سطوح اصلاحی فیبوناچی

اگر از تریدینگ ویو استفاده میکنید میتوانید مطابق تصویر زیر فیبوناچی ریترسمنت را انتخاب کنید.

نمودار فیبوناچی در بورس چه کاربردی دارد؟

اعداد فیبوناچی به نام ریاضیدان مشهور ایتالیایی، لئوناردو فیبوناچی (قرن 12 میلادی) نامگذاری شده است. لئوناردو فیبوناچی با نام لئوناردو پیسانو نیز شناخته می‌شود. فیبوناچی در کتاب خود با عنوان Liber Abaci، دنباله فیبوناچی را معرفی کرد. هرچند این دنباله پیش از آن، توسط ریاضیدانان هندی شناخته شده بود؛ اما فیبوناچی برای نخستین بار آن را در کتاب خود به ریاضیدانان غربی معرفی کرد. دلیل اهمیت دنباله فیبوناچی، کاربرد بسیار گسترده آن در طبیعت است. به طوری که به سادگی می‌توان ردپای نسبت‌های فیبوناچی را در اعضای بدن انسان، برگ‌های درختان، صدف حلزون و غیره مشاهده کرد. بازارهای مالی نیز از این قاعده مستثنی نیستند. در این مقاله پس از آشنایی با دنباله فیبوناچی، به بررسی نمودار فیبوناچی در بورس می‌پردازیم و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال را توضیح می‌دهیم.

اعداد فیبوناچی چیست؟

اساس نمودار فیبوناچی در بورس استفاده از اعداد فیبوناچی است. اعداد فیبوناچی اعدادی هستند که در یک دنباله از اعداد صحیح قرار می‌گیرند و با عنوان دنباله فیبوناچی شناخته می‌شوند. این دنباله، مجموعه‌ای از اعداد است که هر عدد آن (به جز دو عدد اول) از حاصل جمع دو عدد قبل از خود به دست می‌آید. دو عدد ابتدای این دنباله 1 و 1، یا 0 و 1 است. در ادامه، نمونه‌ای از این دنباله را مشاهده می‌کنید: . 144 و 89 و 55 و 34 و 21 و 13 و 8 و 5 و 3 و 2 و 1 و 1 یا . 144 و 89 و 55 و 34 و 21 و 13 و 8 و 5 و 3 و 2 و 1 و 1 و 0 دنباله فیبوناچی از طریق معادله زیر به دست می‌آید:

مثال خرگوش فیبوناچی

در کتاب Liber Abaci، فیبوناچی برای توضیح دنباله خود به مثالی از تولیدمثل خرگوش اشاره می‌کند. سؤالی که او مطرح کرد این بود: «با فرض اینکه یک جفت خرگوش تازه متولد شده‌ی نر و ماده، در یک مزرعه قرار داده شوند، طی یک سال چند خرگوش در آن مزرعه وجود خواهد داشت؟» فرضیاتی که او مطرح کرد این بود که:

• خرگوش‌ها نمی‌میرند.
• خرگوش‌ها طی یک ماه به بلوغ جنسی می‌رسند.
• دوره حاملگی خرگوش‌ها یک ماه است.
• پس از رسیدن به بلوغ جنسی، خرگوش‌های ماده هر ماه زایمان می‌کنند.
• هر خرگوش در هر نوبت زایمان، یک خرگوش نر و یک خرگوش ماده به دنیا می‌آورد.

فرضیه تولید مثل خرگوش‌ها در شکل زیر نشان داده شده است:

در ماه اول جفت خرگوش تازه متولد شده هنوز به بلوغ جنسی نرسیده‌اند، بنابراین نمی‌توانند جفت شوند. در ماه دوم، خرگوش‌ها جفت می‌شوند و در پایان همان ماه یک جفت خرگوش به دنیا می‌آورند. بنابراین در ماه سوم، دو جفت خرگوش خواهیم داشت. در ماه چهارمم، خرگوش‌های اصلی با هم جفت شده و یک جفت خرگوش دیگر به دنیا می‌آورند. بنابراین در مجموع سه جفت خرگوش خواهیم داشت. این الگو تا 12 ماه ادامه دارد.

نسبت طلائی

یکی از دلایل مهم شهرت دنباله فیبوناچی، به دست آمدن «نسبت طلائی» یا «عدد فی» از آن است. خارج قسمت هر دو جمله پی در پی در این سری اعداد، نزدیک به عدد 618/1، یا معکوس آن 618/0 است. به این ویژگی، نسبت طلائی یا عدد فی گفته می‌شود. هر چه دو عدد مذکور بزرگتر انتخاب شوند، نتیجه نیز از دقت بیشتری برخوردار خواهد بود. به عنوان مثال، حاصل تقسیم 21 بر 13، یا 55 بر 34، همگی برابر با 618/1 می‌شود. همان‌طور که گفته شد، تقریباً همه چیز در جهان از این نسبت پیروی می‌‌کند. به عنوان مثال، تعداد زنبورهای ماده یک کندو نسبت به تعداد زنبورهای نر، زاویه پیچش صدف حلزون، یا زاویه پیچش تخمه‌های آفتابگردان و غیره. یکی از کاربردهای مهم نسبت طلائی نیز کاربرد نمودار فیبوناچی در بورس است.

کاربرد نمودار فیبوناچی در بورس

پس از آشنایی با دنباله اعداد فیبوناچی، باید با کاربرد نمودار فیبوناچی در بورس نیز آشنا شوید. حرکت قیمت در بازار معمولاً به صورت رفت و برگشتی صورت می‌گیرد. بخشی از آن‌ همسو با روند اصلی بازار و بخش دیگر خلاف جهت روند بازار است. امواجی که همسو با روند اصلی بازار هستند ایمپالسیو نامیده می‌شوند. امواجی که خلاف جهت روند بازار هستند نیز امواج اصلاحی هستند. امواج اکستنشن نیز وضعیت قیمت را پس از اصلاح نشان می‌دهند.

با افزایش پیچیدگی‌های بازار سرمایه، معامله‌گران به دنبال راه‌های علمی و مطمئن برای خرید و فروش سهام هستند. مهم‌ترین هدف تحلیل تکنیکال در بورس، پیدا کردن بهترین نقطه برای خرید و فروش سهام است. نمودار فیبوناچی در بورس ، ابزارهای بسیار دقیقی را برای دستیابی به این هدف در اختیار تحلیلگران قرار می‌دهد. البته نمودار فیبوناچی در بورس شامل طیف گسترده‌ای از ابزارها است، با این حال سه مورد از آن‌ها کاربرد بیشتری دارند:

• فیبوناچی اصلاحی (Fibonacci Retracement)
• فیبوناچی اکستنشن یا گسترشی (Fibonacci Extensions)
• فیبوناچی زمانی (Fibonacci Time Zones)

فیبوناچی اصلاحی (RET)

فیبوناچی اصلاحی یکی از مهم‌ترین ابزارهای نمودار فیبوناچی در بورس است. اساس این ابزار دنباله فیبوناچی است که توسط ریاضیدان ایتالیایی معرفی شده‌ است. البته فیبوناچی اصلاحی از روابط ریاضی بین اعداد دنباله، بیشتر از خود اعداد بهره می‌برد. یکی از مهم‌ترین کاربردهای نمودار فیبوناچی در بورس تشخیص نقاط شاخص نمودار سهام، مانند بالاترین و پایین‌ترین سطح قیمت است. اعداد فیبوناچی با استفاده از نسبت‌های اصلی فیبوناچی (6/23%، 2/38%، 50%، 8/61% و 100%) بر فاصله عمودی بین آن‌ها تقسیم می‌شوند. پس از مشخص شدن سطوح نسبت، خطوط افقی معرف آن‌ها روی نمودار ترسیم می‌شوند. درنهایت نیز سطوح احتمالی حمایت (که قیمت از این سطح پایین‌تر نمی‌رود) و مقاومت (که قیمت از این سطح بالاتر نمی‌رود) مشخص می‌شوند.

در نسبت‌های اصلی نمودار فیبوناچی در بورس ، نسبت 8/61% از تقسیم یک عدد دنباله با عدد بعد از آن به دست می‌آید. به عنوان مثال، 8 تقسیم بر 13 برابر است با 615/0 (5/61%) و 21 تقسیم بر 34 برابر است با 618/0 (8/61%). نسبت 2/38% با تقسیم هر عدد دنباله با عددی که در دو جایگاه بعد از آن (سمت راست) قرار دارد، به دست می‌آید. به عنوان مثال 5 تقسیم بر 13 برابر است با 385/0 (5/38%) و 55 تقسیم بر 144 برابر است با 38/0 (2/38%). نسبت فیبوناچی 6/23% با تقسیم یک عدد دنباله به عددی که در سه جایگاه بعد از آن (در سمت راست) قرار دارد، به دست می‌آید. به عنوان مثال 13 تقسیم بر 55 برابر است با 236/0 (6/23%) و 8 تقسیم بر 2 برابر است با 23076/0 (1/23%). نقطه صفر درصد در نمودار فیبوناچی در بورس ، شروع اصلاح است. در حالی که 100% نشان‌دهنده وارونگی کامل حرکت است.

کاربرد فیبوناچی اصلاحی

معامله‌گران با استفاده از سطوح اصلی فیبوناچی اصلاحی نقاط استراتژیک را برای معامله هدفمند و متوقف کردن ضرر و زیان خود پیدا می‌کنند. در روندهای صعودی، سطوح فیبوناچی اصلاحی می‌توانند به عنوان نقاط خرید بالقوه در پولبک‌ها مورد استفاده قرار گیرند. در حالی که در روندهای نزولی، سطوح قیمت می‌توانند به عنوان نقاط فروش در نظر گرفته شوند. انتظار کلی آن است که روند صعودی قیمت رو به بالا باشد و از سطح فیبوناچی به روند نزولی بازگردد. هنگامی که سطح قیمت فیبوناچی با سطح قیمت شاخص تکنیکال دیگری همپوشانی داشته باشد، نقاط مقاومت یا حمایت قوی‌تری ایجاد می‌‌کند. برخلاف میانگین‌های متحرک، سطح قیمت فیبوناچی اصلاح شده ثابت است. درنتیجه معامله‌گران می‌توانند به موقع واکنش نشان دهند. مفهوم اصلاح نمودار فیبوناچی در بورس در شاخص‌های مختلف مانند نظریه امواج الیوت، سطوح Tirone و الگوهای گارتلی به کار گرفته شده است.

فیبوناچی اکستنشن (EXT)

معامله‌گران با استفاده از ابزار فیبوناچی اکستنشن به تعیین سود مورد انتظار یا تخمین تغییرات قیمت پس از پولبک یا سطوح اصلاح می‌پردازند. سطوح اکستنشن بیانگر مناطقی است که می‌تواند روند قیمت سهام را معکوس کند. به عبارت دیگر، از این ابزار نمودار فیبوناچی در بورس برای تعیین انتهای جهش ثانویه قیمت استفاده می‌شود. فیبوناچی اکستنشن روی نمودار رسم می‌شود و سطوح قیمتِ دارای اهمیت احتمالی را نشان می‌دهد. این سطوح بر اساس نسبت‌های فیبوناچی (به عنوان درصد) و میزان حرکت قیمت، روی شاخص‌ها اعمال می‌شوند.

فرمول فیبوناچی اکستنشن

فیبوناچی اکستنشن فرمول خاصی ندارد. وقتی این شاخص در نمودار اعمال می‌شود، معامله‌گر 3 نقطه را انتخاب می‌کند. خطوط نمودار نیز بر اساس این سه نقطه رسم می‌شوند. اولین نقطه انتخاب شده شروع یک حرکت است. نقطه دوم پایان حرکت و نقطه سوم پایان اصلاح آن حرکت است.

فیبوناچی اکستنشن بیانگر چه چیزی است؟

فیبوناچی اکستنشن راهی است که به پیش‌بینی قیمت، یا تشخیص مناطق حمایت و مقاومت کمک می‌کند. درنتیجه با استفاده از فیبوناچی اکستنشن می‌توان نقاط مورد علاقه معامله‌گران برای خرید و فروش سهام را پیدا کرد؛ هرچند همیشه مقداری خطا وجود دارد. ممکن است قیمت درست در سطح تعیین شده توسط فیبوناچی اکستنشن متوقف یا معکوس نشود، اما نواحی اطراف آن اهمیت زیادی دارد. اگر معامله‌گر برای مدت طولانی در یک سهم باشد و قیمت آن سهم افزایش یابد، می‌تواند از سطوح فیبوناچی اکستنشن برای پیش‌بینی میزان رشد سهام خود استفاده کند. درمورد معامله‌گرهایی که استراتژی کوتاه‌مدت دارند نیز همین مسئله صدق می‌کند. درنتیجه معامله‌گران با هر استراتژی که برای خود تعیین کرده باشند، می‌تواند از این ابزار برای تصمیم‌گیری‌های خود استفاده کند. از فیبوناچی اکستنشن می‌توان در هر بازه زمانی و هر بازاری استفاده کرد. به طور معمول، خوشه‌های فیبوناچی یک بازه قیمتی را نشان می‌دهند که برای سهام و معامله‌گران اهمیت زیادی دارد. از آنجا که می‌توان سطوح اکستنشن را در طول زمان و روی موج‌های قیمتی مختلف رسم کرد، وقتی چندین سطح از این موج‌ها در یک ناحیه قیمتی بر هم منطبق می‌شوند، آن ناحیه اهمیت زیادی برای معامله‌گران پیدا می‌کند.

فیبوناچی زمانی

فیبوناچی زمانی یا دوره‌های زمانی فیبوناچی (Fibonacci time zones) یک شاخص تکنیکال مبتنی بر زمان است. این شاخص معمولاً با یک نوسان قابل‌توجه بالا یا پایین در نمودار شروع می‌شود. سپس خطوط عمودی به سمت راست کشیده می‌شوند و مناطقی از زمان را نشان می‌دهند که می‌تواند منجر به نوسان قابل‌توجه دیگر، یا حتی معکوس شود. خطوط عمودی مطابق با زمان، در محور x نمودار بر اساس اعداد فیبوناچی است.

روش محاسبه فیبوناچی زمانی

محاسبه فیبوناچی زمانی به فرمول نیاز ندارد. فیبوناچی زمانی عددهای دنباله فیبوناچی هستند که به زمان اولیه در نظر گرفته شده اضافه می‌شوند. فرض کنید اول آوریل به عنوان تاریخ شروع انتخاب شده است، این تاریخ (صفر) است. اولین خط عمودی فیبوناچی زمانی در جلسه معاملات بعدی (1) ظاهر می‌شود، بعدی دو جلسه بعد ظاهر می‌شود (2)، بعد سه (3)، سپس 5 روز بعد (5)، بعدی هشت روز بعد (8) ظاهر می‌شود و غیره. در صورت استفاده از فیبوناچی زمانی می‌توان از پنج شماره اول اجتناب کرد. زیرا وقتی تمام خطوط عمودی با هم استفاده شوند، شاخص چندان قابل اطمینان نخواهد بود. بنابراین، بعضی از معامله‌گران پس از نقطه شروع، خطوط عمودی خود را از دوره‌های 13 یا سطوح اصلاحی فیبوناچی 21 شروع می‌کنند.

فیبوناچی زمانی بیانگر چیست؟

شناسایی نقطه شروع، مهم‌ترین عنصر استفاده از ابزار فیبوناچی زمانی است. تاریخ یا دوره زمانی انتخاب شده نیز موضوع بسیار مهمی است. هنگامی که این شاخص در یک دوره یا تاریخ اعمال شود، خطوط عمودی در سمت راست نقطه شروع ظاهر می‌شود. همان‌طور که گفته شد، به طور معمول چند منطقه زمانی اول نادیده گرفته می‌شوند. خطوط عمودی که در دوره‌های زمانی 13 یا بیشتر قرار داشته باشند، اعتبار بیشتری دارند. فیبوناچی زمانی به ما می‌گوید که بعد از یک صعود یا نزول، صعود یا نزول بعدی می‌تواند در دوره‌های 13، 21، 55، 89، 144، 233 و. بعد از نقطه اولیه رخ دهد. فیبوناچی زمانی هیچ ارتباطی به قیمت سهام ندارد و فقط مبتنی بر زمان است. از این ابزار نمودار فیبوناچی در بورس می‌توان برای تأیید یا تحلیل معاملات استفاده کرد. به عنوان مثال، اگر قیمت به منطقه حمایت و یکی از مناطق فیبوناچی زمانی نزدیک شده و سپس از نقطه حمایت بالاتر رود، این دو روش یکدیگر را تأیید می‌کنند.

کلام آخر

موفقیت در بازار سرمایه اتفاقی نیست. معامله‌گران حرفه‌ای، از روش‌های علمی و معتبر زیادی برای تجزیه و تحلیل بازار و خرید و فروش‌های خود استفاده می‌کنند. کسب دانش سرمایه‌گذاری، مهم‌ترین عامل موفقیت در این بازار است. نمودار فیبوناچی در بورس یکی از پرکاربردترین ابزارهای تحلیل تکنیکال است. آکادمی دکتر ژند با بیش از 15 سال تجربه و سابقه در بورس ایران، بورس جهانی، فارکس و بازار ارزهای دیجیتال، صفر تا صد بورس را به شما آموزش می‌دهد. آموزش‌های آکادمی دکتر ژند با زبان ساده و روان ارائه می‌شوند. درنتیجه، در هر سطحی از دانش بورس که باشید، می‌توانید از این آموزش‌ها بهره‌مند شوید. یکی از محصولات آکادمی دکتر ژند، پکیج ابزارها است. در این بسته آموزشی می‌توانید به نرم‌افزارهای تحلیل و ابزارهای موجود در آن‌ها مسلط شوید و خریدهای موفق‌تری در بازار بورس داشته باشید. یکی از این ابزارها که به طور کامل در این پکیج آموزش داده شده است، ابزارهای نمودار فیبوناچی در بورس است. جهت کسب اطلاعات بیشتر و تهیه این بسته آموزشی اینجا کلیک کنید.

فیبوناتچی در تحلیل و ترکیب آن با خط روند

اعداد فیبوناچی (Fibonacci numbers) سطوح اصلاحی فیبوناچی به‌عنوان یک اندیکاتور تکنیکال به‌کار می‌روند. این توالی اعداد توسط ریاضی‌دان ایتالیایی به نام فیبوناچی در قرن سیزدهم میلادی ابداع شد.

به طور کلی این توالی اعداد، که از صفر و یک شروع می‌شود، از طریق جمع شدن دو عدد قبلی به‌دست می‌آید. برای مثال، بخش ابتدایی این توالی به‌شکل زیر است. 0، 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13، 21، 34، 55، 89، 144، 233، 377 و…. ضرایبی از این توالی به‌دست می‌آید که برخی معتقدند حرکت بازار را پیش‌بینی می‌کند.

توالی فیبوناچی به‌علت وجود نسبت طلایی (Golden ratio) که برابر با 1.618 می‌باشد، و یا معکوس آن که برابر 0.618 می‌باشد، مورد توجه است.

نکته: در توالی فیبوناچی، هر عدد داده شده تقریباً 1.618 برابر عدد قبل از خود می‌باشد، البته در این حالت چند عدد اول را در نظر نمی‌گیریم.

خوب است بدانید که نسبت طلایی در همه‌جای طبیعت وجود دارد و همه‌چیز را از جهت‌گیری آوند‌ها در یک برگ تا میزان رزونانس مغناطیسی در کریستال‌‌های کوبالت نیوبیت (Cobalt niobate crystals) را نشان می‌دهند.

ابزار‌های فیبوناچی و کاربرد آن‌‌ها در تحلیل تکنیکال

ابزار‌های فیبوناچی در تحلیل تکنیکال و بازار‌های مالی، روشی برای تحلیل بازگشت یا ادامه‌ی روند می‌باشند. به بیان دیگر فیبوناچی‌‌ها نقاط حمایتی و مقاومتی هستند که با کمک طیف گسترده‌ای از ابزار‌ها و روش‌‌های گوناگون رسم می‌شوند. در استفاده از این ابزار‌های مختلف، نسبت‌‌های فیبوناچی که راجع به آن‌‌ها صحبت شد از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار هستند.

برخی از ابزار‌های فیبوناچی به شرح زیر می‌باشند:

فیبوناچی اصلاحی (RET) Fibonacci Retracement:

می‌توان گفت که یکی از مهمترین ابزار‌های فیبوناچی در تحلیل تکنیکال است. با کمک فیبوناچی اصلاحی می‌توانیم درصد‌های احتمالی برای پایان یک حرکت اصلاحی را تخمین‌زده و نقاط ورود مناسبی را به دست آوریم.

فیبوناچی خارجی (EXT) Fibonacci Extension:

برای پیش‌بینی سطوح قیمتی بیش از ۱۰۰ درصد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

فیبوناچی انبساطی (EXP) Fibonacci Expansion:

فیبوناچی‌ گسترشی یا انبساطی ابزاری است که ‌معامله‌گران از ‌آن‌ برای مشخص کردن اهداف قیمتی و یا تخمین میزان حرکت قیمت پس از یک بازگشت و یا ‌‌‌پولبک قیمتی استفاده می‌کنند.

فیبوناچی پروژكشن (PRO) Fibonacci Projection:

فیبوناچی پروجکشن یا به اختصار فیبوناچی Pro ابزاری است که نقاط بازگشت بیش از ۱۰۰ درصد هر موج را نشان می‌دهد.

فیبوناچی کمان‌‌‌ها Fibonacci arcs:

این ابزار، تراز‌‌های اصلاحی را به صورت کمان نمایش می‌دهد.

فیبوناچی باد‌بزن Fan:

این ابزار فیبوناچی تراز‌‌های اصلاحی را به شکل خطوط روند نمایش می‌دهد.

فیبوناچی کانال Channel:

کاربرد این ابزار در تحلیل نمودار‌‌های قیمتی که داخل یک کانال هستند، می‌باشد هنگام شکست کانال، می‌توان به سادگی نقاط حمایت و مقاومت پیش ‌روی چارت قیمت را بر اساس خطوط ابزار Channel مشخص‌کرد.

به چه دلیل تحلیل فیبوناچی در معاملات بورسی محبوبیت دارد؟

همانطور که از قبل گفتیم در سطوح فیبوناچی در تحلیل تکنیکال به عنوان سطوح حمایتی و مقاومتی مورد استفاده قرار می‌گیرند و از این سطوح به عنوان ابزاری برای مشخص کردن اهداف قیمتی نیز می‌توان استفاده کرد. موارد زیر از جمله دلایل محبوبیت تحلیل فیبوناچی در معاملات می‌باشند:

• سطوح گسترش و اصلاحی فیبوناچی، به‌عنوان سطوح نامرئی حمایت و مقاومت به شمار می‌آیند.
• سطوح فیبوناچی، نقاط مرجع ملموسی را فراهم می‌آورند که اگر از آن‌‌ها درست استفاده شود، از انتزاعی شدن موضوع جلوگیری می‌کنند.

نکته: از آن‌جایی که سطوح فیبوناچی اعداد هندسی هستند، سطوح گسترش (extension) و اصلاحی (retracement) پس از رسم چشم‌نواز به نظر می‌رسند.

نکات کلیدی:

اعداد و خطوط فیبوناچی با نسبت‌‌های معروف فیبوناچی ساخته شده‌اند.

اعداد پُرکاربرد فیبوناچی در بازار‌های مالی شامل 0.236، 0.382، 0.618، 1.618، 2.618 و 4.236 هستند. این نسبت‌‌ها و یا درصد‌ها می‌توانند از تقسیم اعداد مشخصی در این توالی به اعداد دیگر حاصل شوند.

با وجود اینکه این اعداد، اعداد فیبوناچی محسوب نمی‌شوند؛ بسیاری از ‌معامله‌گران از سطوح 0.5، 1 و 2 نیز استفاده می‌کنند. این اعداد نشان می‌دهند که قیمت می‌تواند چه میزان حرکت را داشته باشد. برای مثال، اگر قیمت سهمی ‌از یک دلار به دو دلار برسد، می‌توان اعداد فیبوناچی را بر آن اعمال کرد. یک سقوط قیمتی به سطح 1.76 دلار برابر با 23.6 درصد بازگشت از حرکت قیمتی شروع شده از سطح یک دلار می‌باشد.

دو عدد از پُرکاربردترین ابزار‌های فیبوناچی، فیبوناچی برگشتی و فیبوناچی گسترشی (Fibonacci extensions) می‌باشند. فیبوناچی برگشتی (Fibonacci retracements) مقدار بازگشت قیمتی را محاسبه می‌کند و می‌گوید که قیمت در بازگشت قیمتی تا چه سطوحی می‌تواند پیش برود. فیبوناچی گسترشی نیز میزان حرکت موج اصلی قیمت را بیان می‌دارد.

سطوح بازگشتی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال چیست؟

فیبوناچی برگشتی به دو نقطه قیمتی نیاز دارد که باید در نمودار قیمت انتخاب شوند. معمولاً برای فیبوناچی برگشتی از سطح سوئینگ‌‌های (بالاترین نقطه قیمتی) و سطح سوئینگ لو (پایین‌ترین سطح قیمتی) استفاده می‌کنند. زمانی که این دو نقطه را انتخاب کردید، خطوط فیبوناچی به‌همراه اعداد آن‌‌ها در نمودار شما رسم می‌شوند.

اگر قیمت یک سهم از پانزده دلار به بیست دلار برسد، در این حالت سطح 6.23 درصدی برابر با سطح قیمتی 18.82 دلاری می‌باشد. که آن را بدین شکل محاسبه می‌کنیم:

$18.82 = (0.236*$5) – $20

سطح قیمتی 50 درصد نیز برابر با 17.5 دلار خواهد بود که آن را نیز می‌توانیم بدین شکل محاسبه کنیم:

$17.50 = (0.5*$5) – $20

محدودیت‌‌های استفاده از اعداد و سطوح فیبوناچی

استفاده از فیبوناچی‌‌ها مسئله‌ای ذهنی می‌باشد زیرا که ‌معامله‌گر باید مقادیر بالا یا پایین در نمودار را خودشان انتخاب کنند.

نکته: مقادیر بالا (Highs) و پایین (Lowes) انتخاب شده توسط ‌معامله‌گر می‌تواند نتایجی که او به‌دست می‌آورد را تحت تأثیر قرار دهد.

اختلاف‌نظر دیگری که در مورد اعداد فیبوناچی و روش‌‌های ‌معامله‌گری با آن‌‌ها وجود دارد این است که تعداد سطوح بسیار زیادی در آن وجود دارد که بازار می‌تواند در نزدیکی هر یک از آن‌‌ها دچار بازگشت قیمتی شود، که موجب می‌شود این اندیکاتور به‌عنوان اندیکاتوری که می‌توان پس از رخ دادن حرکات قیمتی از آن استفاده کرد، در نظر گرفته شود. مشکل اصلی اینجا است که حدس زدن و پیدا کردن عددی که سطح قیمتی در آن در حال حاضر و یا در آینده بازار مهم خواهد بود، سخت می‌باشد.

در زمان انجام معاملات هرچقدر بتوانید نشانه‌‌های بیشتری را پیدا کنید که سیگنال‌‌های یکسانی در یک جهت بدهند به احتمال زیاد معاملات موفق‌تری خواهید داشت. به عنوان مثال زمانی که در حال معامله‌ کردن بر اساس اندیکاتور‌ها هستید بهتر است که از تاییدیه‌‌های پرایس اکشن و ترکیب سیگنال اندیکاتور‌ها با سطوح قیمت و یا ابزار‌های دیگر استفاده کنید. البته این موضوع که چه ابزاری را با چه ابزار دیگری ترکیب کنید کاملا بستگی به سبک و استراتژی معاملاتی شما دارد و نمی‌توان برای همه افراد یک نسخه یکسان پیچید.

روش استفاده ترکیبی از خطوط رونده:

برای استفاده ترکیبی از خطوط روند و فیبوناچی اصلاحی کافیست که ما یک روند را شناسایی کنیم. در صورتی که بتوانیم برای روند مذکور یک خط روند ترسیم کنیم، به احتمال زیاد خواهیم توانست که از یک فیبوناچی اصلاحی نیز برای گرفتن تایید‌های بیشتر استفاده کنیم.

همانطور که قبلا گفتیم، یک خط روند صعودی از دو کف بالاتر و یک خط روند نزولی از دو سقف پایین‌تر تشکیل می‌شوند. بنابراین قدم اول آن است که، نقطه برخورد سوم می‌تواند مکان مناسبی برای انجام معامله باشد. هرچند بعضی افراد عقیده دارند که بعد از برخورد سوم تازه می‌توان خط روند را معتبر دانست و برای برخورد بعدی و انجام معامله آماده شد. اما برخی دیگر معتقدند که برخورد سوم یک “برخورد تازه (Fresh Touch)” بوده و برای انجام معامله مناسب‌تر است.

قدم بعدی آن است که از ترسیم خط روند بر اساس دو نقطه به سراغ مرحله بعدی خواهیم رفت. برای انجام مرحله بعدی کافیست که یک فیبوناچی اصلاحی روی موج ماقبل آخر ترسیم کنید.

بنابراین باید فیبوناچی را روی آخرین حرکتی که قبل از شکل‌گیری موج اصلاحی به سمت خط روند می‌باشد ترسیم کنیم (از نقطه A به نقطه B).

نقاط ورود، حد ضرر و حد سود این روش

نقاط ورود

بعد از رسیدن قیمت به خط روند و ترسیم فیبوناچی اصلاحی طبق روش اشاره شده در بالا، باید ببینید که قیمت با کدام سطح فیبوناچی همتراز شده است. در صورتی که قیمت با یکی از سطوح ۵۰%، ۶۱٫۸% یا ۷۸٫۶% و خط روند همتراز شده بود، می‌توانید اقدام به معامله کنید. اگر قیمت در ناحیه‌ای بین ۶۱٫۸ و ۷۸٫۶ فیبوناچی قرار گیرد و با خط روند نیز همتراز شود، بهترین نقطه برای ورود خواهد می‌باشد.

حد ضرر

برای تعیین حد ضرر می‌توانید از دو روش استفاده کنید.

1. در صورتی که روی خط روند صعودی معامله خود را باز کرده‌اید می‌توانید حد ضرر خود را زیر کف قبلی در نمودار قرار دهید. اگر روی خط روند نزولی پوزیشن‌گیری کرده‌اید می‌توانید حد سطوح اصلاحی فیبوناچی ضرر خود را بالای سقف قبلی قرار دهید. البته تنها در حالتی مجاز به استفاده از این روش برای تعیین حد ضرر می‌باشید که کف یا سقف قبلی فاصله خیلی زیادی با نقطه ورود شما نداشته باشد.
2. می‌توانید از سطوح فیبوناچی نیز برای تعیین حد ضرر استفاده نمایید. اگر روی سطح ۵۰% وارد بازار شده‌اید می‌توانید حد ضرر را پشت ۶۱٫۸% قرار دهید. به همین ترتیب اگر روی ۶۱٫۸ معامله خود را باز کرده‌اید، می‌توانید حد ضرر را زیر ۷۸٫۶ قرار دهید. در صورت معامله روی ۷۸٫۶ حد ضرر شما بهتر است که بالای سطح ۱۰۰% (نقطه شروع ترسیم فیبوناچی) قرار گیرد. البته حتی در صورت استفاده از این روش نیز پیشنهاد ما این است که از کف و سقف‌‌های قیمتی نیز برای تعیین بهتر حد ضرر استفاده نمایید.

حد سود

برای تعیین حد سود نیز روش‌‌های مختلفی وجود دارد که در ادامه به آن‌‌ها اشاره خواهیم کرد.

۱- در روش اول ما از نسبت “ریسک به سود” استفاده می‌کنیم. به عنوان مثال یک معامله خرید در سکه انجام داده‌اید و حد ضرر آن (بر اساس قیمت نمودار) ۲۵ هزار تومان است. بنابراین بر اساس نسبت‌‌های ریسک به سود می‌توانیم حد سود را نیز تعیین کنیم.

• حد سود اول = ۲۵ هزار تومان (R: R = 1: 1)
• حد سود دوم = ۵۰ هزار تومان (R: R = 1: 2)
• حد سود سوم = ۷۵ هزار تومان (R: R = 1: 3)

نکته، لازم است که به یاد داشته باشید که در زمان رسیدن قیمت به هر پله از سود می‌توانید مقداری از حجم معامله خود را ببندید.

۲- بر اساس سطوح مهم قیمت نیز می‌توانید حد سود‌هایی برای معامله خود در نظر بگیرید. به عنوان مثال اگر روی خط روند صعودی معامله خرید باز کرده‌اید می‌توانید از سقف‌‌های مهمی که در مسیر قرار دارند به عنوان حد سود استفاده نمایید.

نکته مهمی که باید به یاد داشته باشید این است که تحت هیچ شرایطی حد سود اول شما نباید از حد ضررتان کوچکتر باشد. چرا که در بلند مدت بازدهی منفی نصیب شما خواهد کرد.

نگارش: ساناز یوسفی

به منظور کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه مقاله محاسبه نرخ بازگشت سرمایه را به شما عزیزان پیشنهاد می نماییم.

فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

فیبوناچی کیست؟

لئوناردو بوناچی – که با اسم لئوناردو فیبوناچی نیز شناخته میگردد – ریاضیدان ایتالیایی قرن دوازدم میلادی بود . وی تحت عنوان مستعدترین ریاضیدان جهان غرب در زمان خویش , و یکی‌از برگزیدگان ریاضیدانان تاریخ شناخته می‌شود . با وجود این‌که فیبوناچی , خود سری‌ای که اکنون با اسم سری فیبوناچی شناخته می‌گردد را تولید نکرد , ولی بدون شک این فیبوناچی بود که‌این پدیده را در کتاب Liber Abaci خویش به جهان غرب معرفی نمود .

تصاعد فیبوناچی چیست؟

مشاهده می‌کنید، که هر عدد در این تصاعد، حاصل جمع دو عدد قبلی با یکدیگر است، و فرمول فیبوناچی را می توان به فرمول فوق خلاصه کرد.

چگونه سطوح اصلاحی[۱] و گسترش[۲] فیبوناچی از طریق تصاعد فوق قابل محاسبه است؟

۶۱٫۸% = تقسیم هر جملۀ تصاعد بر جملۀ بعد (پس از جملۀ سیزدهم).
به طور مثال : (حدوداً) ۵۵/۱۸ = ۰٫۶۱۸

۱۶۱٫۸%= تقسیم هر جملۀ تصادعد با جملۀ پیش از آن.
به طور مثال: ۸۹/۵۵ = ۱٫۶۱۸٫ که به آن «نسبت طلایی» گفته می‌شود.

۳۸٫۲%= تقسیم هر جمله بر دومین جملۀ پس از آن
به عنوان مثال: ۵۵/۱۴۴ = ۰٫۳۸۲)

۲۳٫۶%= تقسیم هر جمله بر سومین جملۀ پس از آن
به طور مثال: (حدوداً) ۳۴/۱۴۴ = ۰٫۲۳۶

نسبت‌های ۰%، ۵۰%، ۱۰۰% و ۲۰۰% اعداد فیبوناچی نیستند، اما با این حال توسط برخی معامله‌گران استفاده می‌شوند.

مهمترین سطوح فیبوناچی

علت محبوبیت تحلیل فیبوناچی در معاملات چیست؟

سطوح فیبوناچی اعداد هندسی هستند، بنابراین سطوح گسترش (extension) و اصلاحی (retracement) پس از رسم چشم‌نواز به نظر می‌رسند.
سطوح فیبوناچی نقاط مرجع ملموسی را فراهم می‌کنند، بنابراین در صورت استفادۀ درست، از انتزاعی شدن موضوع جلوگیری می‌کنند.
سطوح گسترش و اصلاحی فیبوناچی سطوح نامرئی حمایت و مقاومت محسوب می‌شوند.

تفاوت میان سطح های گسترش ( extension ) و اصلاحی ( retracement ) فیبوناچی چیست؟

سطح های اصلاحی فیبوناچی , نمایانگر سطوح کمتر از ۱۰۰ % یک موج قیمتی می‌باشند , در حالی که سطح های گسترش , سطح های بالاتر از ۱۰۰ درصد را هم به نمایش میگذارند . سطوح فیبوناچی تحت عنوان سطح های حمایتی و مقاومتی مورد استفاده قرار می گیرند , از این سطح های به عنوان ابزاری برای مشخص کردن هدف قیمتی هم می توان استفاده کرد

آموزش نسبت های فیبوناچی (ویژه بورس ایران)

نسبت های فیبوناچی را می توان یکی از ابزارهای مفید برای انجام تحلیل تکنیکال دانست. در این مقاله به بررسی الگوی فیبوناچی و نحوه به دست آوردن نسبت های اصلی آن میپردازیم. همچنین تحلیل این نسبت ها را در بازار بورس بررسی خواهیم کرد.

آموزش ویدیویی نسبت های فیبوناچی

درصورتیکه ویدیوی بالا کافی نبود به خواندن ادامه دهید:

توی این پک فوق العاده، تحلیل تکنیکال در بورس رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! بورس رو سریع یاد بگیر وحسابی پول دربیار!

معرفی فیبوناچی

لئوناردو بوناچی (لئوناردو فیبوناچی) ریاضیدان ایتالیایی قرن دوازدم میلادی بود. او یکی از سرشناس ترین ریاضی دانان قرن 12 میلادی در غرب است. نکته قابل توجه در این تحلیل این است که این استفاده از این سری عددی توسط این شخص به بازارهای مالی معرفی نشده است. اما این فییوناچی است که این پدیده ریاضی را به جهان معرفی کرد.

دلایل محبوبیت تکنیک فیبوناچی

• سطوح فیبوناچی اعداد هندسی هستند، بنابراین سطوح گسترش (extension) و اصلاحی (retracement) پس از رسم چشم‌نواز به نظر می‌رسند.
• سطوح فیبوناچی نقاط مرجع ملموسی را فراهم می‌کنند، بنابراین در صورت استفادۀ درست، از انتزاعی شدن موضوع جلوگیری می‌کنند.
• سطوح گسترش و اصلاحی فیبوناچی سطوح نامرئی حمایت و مقاومت محسوب می‌شوند.

دنباله فیبوناچی

در تکنیک فیبوناچی از دو عدد پایه 0 و 1 استفاده میشود. با جمع این اعداد، عددهای بعدی این توالی به دست می آید. در ادامه نحوه جمع اعداد این دنباله را برای شما بررسی کرده ایم.

با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!

نسبت های فیبوناچی

پس از سطوح اصلاحی فیبوناچی بررسی الگوی عددی فیبوناچی، نسبت فیبوناچی را به دست می آوریم. این نسبت امروز در تجارت و بازارمالی از اهمیت بالایی برخوردار است. در واقع این نسبت همانند توالی عددها در سری فیبوناچی از یک الگوی مشخص پیروی میکند.

با ادامه این الگو یک نسبت مشخص به دست می آید که به آن نسبت طلایی میگویند. این عدد 0.618 است.

مهمترین نسبت های فیبوناچی

سه نسبت اصلی فیبوناچی شامل 0.618 ، 1.618 و 0.382 است.

استفاده از نسبت فیبوناچی در بازار مالی

بر اساس تئوری فیبوناچی یک روند صعودی نمی تواند بصورت دنباله دار و بدون توقف به حرکت خود ادامه دهد و از اینرو پس از حرکت شدیدش حتما یک فاز اصلاحی در روند حرکت قیمتش خواهد داشت. یعنی قیمت تا یه مقطعی بالا میرود و مجدد مقداری ریزش میکند و دوباره شروع به بالا رفتن میکند که این مقدار ریزش و آن حرکت مجدد را با فیبوناچی میتوان تشخیص داد از این رو فیبوناچی در تحلیلهای تکنیکال بسیار ارزشمند است.

در ادامه نسبت های فیبوناچی را معرفی میکنیم و تاثیر آن ها را بر بازار و پیش بینی سیر صعودی و یا نزولی را بررسی خواهیم کرد.

فیبوناچی ریتریسمنت را در 6 دقیقه به صورت جامع یاد بگیرید! – مدرن تحلیل

یکی از ابزار های مورد علاقه و اعتماد معامله گران در بازار های مالی فیبوناچی می باشد.این ابزار انواع مختلفی دارد که در این مقاله در مدرن تحلیل مهم ترین نوع آن یعنی فیبوناچی ریتریسمنت (Fibonacci Retracements) را به صورت کامل آموزش می دهیم

• سطوح فیبوناچی ریتریسمنت
• نحوه استفاده برای معامله
• ترکیب فیبوناچی ریتریسمنت با نواحی حمایت و مقاومت
• نحوه اضافه کردن سطوح دلخواه به لول های فیبوناچی
• جمع بندی

سطوح فیبوناچی ریتریسمنت

سطوح فیبوناچی ریتریسمنت خط های افقی هستند این خطوط مانند حمایت و مقاومت عمل میکنند و احتمال واکنش قیمت در این سطوح بالا است .برای این که بتوانید از فیبوناچی ریتریسمنت استفاده کنید باید نوسانات قیمت در ابتدا و انتهای چارت را در نظر بگیرید.این نوسانات نقاط 0 و 100 فیبوناچی شما را تشکیل میدهند. به شکل زیر توجه کنید:

مهم ترین سطوح اصلاحی فیبوناچی 23.6%، 38.2%، 50% ، 61.8% و 78.6% هستند که از بین این سطوح 38.2% ،50% و 61.8% از همه مهم ترند. که در ادامه این سطوح بیشتر توضیح داده خواهند شد .

نحوه استفاده از فیبوناچی ریتریسمنت در بازار

قبل از همه چیز بهتر است بدانید که استفاده از فیبوناچی ریتریسمنت در جهت روند قیمت نتیجه بهتری را میدهد.برای استفاده از این ابزار همان طور که در تصویر بالا میبینید باید یک نوسان بالا و یک نوسان پایین را انتخاب کنید .اگر از متاتریدر استفاده میکنید برای استفاده از این ابزار باید در قسمت نوار ابزار بالا روی گزینه مشخص شده در تصویر کلیک کنید .

اگر از تریدینگ ویو استفاده میکنید میتوانید مطابق تصویر زیر فیبوناچی ریترسمنت را انتخاب کنید.

نحوه استفاده از فیبوناچی ریتریسمنت در روند صعودی:

در روند صعودی روی نوسان پایین کلیک میکنیم و فیبوناچی را تا نوسان بالا میکشیم و رها میکنیم . در این صورت نقطه 100 فیبوناچی ریتریسمنت روی نوسان پایین و نقطه 0 روی نوسان بالا می افتد.سطوح اصلاحی در این حالت موقع اصلاح قیمت به عنوان حمایت عمل میکنند و نواحی خوبی برای خرید هستند. اولین سطحی که قیمت در برگشت از سطح صفر به سمت سطح یک با آن برخورد میکند سطح 23.8 درصد میباشد. ترید در این سطح ریسک به ریوارد خوبی ندارد سطوح بعدی به ترتیب 38.2٪، 50٪و 61.8٪ هستند احتمال بازگشت از این سطوح بالاتر است. اولین هدف قیمت در صورت برگشت نقطه 0 فیبو خواهد بود (در روند صعودی همان نوسان بالا).

مثال:

نقطه ورود در فیبوناچی ریتریسمنت در روند صعودی:

اگر قیمت به سطح 38.2 برسد و به آن واکنش بدهد در صورتی که کندل زیر سطح 38.2 بسته نشود میتوانید وارد معامله شوید و استاپ لاس خود را در پایین سطح 50 قرار بدهید برای بقیه سطوح مهم نیز به همین ترتیب وارد میشوید و استاپ لاس را زیر سطح بعدی قرار میدهید.

نحوه استفاده از، فیبوناچی ریتریسمنت در روند نزولی:

در روند نزولی هم مانند حالت صعودی هست با این تفاوت که در این حالت نقطه شروع فیبوناچی ریتریسمنت را روی نوسان بالا قرار میدهیم و تا نوسان پایین میکشیم در این حالت نقطه 0 فیبو روی نوسان پایین و نقطه 100 ان روی نوسان بالا قرار میگیرد. قیمت از نقطه صفری که انتخاب کردیم شروع به اصلاح میکند وقتی به سطوح مورد نظر ما رسید (38.2،50،78.2) دنبال فرصتی برای فروش میگردیم. نباید کندل ها در زیر سطحی که در آن وارد معامله میشویم بسته شود.

مثال:

نکته ای که باید آن را به خاطر بسپارید این است که استفاده از ابزار های فیبوناچی مثل فیبوناچی ریتریسمنت همیشه به همین سادگی که دیده میشود نیست اگر به همین سادگی بود معامله گران همیشه سفارشات خود را با فیبوناچی تنظیم میکردند و تمام معاملاتشان با سود همراه میشد.

نکته: انتخاب مناسب نوسانات بالا و پایین و همچنین سطح مناسب فیبوناچی ریتریسمنت در افزایش شانس موفقیت معاملات شما در این روش نقش مهمی دارد.

بااینکه گفته شد استفاده از فیبوناچی به همین راحتی نیست اما با تقویت مهارت و ترکیب فیبوناچی با سایر ابزار ها مثل سطوح حمایت و مقاومت و همچنین اندیکاتور هایی مثل اندیکاتور Rsi شانس موفقیت معامله با آن را بالا برد.

ترکیب فیبوناچی ریتریسمنت با نواحی حمایت و مقاومت

با اینکه ابزار فیبوناچی بسیار مفید است اما نباید به تنهایی از آن استفاده کرد. یک لحظه کریستیانو رونالدو رو با تمام افتخاراتش تصور کنید. آیا به تنهایی میتوانست این عناوین را کسب کند؟ قطعا نه. رونالدو مثل فیبوناچی ابزار خوبی است اما وقتی اون سطوح اصلاحی فیبوناچی بازدهی خوب خودش را میدهد که در کنار هم تیمی های خوبش از این استعداد و توانایی استفاده کند.

اگر سطوح فیبوناچی شما با نواحی حمایت یا مقاومت منطبق باشد در این صورت شانس برگشت قیمت از این سطوح بیشتر میشود. از انجایی که معامله گران دیگری که اصلا از فیبو استفاده نمیکنند ولی به سطوح حمایت و مقاومت دقت میکنند شانس زیادی وجود دارد که تعداد زیادی سفارش در آن سطوح قیمتی وجود داشته باشد.بیاید یک مثال از Eurusd را در تایم فریم روزانه بررسی کنیم:

همان طور که میبینید پس از انتخاب نوسان بالا وپایین نقطه صفر فیبوناچی ریتریسمنت را روی نوسان بالا و نقطه 100 آن را روی نوسان پایین قرار داده ایم. چارت در ادامه روند نزولی خود پس از رد کردن سطح مهم 38.2 به سطح 50 میرسد( البته قبل از سطح 38.2 سطح 28.6 نیز وجود دارد ولی به خاطر اهمیت کمتر نسبت به بقیه از ان استفاده نمیکنیم) این سطح (سطح پنجاه) با یک ناحیه قیمتی که به صورت حمایت عمل میکند مماس است و این موضوع باعث اعتبار بیشتر آن میشود. ترکیب سطح مهم 50 درصد و ناحیه حمایتی در این نقطه باعث برگشت قیمت شده است.

نحوه اضافه کردن سطح دلخواه به سطوح فیبوناچی ریتریسمنت

اگر بنا به دلایلی سطوح مهم را روی ابزار فیبوناچی پیدا نکرید یا خواستید سطح دلخواه خود را اضافه کنید طبق آموزش زیر عمل کنید:
اگر از متاتریدر استفاده میکنید روی ابزار فیبوناچی دوبار کلیک کنید سپس یکبار کلیک راست کنید و در ردیف اول گزینه fibo properties را انتخاب کنید.پس از انتخاب این گزینه با پنجره زیر روبرو خواهید شد:

با کلیک روی Add میتوانید سطوح مورد نظر خود را وارد کنید .همچنین با انتخاب سطح مورد نظر و کلیک روی قسمت Delete میتوانید آن را حذف کنید در تریدینگ ویو هم به همین صورت است پس از انتخاب ابزار با کلیک روی آیکن تنظیمات میتوانید لول های مورد نظر خود را اضافه کنید.

جمع بندی

همانطور که گفته شد ابزار فیبوناچی ریتریسمنت یکی از ابزار های بسیار خوب در تحلیل تکنیکال می باشد و با کسب مهارت و تجربه و همچنین ترکیب این ابزار با سایر ابزار های دیگر میتوانید به سود سازی برسید.اما دقت کنید که هیچ تریدر و استراتژی ای در دنیا وجود ندارد که تمام معاملات آن درست باشد پس در معاملات خود مدیریت سرمایه را در اولویت قرار دهید و در هر معامله بیشتر از 2 درصد حسابتان را ریسک نکنید.