به دنبال اجتناب از دارایی‌های پرریسک هستند و این موضوع بر قیمت بیت کوین تاثیر منفی می‌گذارد.

اکثر قراردادهای حق اختیار گاوها بالاتر از قیمت ۴۰,۰۰۰ دلاری بیت کوین است

ارزش وضعیت‌های معاملاتی باز بیت کوین که در تاریخ ۲۷ می (۶ خرداد) منقضی می‌شوند ۱.۸۱ میلیارد دلار است، اما رقم دقیق کمتر خواهد بود زیرا کاهش ۲۶٪ قیمت بیت کوین در ۳۰ روز اخیر، گاوها را غافلگیر کرده است.

ارزش وضعیت‌های معاملاتی باز بیت کوین. منبع: CoinGlass

نسبت قراردادهای حق اختیار خرید به فروش معادل با ۱.۳۱ است. این نسبت بیانگر ۱.۰۳ میلیارد دلار قرارداد اختیار خرید و ۷۸۵ میلیون دلار اختیار فروش است. با این حال، ۹۴٪ از وضعیت‌های خوش‌بینانه و صعودی، بی‌ارزش خواهند شد زیرا قیمت بیت کوین نزدیک به ۳۰,۰۰۰ دلار است.

اگر در تاریخ ۲۷ می (۶ خرداد) قیمت بیت کوین کمتر از ۳۰,۰۰۰ دلار باشد، گاوها فقط ۶۰ میلیون دلار قرارداد اختیار خرید در دست خواهند داشت. دلیل این اختلاف زیاد آن است که داشتن حق خرید بیت کوین‌ بر روی قیمت‌ ۳۱,۰۰۰ دلار در صورتی که قیمت اصلی کمتر از این سطح است، سودی به همراه ندارد.

خرس‌ها در آستانه کسب سود ۳۹۰ میلیون دلاری

در ادامه ۳ سناریوی محتمل را بر اساس قیمت‌ کنونی بیت کوین بیان می‌کنیم. تعداد قراردادهای حق اختیار خرید و فروش در تاریخ ۲۷ می به قیمت بیت کوین در زمان انقضای این قراردادها بستگی دارد. عدم توازن به سمت هر کدام از طرفین، می‌تواند سودهای مختلفی برای خرس‌ها و گاوها به همراه داشته باشد.

• اگر قیمت بیت‌ کوین بین ۲۸,۰۰۰ الی ۳۰,۰۰۰ دلار باشد: ۸۰۰ قرارداد حق اختیار خرید در مقابل ۱۴,۲۰۰ قرارداد حق اختیار فروش. نتیجه نهایی ۳۹۰ میلیون دلار به سود خرس‌ها است.

• اگر قیمت بیت کوین بین ۳۰,۰۰۰ الی ۳۲,۰۰۰ دلار باشد: ۲۰۵۰ قرارداد حق اختیار خرید در مقابل ۱۱,۲۰۰ قرارداد حق اختیار فروش. خرس‌ها ۲۵۰ میلیون دلار سود کسب می‌کنند.

• اگر قیمت بیت کوین بین ۳۲,۰۰۰ الی ۳۳,۰۰۰ دلار باشد: ۵۶۵۰ قرارداد حق اختیار خرید در مقابل ۹۱۵۰ قرارداد حق اختیار فروش. نتیجه نهایی ۱۱۰ میلیون دلار به سود خرس‌ها است.

این تخمین‌ها سایر استراتژی‌های پیچیده سرمایه‌گذاری را در نظر نگرفته است. برای مثال، معامله‌گران می‌توانند قرارداد حق اختیار خرید خود را بفروشند و شرایط فوق را تغییر دهند. اما متاسفانه بررسی و تخمین این موارد دشوار است.

در تاریخ ۲۷ می، قیمت بیت کوین باید کمتر از ۳۰,۰۰۰ دلار باقی بماند تا خرس‌ها ۳۹۰ میلیون دلار از انقضای ماهانه آپشن‌ها سود کسب کنند. از طرف دیگر، گاوها با افزایش قیمت به بالاتر از ۳۲,۰۰۰ دلار، که رشد ۸٪ نسبت به قیمت کنونی ۲۹,۷۰۰ دلار است، می‌توانند ضررهای خود را کاهش دهند. هرچند، با توجه به شرایط نامساعد اقتصاد کلان، به نظر می‌رسد خرس‌ها در تاریخ ۲۷ می شرایط بهتری خواهند داشت.

• آیا خرس‌ها می‌توانند قیمت بیت کوین را تا جمعه زیر ۳۰٬۰۰۰ دلار نگه دارند؟

با توجه به روند کنونی قیمت بیت کوین، شانس خرس‌ها بسیار بالا است. همچنین در صورت رشد قیمت ارز دیجیتال BTC حتی تا ۳۳٬۰۰۰ دلار، بازار آپشن به سود خرس‌ها خواهد بود.

اختیار معامله چیست و چه کاربرد‌هایی دارد؟

اختیار معامله یکی از عباراتی است که در بازار‌های مالی به خصوص بازار سهام و آتی کالا کاربرد دارد؛ و در واقع سرمایه‌گذاران به عنوان یک گزینه برای کاهش ریسک معاملات و همچنین نوسان‌گیران با هدف کسب سود بیشتر از آن استفاده می‌کنند.

اختیار معامله یکی از عباراتی است که در بازارهای مالی به خصوص بازار سهام و آتی کالا کاربرد دارد؛ و در واقع سرمایه‌گذاران به عنوان یک گزینه برای کاهش ریسک معاملات و همچنین نوسان‌گیران با هدف کسب سود بیشتر از آن استفاده می‌کنند.

اما در حقیقت «اختیار معامله» یکی از روش‌های متداولی است که همه ما در زندگیمان بارها آن را به کار برده‌ایم، البته بدون اینکه با اصطلاح یا تعریف آن آشنا باشیم! مثلا هزینه یک پارکینگ خودرو روزی 20 هزار تومان است و شما آن را برای یک ماه اجاره و در همان ابتدا مبلغ 600 هزار تومان بابت 30 روز پرداخت می‌کنید؛ حال اختیار با شماست که کل 30 روز از آن جای پارک استفاده کرده یا فقط نیمی از ماه خودرو خود را در آن پارک کنید.

به هر حال صاحب پارکینگ مبلغی را بابت روزهایی که پارکینگ خالی بوده عودت نخواهد داد و از طرفی طی این 30 روز شما نگرانی بابت پارک خودرو نخواهید داشت و در هر ساعتی از روز می‌توانید خودرو خود را وارد پارکینگ کرده یا از آن خارج کنید. این نوع قرارداد را اصطلاحا «اختیار معامله» می‌گویند.

در ادامه با تعریف اختیار معامله در بازارهای مالی، کاربرد آن و همچنین مزایا و معایب این روش آشنا خواهیم شد.

تعریف اختیار معامله و کاربرد آن

اختیار معامله یا Option یک ابزار مشتقه در بازارهای مالی است و قراردادهای آن به دو نوع: اختیار خرید (Call Option) و اختیار فروش (Put Option) تقسیم می‌شوند؛ و همانطور که از نام آنها پیداست اختیار خرید یا اختیار فروش یک دارایی مشخص، از طرف فروشنده قرارداد به خریدار قرارداد اعطا می‌شود.

حتما می‌دانید که هر قراردادی شامل تعدادی مفاد غیرقابل حذف و همچنین شروطی است که دو طرف برای تضمین سود خود به درج و ثبت آنها می‌پردازند. قراردادهای اختیار معامله هم دارای چهار اصل غیر قابل حذف و دو سبک اروپایی و آمریکایی هستد.

در قرارداد اختیار معامله به سبک اروپایی، طرف خریدار تنها در زمان سررسید می‌تواند از اختیار خود استفاده کند، اما در قرارداد اختیار معامله آمریکایی، خریدار تا قبل از سررسید، هر زمانی که بخواهد می‌تواند از اختیار خود استفاده ‌کند و در واقع در سبک آمریکایی احتمال کسب سود بیشتر است و محبوبیت بالاتری دارد.

چهار اصل قرارداد اختیار معامله به شرح زیر است:

• نوع اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟ اختیار؛ اختیار خرید یا اختیار فروش (Call or Put Options)
• زمان سررسید؛ مدت زمانی که طی آن فرد می‌تواند از اختیار خود استفاده کند. (Expiration Date)
• قیمت اعمال؛ قیمتی که در قرارداد ذکر و خرید یا فروش با آن قیمت تضمین می‌شود. (Strike Price)
• قیمت خرید اختیار؛ مبلغی که در ابتدای معامله توسط خریدار به فروشنده پرداخت می‌شود. (Premium)

حال این دو سبک و چهار اصل ذکر شده را با ذکر مثالی توضیح می‌دهیم:

قیمت سهم X در حال حاضر 2000 تومان است و شما 1000 سهم تهیه می‌کنید (یعنی 2 میلیون تومان پرداخت کرده‌اید). پیش‌بینی می‌شود که طی 6 ماه آینده قیمت آن تا 4000 هزار تومان رشد کند، اما اطمینانی در اینباره وجود ندارد.

حال یک اطلاعیه عرضه اوراق اختیار فروش همان سهام (با سررسید 6 ماه دیگر و قیمت تضمینی 4000 تومان) منتشر می‌شود. هر برگ این قرارداد شامل 1000 سهم است و شما بابت خرید آن 100هزار تومان پرداخت کرده‌اید.

به عبارتی شما 100 هزار تومان پرداخت و در ازای آن یک قرارداد از شخصی دریافت می‌کنید که طی آن، فروشنده تضمین می‌کند 6 ماه دیگر سهم X را با قیمت 4000 تومان از شما بخرد، حال ممکن است در آن زمان قیمت سهم در بازار بیشتر یا کمتر از 4000 تومان باشد. در هر حال فرقی نمی‌کند، چون طی قرارداد شخص ملزم به پرداخت 4000 تومان بابت هر سهم است.

اما در این مرحله اختیار با شماست، اگر در 6 ماه آینده قیمت تا بیش از 4000 تومان رشد کند (مثلا 4200 تومان)، در این صورت شما با فروش سهام با قیمت 4000 تومان به آن فرد متضرر خواهید شد، پس از اختیار خود صرف نظر میکنید و به عبارتی قرارداد باطل خواهد شد. در این حالت 100 هزار تومانی که بابت قرارداد پرداخت کرده‌اید از بین می‌رود اما به هر حال می‌توانید 1000 سهمی که داشتید را با قیمت بالاتری در بازار بفروشید.

اما اگر پس از 6 ماه قیمت سهم در بازار کمتر از 4000 تومان باشد (مثلا 3700 تومان)، شما می‌توانید از اختیار خود اختیار خرید و اختیار فروش سهام چیست؟ استفاده کنید و سهامتان را با قیمت 4000 تومان به فرد مذکور بفروشید؛ در این سناریو شما سود قابل توجهی خواهید می‌برید و طرف دیگر قرارداد متضرر می‌شود.

در این مثال اگر در قرارداد ذکر شود که امکان فروش تنها پس از 6 ماه ممکن است و در این مدت هرچه‌قدر سهام نوسان داشته باشد، دارنده قرارداد اختیاری در استفاده از حق خود ندارد و تنها می‌تواند در زمان سررسید آن را بفروشد، سبک قرارداد اروپایی است.

اما اگر قرارداد فاقد چنین شرطی باشد و دارنده آن طی 6 ماه هر زمانی که حس کند سهمش به بالاترین قیمت ممکن رسیده است بتواند سهام خود را بفروشد، سبک اختیار معامله آمریکایی است. با این وجود احتمالا متوجه دلیل محبوبیت سبک آمریکایی شده‌اید.

در مثال بالا، «نوع اختیار» Put Option یا اختیار فروش است؛ «زمان سررسید» 6 ماه تعیین شده، «قیمت اعمال» 4000 تومان و «قیمت خرید اختیار» 100 هزار تومان است. دقت کنید قیمت خرید اختیار چیزی شبیه مبلغی است که برای عقد قرارداد پرداخت می‌شود. حال اگر سبک قرارداد اروپایی باشد این مبلغ پایین‌تر و اگر سبک آمریکایی باشد قیمت بالاتر خواهد بود.

مزایا و معایب قرارداد اختیار معامله

در قراردادهای اختیار معامله هر دو طرف با هدف کسب سود بیشتر و کاهش ریسک دست به چنین اقدامی می‌زنند؛ یک طرف قرارداد از تاریخ سررسید استفاده کرده و به اصطلاح برای خود زمان می‌خرد تا بتواند در بهترین فرصت ممکن سهمش را بفروشد و سود خوبی کسب کند. طرف دیگر معامله که از آینده بازار مطمئن نیست سعی می‌کند با ثبت «قیمت اعمال» پایین‌تر یا بالاتر (بسته به نوع قرارداد)، از طریق «قیمت خرید اختیار» کسب سود کند.

در واقع قرارداد اختیار معامله صرفا به عنوان یک مزیت (option) به خصوص در بازار آتی کالا به حساب می‌آید؛ و شاید تنها مشکل آن را بتوان «امکان ایجاد نوسان در بازار» در نظر گرفت. همانطور که در قبل ذکر شد، در سبک آمریکایی یک طرف قرارداد می‌توانست از نوسان بازار استفاده کند و در بهترین زمان سهامش را بفروشد؛ این کار به خودی‌ خود اشکالی ندارد؛ اما گاهی نوسان‌گیران با ایجاد حباب و قیمت غیرواقعی در بازار سهمشان را با قیمتی بیش از ارزش واقعی‌اش می‌فروشند و پس از بازگشتن قیمت به حد واقعی، طرف دیگر متضرر خواهد شد.

سخن آخر

اگر چه ممکن است شما به عنوان یک سرمایه‌گذار تازه‌وارد با نقدینگی کمتر، جذب این نوع قراردادها شوید و تصور کنید که با پرداخت مبلغ کمی در این لحظه، سود خوبی در آینده کسب خواهید کرد و حتی در صورت متضرر شدن تنها مبلغ «قیمت خرید اختیار» را از دست می‌دهید؛ اما در حقیقت این قراردادها بر پایه پیش‌بینی آینده بازار و توسط تحلیل‌گران حرفه‌ای پدید آمده‌اند و سرمایه‌گذاری در آنها چنان که به نظر می‌آید ساده نخواهد بود.

بهترین زمان برای استفاده از قرارداد اختیار معامله ، وقتی است که شما به درک خوبی از بازار بورس رسیده و همچنین روش‌های تحلیلی را آموخته باشید و بتوانید خودتان بدون تکیه بر شایعات و سیگنال‌ها، آینده سهمی را پیش‌بینی کنید. ما در آگاه اینوست به شما کمک میکنیم گامی مطمئن در جهت مدیریت دارایی های خود بردارید.