الگو سر و شانه چیست ؟

الگوی سر و شانه چیست و چگونه بر اساس آن معامله کنیم؟

الگوی سر و شانه یک الگوی نموداری است که شامل سه‌قله می‌شود. از بین این سه قله، قله وسط (سر) بلندترین و دو قله کناری (شانه‌ها) تقریبا هم‌اندازه هستند. در تحلیل تکنیکال، الگو سر و شانه شکل نموداری است که تغییر روند قیمت از صعودی به نزولی را به ما نشان می‌دهد. به عقیده بسیاری این الگو، الگوی بازگشتی بسیار قوی است. الگو سر و شانه جزء بهترین الگوهایی است که به ما نشان می‌دهد روند صعودی رو به اتمام است. البته درصد دقت این الگو بسته به شرایط متفاوت است.

توضیحات بیشتر درباره الگو سر و شانه

الگوی سر و شانه زمانی شکل می‌گیرد که قیمت یک سهم ابتدا قله‌ای را تشکیل دهد (شانه سمت چپ) و سپس به محدوده‌ای که قبل از حرکت اولیه در آن قرار داشته بر می‌گردد. سپس، قیمت از قله‌ اول اندکی بالاتر می‌رود (تشکیل سر الگو) ولی باز هم به محدوده قبلی برمی‌گردد. در مرحله آخر قیمت مجددا بالا می‌رود، البته این‌بار به اندازه قله اول (تشکیل شانه سمت راست) و مجددا به محدوده اول که به آن خط گردن گفته می‌شود برمی‌‌گردد.

الگوی سر و شانه چه چیز را به ما نشان می‌دهد؟

این الگو از سه قسمت تشکیل می‌شود:
۱. قیمت بعد از روند صعودی که داشته، قله‌ای تشکیل می‌دهد و سپس افت می‌کند و یک کفی تشکیل می‌دهد.
۲. قیمت مجددا افزایش می‌یابد و قله‌ای بالاتر از قله اول تشکیل می‌دهد و سپس مجددا کاهش می‌یابد.
۳. قیمت برای سومین بار افزایش می‌یابد، اما به اندازه قله اول، و سپس مجددا کاهش پیدا می‌کند.
قله اول و سوم را شانه و قله وسط که ارتفاع آن نسبت به بقیه بلندتر است را سر می‌نامند. خطی که کف‌ها یا دره‌ها را به هم متصل می‌کند، اصطلاحا خط گردن نامیده‌ می‌شود.
الگو سر و شانه معکوس نیز الگوی قابل‌ اعتمادی است که سیگنال بازگشت روند از نزولی به صعودی را می‌دهد. در این الگو، قیمت سه کف (دره) تشکیل می‌دهد که در بین هر کف قیمت با اندکی افزایش قیمت و اصلاح مواجه می‌شود. در بین این سه‌ دره (کف)، دره وسط (یا همان سر) بیشترین ارتفاع را دارد و دره اول و سوم (شانه‌ها) ارتفاعی کوتاه‌تر نسبت به سر دارند. بعد از تشکیل سومین دره، قیمت افزایش خود را شروع می‌کند که نشان می‌دهد روند نزولی بازگشت کرده و قیمت احتمالا روند صعودی را ادامه خواهد داد.

کشمکش خریدارن و فروشندگان

قیمت سهام در نتیجه جنگ مداوم بین خریداران و فروشندگان مشخص می‌شوند. بالا و پایین رفتن قیمت سهام (نوسانات قیمت سهام) رابطه مستقیم با تعداد خریداران و فروشندگان سهم دارد. در بازارهای مالی افرادی که باور دارند قیمت سهام باید بالاتر رود را اصطلاحا بول (گاو) (Bull) و افرادی که عقیده دارند قیمت باید پایین‌تر رود را خرس (Bear) می‌نامند. اگر خرس‌ها تعدادشان بیشتر باشد و در نتیجه قوی‌تر باشند، قیمت سهام افت می‌کند چون معامله‌گران سهام را می‌فروشند تا از ضرر جلوگیری کنند. اگر تعداد خریداران بیشتر باشد، قیمت بالاتر می‌رود چون سرمایه‌گذاران جدید نیز شروع به خرید می‌کنند تا از فرصت به دست آمده استفاده کنند.

الگوی سر و شانه معکوس

برعکس الگوی سر و شانه را الگوی سر و شانه معکوس یا الگو سر و شانه کف می‌نامند. این الگو برعکس الگو سر و شانه سقف است که پیش‌بینی می‌کند روند نزولی به صعودی بازگشت خواهد کرد. ویژگی‌های شکل‌گیری این الگو بدین ترتیب است: قیمت کف یا دره‌ای را تشکیل می‌دهد و سپس اندکی به بالا اصلاح قیمت دارد، در مرحله بعد قیمت از کف قبلی پایین‌تر می‌رود ولی مجددا بازگشت می‌کند، در نهایت قیمت مجددا افت می‌کند اما این افت به اندازه افت دوم نیست. زمانی که کف سوم تشکیل می‌شود، قیمت رشد می‌کند و به سمت مقاومتی که در سقف دره‌ها تشکیل داده است، حرکت می‌کند.

در پشت صحنه الگوی سر و شانه چه خبر است؟

مثل تمام الگوهای نموداری، نوسانات الگوی سر و شانه در مورد جنگ بین خریداران و فروشندگان اطلاعات خوبی به ما می‌دهد.

تشکیل قله اول و افت قیمت بعد از آن، کم‌ شدن قدرت خریداران و روند صعودی را به ما نشان می‌دهد. خریداران می‌خواهند روند افزایش قیمت را تا جایی که ممکن است ادامه دهند، به همین دلیل خریداران قیمت را بالاتر از سقف قبلی هل می‌دهند و سقف جدید (سر الگو) را تشکیل می‌دهند. در این مرحله، هنوز احتمال دارد که خریداران بتوانند بر فروشندگان بازار غلبه کنند و مجددا قدرت را به دست بگیرند و بتوانند روند صعودی را ادامه دهند.
اما به هر حال، قیمت برای دومین بار با افتی مواجه می‌شود و به زیر سقف قبلی می‌رود. مشخص است که فروشندگان قدرت را به دست گرفته‌اند. خریداران بار دیگر تلاش می‌کنند تا قیمت را افزایش دهند اما موفق می‌شوند تنها تا اولین سقف قیمت را هل دهند. ناکام ماندن خریداران برای گذشتن از بالاترین قیمت، این سیگنال را می‌دهد که خریداران از فروشندگان شکست خورده‌اند الگو سر و شانه چیست ؟ و فروشندگان بر آن‌ها غلبه کرده‌اند که باعث می‌شود قیمت روند نزولی به خود بگیرد و بازگشت روند کامل شود.

الگوی سر و شانه چه شکلی چیست؟

اول در مورد الگوی سر و شانه و سپس در مورد الگوی سر و شانه معکوس صحبت خواهیم کرد.

تشکیل الگو در سقف بازار

• شانه سمت چپ: قیمت سقفی را تشکیل می‌دهد و سپس با افتی همراه می‌شود.
• سر: قیمت مجددا افزایش می‌یابد و از سقف قبلی (شانه سمت چپ) نیز بالاتر می‌رود.
• شانه سمت راست: بعد از تشکیل سر، مجددا قیمت با اصلاح مواجه می‌شود اما تنها به اندازه شانه سمت چپ، قیمت رشد می‌کند.

شکل الگو ممکن است همیشه کاملا شبیه سر و شانه نباشد و احتمالا تغییراتی حین شکل‌گیری سر یا شانه‌ها در قیمت رخ می‌دهد.

الگوی سر و شانه معکوس

تشکیل این الگو در کف بازار

• شانه سمت چپ: قیمت ابتدا کاهش می‌یابد اما سپس با اصلاحی رو به رو می‌شود.
• سر: قیمت مجددا کاهش می‌یابد و از کف شانه سمت چپ نیز پایین‌تر می‌رود.
• شانه سمت راست: قیمت مجددا با افزایشی روبه‌رو می‌شود ولی مجددا به اندازه کف شانه سمت چپ افت می‌کند.

همانطور که قبلا ذکر شد، شکل این الگو ممکن است کاملا شبیه به سر و شانه نباشد و ممکن است در حین تشکیل سر یا شانه‌ها، قیمت نوسانات اضافه‌ای داشته‌ باشد.

رسم خط گردن

خط گردن، محدوده حمایت یا مقاومتی است که معامله‌گران به عنوان نقطه استراتژیکی برای انجام سفارشات‌شان در نظر می‌گیرند. برای رسم خط گردن، اولین قدم شناسایی شانه چپ، سر و شانه راست در نمودار است. در الگو سر و شانه سقف، دو نقطه‌ کفی که شانه سمت چپ و سر از آن‌ جا تشکیل می‌شوند را به هم متصل می‌کنیم، که این خط، همان خط گردن ما محسوب می‌شود. خط گردن را با خطی آبی، بر روی نمودار مشخص کرده‌ایم. در قسمت بعد در مورد اهمیت خط گردن صحبت می‌کنیم. در الگوی سر و شانه معکوس، بعد از تشکیل شدن شانه سمت چپ و سر، سقف این دو را به یکدیگر متصل می‌کنیم و خط گردن ما به دست می‌آید.

چطور با استفاده از الگوی سر و شانه معامله کنیم؟

معامله‌گران باید اجازه دهند تشکیل الگو کامل شود. چون ممکن است اصلا الگویی شکل نگیرد و الگو نیمه کاره باقی بماند و اصلا به طور کامل شکل نگیرد. الگوهایی که نصفه تشکیل شده‌اند یا در حال کامل شدن هستند را باید به دقت زیر نظر داشته‌ باشید، اما تا زمانی که قیمت خط گردن را نشکسته است، نباید وارد معامله شوید.
در الگو سر و شانه، منتظر می‌مانیم تا قیمت بعد از این‌ که سقفی در شانه سمت راست تشکیل داد و سپس اندکی از خط گردن پایین‌تر رفت، وارد معامله شویم. برای الگوی سر و شانه معکوس، بعد از این که شانه سمت راست تشکیل شده، صبر می‌کنید تا قیمت بالای خط گردن تثبیت شود.
زمانی که الگو به طور کامل تشکیل می‌شود، می‌توانیم وارد معامله شویم. قبل از این که وارد معامله شوید برنامه‌ای برای معامله داشته باشید و نقاط ورود، خروج و حدسود را مشخص کنید. بعلاوه اگر نکته‌ای باعث می‌شود که حدسود یا حدضررتان را تغییر دهید، حتما آن را در نظر داشته باشید.
معمول‌ترین نقطه ورود زمانی شکل می‌گیرد، که شکست رخ می‌دهد. یعنی زمانی که خط گردن شکسته می‌شود، وارد معامله می‌شویم. نقطه ورود بعدی نیازمند صبر بیشتری است و برای زمانی است که تصور می‌کنیم فرصت‌های معاملاتی را از دست داده‌ایم. در این روش باید صبر کنیم تا بعد از این که خط گردن شکسته شد، قیمت پولبکی (Pullback) به خط گردن داشته باشد. این روش مناسب افراد محافظه‌کار است. زمانی که پولبک در محدوده خط گردن تمام شد و روند در جهت شکست ادامه داشت، می‌توانید وارد معامله شوید. اما اگر قیمت در جهت شکست ادامه داشته باشد و پولبکی به سطح شکست نزند، ممکن است فرصت معاملاتی از دست برود. دو روش معاملاتی را در عکس زیر می‌توانید ببینید.

محل قراردادن حدضرر

در الگوی سر و گردن سقف، بعد از این‌ که خط گردن شکسته می‌شود حدضرر در بالای شانه سمت راست، قرار می‌دهیم. البته می‌توان حدضرر را در بالای سر الگو نیز قرار داد، اما این کار ریسک شما را بیشتر می‌کند و همچنین نسبت سود به ضرر شما را کمتر می‌کند. در الگوی سر و شانه معکوس، حدضرر در زیر شانه سمت راست قرار می‌گیرد. در این الگو هم می‌توان حدضرر را، در پایین محدوده سر قرار داد، اما ریسک معامله‌ بیشتر می‌شود. در نمودار بالا، حدضرر در محدوده ۱۰۴ دلار (درست زیر شانه سمت راست) قرار می‌گیرد.

قراردادن نقطه حدسود

حدسود (هدف قیمتی) در الگوی سر و شانه سقف از تفاوت قیمت بین سر و قیمت کف هر کدام از شانه‌ها به دست می‌آید. سپس این عدد از نقطه‌ای که شکست خط گردن در آن رخ داده، کسر می‌شود تا هدف قیمتی ما برای روند نزولی به دست آید. برای الگوی سر و شانه معکوس یا کف، اختلاف قیمتی به نقطه‌ای که خط گردن شکسته شده است اضافه می‌شود تا حدسود برای روند صعودی به دست آید.
برای مثال ETF یا صندوق قابل معامله، Spy که معمولا معاملات زیادی در آن انجام می‌شود، را در نظر می‌گیریم که حد سود برای الگوی سر و شانه معکوس در آن بدین شکل خواهد بود:

۱۲.۰۷$ =(کف قیمتی سر) ۱۰۱.۱۳$ – (سقف قیمتی شانه سمت چپ) ۱۱۳.۲۰$

عدد بدست آمده سپس به قیمتی که در آن شکست رخ داده اضافه می‌شود (اگر الگوی سر و شانه سقف داشتیم این عدد از قیمت شکست کسر می‌شد). قیمت شکست تقریبا ۱۱۳.۲۵ دلار است که حدسود ما در این معامله ۱۲۵.۳۲ دلار می‌شود. (۱۲.۰۷ دلار + ۱۱۳.۲۵ دلار)
گاهی اوقات سرمایه‌گذاران باید خیلی صبور باشند (چندین ماه) تا قیمت بتواند از نقطه شکست به حدسود آن‌ها برسد. کنترل کردن معامله‌تان می‌تواند به شما کمک کند تا بتوانید بهتر نتیجه معامله را پیش‌بینی کنید.

دلیل موثر بودن الگوی سر و شانه چیست؟

هیچ الگویی کامل نیست و قرار نیست، همیشه الگوها درست کار کنند. اما چندین دلیل برای این که چرا الگوهای نموداری موثر هستند وجود دارد (در اینجا ما در مورد الگوی سر و شانه سقف صحبت می‌کنیم، اما این دلایل برای هر دو الگو درست هستند.).

• زمانی که بازار از سقف (سر) شروع به ریزش می‌کند، فروشندگان وارد معامله می‌شوند و خریداران کاهش می‌یابند.
• زمانی که قیمت به خط گردن نزدیک می‌شود، افرادی که در موج پایانی قیمت، یا بالاتر و یا در افزایش قیمتی که شانه سمت راست صورت گرفته، وارد معامله خرید شده‌اند، به اشتباه خود پی‌ می‌برند و با ضررهای زیادی مواجه می‌شوند. خارج شدن این گروه بزرگ از معاملات‌شان باعث می‌شود که قیمت به سمت حدسود ما حرکت کند.
• قرار دادن حدضرر در بالای شانه سمت راست کاملا منطقی است، چون روند تغییر جهتی به سمت پایین داشته است و شانه سمت راست از سقف قیمتی سر، پایین‌تر است. به همین دلیل احتمال شکسته شدن شانه سمت راست تا زمانی که روند صعودی آغاز نشود، خیلی پایین است.
• فرض بر این است که افرادی که اشتباه وارد معامله شده‌اند یا زمان‌بندی‌شان برای خرید دارایی ضعیف بوده است، مجبور می‌شوند که از معامله‌شان خارج شوند و در نتیجه بازگشتی درست شبیه بازگشتی از سقف الگو شکل می‌گیرد.
• خط گردن نقطه‌ای است که بسیاری از معامله‌گران مجبور می‌شوند از معامله خودشان خارج شوند و به همین دلیل قیمت با سرعت بیشتری به سمت حدسود ما حرکت می‌کند.
• همچنین می‌توانید حجم معاملات را تحت نظر داشته باشید. در زمان تشکیل الگوی سر و شانه معکوس (سر و شانه کف)، اگر حجم معاملات در حین شکستن خط‌ گردن بیشتر شود، برای ما نشانه بهتری است. بیشتر شدن حجم معاملات به ما نشان می‌دهد علاقه خریداران بیشتر شده است و باعث می‌شود قیمت به سمت هدف ما حرکت کند. اما کاهش حجم معاملات عدم علاقه خریداران به حرکت صعودی را نشان می‌دهد و وجود بدبینی بین خریداران را نشان می‌دهد.

معایب الگوی سر و شانه

همان‌طور که قبلا گفتیم، هیچ الگویی کامل نیست. در این‌جا چندین مسئله که در هنگام معامله‌کردن الگوی سر و شانه ممکن است با آن مواجه شوید را بیان می‌کنیم:

• باید این الگوها را پیدا کنید و صبر کنید و تا زمانی که الگو کامل نشده است وارد معامله نشوید. ممکن است الگو زمان زیادی طول بکشد، تا کامل شود.
• این الگو همیشه قرار نیست درست کار کند و ممکن است قیمت گاهی اوقات حدضرر شما را فعال کند.
• ممکن است قیمت به حدسود شما نرسد، به همین دلیل بهتر است معامله‌گران شرایط بازار را مدنظر داشته باشند تا اگر شرایط تغییر کرد، نقاط خروج را مجددا مشخص کنند.
• گاهی اوقات ممکن است فرصت معاملاتی را از دست بدهیم. برای مثال ممکن است به دلیل اخبار غیرمنتظره‌ای قیمت بعد از تشکیل یکی از شانه‌ها به شدت ریزش داشته باشد، و ممکن است قیمت به حدسود مورد نظر ما نرسد.
• تشخیص الگوها به معامله‌گر بستگی دارد. ممکن است معامله‌گری تشکیل شانه را ببینید در حالی که دیگر معامله‌گر نتواند شانه را تشخیص دهد. زمانی که قصد دارید الگوها را معامله کنید، تعریف تشکیل الگو را از قبل برای خود مشخص کنید. می‌توانید از توصیه‌هایی که در بالا ارائه دادیم، استفاده کنید.

نتیجه‌گیری

الگوی سر و شانه در تمام تایم‌فریم‌ها شکل می‌گیرد. تشخیص الگو بستگی به معامله‌گر دارد اما این الگو می‌تواند نقاط ورود، خروج و حدسود را برای شما مشخص کند و کار را برای اجرا کردن برنامه معاملاتی شما راحت‌تر کند. این الگو از شانه سمت چپ، سر، و شانه سمت راست تشکیل می‌شود. رایج‌ترین نقطه ورود زمانی شکل می‌گیرد که قیمت خط گردن را بشکند. حدضرر را می‌توان بالا (در سر و شانه سقف) یا پایین (در سر و شانه کف) شانه سمت راست قرار داد. حد سود را می‌توان با جمع (در الگوی سر و شانه کف) یا تفریق (در الگوی سر و شانه سقف) تفاوت قیمت سقف و کف الگو بعد از شکست خط گردن محاسبه کرد. این سیستم معاملاتی کامل نیست اما برای شما روش معامله‌گری منطقی بر اساس حرکات قیمت ارائه می‌دهد.

جهت پیگیری اخبار و تحلیل های فارکس و بازارهای جهانی به کانال تلگرامی UtoFX بپیوندید.

آشنایی با الگوی سر و شانه

الگوهای زیادی در تحلیل تکنیکال وجود دارند که شناخت آنها می تواند کمک زیادی در جهت انجام تحلیل و تریدهای بهتر باشد. در وبسایت طلاچارت و در بخش ۰ تا ۱۰۰ تحلیل تکنیکال تاکنون با الگوهای زیادی آشنا شده اید. امروز قصد داریم شما را با الگوی سر و شانه آشنا کنیم. پس با طلاچارت همراه باشید…

الگوی سر و شانه از انواع الگوهای برگشتی می باشد. یعنی انتظار داریم که باعث تغییر جهت حرکت فعلی بازار شود. این الگو در دو نوع خلاصه می شود:

• سر و شانه سقف ( Head & Shoulders Top )
• سر و شانه کف ( Head & Shoulders Bottom )

الگوی سر و شانه سقف

این الگو در پایان یک حرکت صعودی رخ می دهد و باعث تغییر جهت بازار و حرکت به سمت نزول قیمت می شود. در الگوی سر و شانه سقف ما شاهد سه قله خواهیم بود. در بین این قله، قله وسط ارتفاع بیشتری نسبت به دو قله قبلی خود دارد که در واقع همان قسمت “سر” الگو می باشد و دوقلو مجاور آن که ارتفاع کمتری دارند، شانه های چپ و راست را تشکیل می دهند.

در تصویر زیر می توانید شکل ساده این الگو را مشاهده کنید.

همانطور که مشاهده کردید، این الگو از یک سر و دو شانه تشکیل می شود که ارتفاع شانه ها تقریبا با هم برابر است. البته گاهی اوقات ممکن است کمی ارتفاع شانه ها همتراز نباشد که در صورت عادی بود این حالت می توان الگوی سر و شانه را قبول کرد. اما توجه داشته باشید که اگر ارتفاع شانه با هم تفاوت غیر عادی داشته باشد، دیگر نمی توان نام سر و شانه را بر آن الگو گذاشت.

حالا مثال هایی از الگوی سر و شانه در چارت واقعی!

مثالی از سر و شانه سقف در تایم فریم ۱ ساعته قیمت جهانی نقره

مثالی از الگوی سر و شانه سقف در تایم فریم روزانه سکه طرح جدید

اما خط چین قرمز رنگ نشانه چیست؟ این خط چین در واقع خط گردن یا Neck Line می باشد و تریگر اصلی ورود به معامله در این الگو، توسط این خط صادر می شود.

چگونه بوسیله این الگو ترید کنیم؟

بسیار ساده است. زمانی که حالت کلی الگو را در چارت پیدا کردید، باید منتظر شکسته شدن خط گردن بمانید. بهتر است شکست خط گردن پرقدرت انجام شود و سایر شرایط یک شکست مناسب را داشته باشد. در صورتی که قیمت با حرکت بسیار سریع و قوی خط گردن را شکست و شما از ورود به پوزیشن جا ماندید، بهتر است منتظر حرکت برگشتی (پولبک) به خط گردن الگو بمانید و سپس وارد پوزیشن شوید. در این حالت ریسک به ریوارد مناسب تری خواهید داشت.

حد زیان و حد سود الگو کجاست؟

حد زیان الگو بالای شانه راست قرار می گیرد. البته نکته ای را می تواند مد نظر داشته باشید. در بعضی مواقع الگوهای سر و شانه ای بوجود می آیند که ارتفاع شانه راست و سر نزدیک است. در این حالت می توانید حد زیان را بالای قسمت سر قرار دهید تا حد ضرر مطمئن تری داشته باشید. چرا که بعضا شاهد شیطنت بانک ها هستیم که با ایجاد یک حرکت نوسانی سریع، استاپ هایی که بالای شانه راست باشند را شکار کرده و مجددا در جهت اصلی و مورد انتظار ما به حرکت ادامه خواهند داد.

بدست آوردن حد سود الگو نیز بسیار ساده است. کافیست فاصله قسمت سر تا خط گردن را اندازه گیری کرده و از مکانی که خط گردن شکسته می شود به سمت پایین اعمال کنید.

فرض کنید در بازار سکه مشغول معامله هستیم و یک الگوی سر و شانه سقف را مشاهده میکنیم که خط گردن را در قیمت ۱٫۱۴۰٫۰۰۰ تومان شکسته است. به عنوان مثال ارتفاع سر تا خط گردن معادل ۳۴۰۰۰ تومان بوده است. بنابراین باید بدانیم که هدف این الگو قیمت ۱٫۱۰۶٫۰۰۰ تومان می باشد. یعنی ۳۴۰۰۰ تومان پایین تر از ۱٫۱۴۰٫۰۰۰ تومان.

در تصویر زیر مثالی را در چارت قیمت جهانی نقره مشاهده می کنید.

الگوی سر و شانه کف

این الگو با نام سر و شانه معکوس نیز شناخته می شود و دقیقا تمام موارد این الگو معکوس حالت سر و شانه سقف می باشند. اما برای درک بهتر شما دوستان، مجددا به بررسی این الگو با تصاویر و مثال های متعدد می پردازیم.

این الگو بعد از یک حرکت نزولی شکل می گیرد و باعث تغییر جهت حرکت بازار به سمت بالا می شود. ساختار این الگو نیز از سه کف تشکیل شده است که کف میانی، عمق بیشتری نسبت به دو کف مجاور خود را دارد و تشکیل دهنده بخش “سر” الگو می باشد. در اینجا الگو سر و شانه چیست ؟ نیز خط گردن را با خط چین قرمز مشخص کرده ایم و برای ورود به پوزیشن از این خط و تریگری که صادر می کند استفاده خواهیم کرد.

در تصاویر زیر نمونه هایی از این الگو را در چارت واقعی مشاهده خواهید کرد.

چگونه بوسیله این الگو ترید کنیم؟

پس از تشخیص حالت کلی الگو، باید منتظر شکست خط گردن باشیم. هرچقدر که شکست قوی تر انجام شود بهتر است. همچنین در صورتی که بعد از شکست خط گردن از ورود به پوزیشن جا ماندید، باید منتظر پولبک به خط گردن بمانید تا در آنجا بتوانید با ریسک به ریوارد مناسب تری وارد پوزیشن خرید شوید.

حد زیان و حد سود الگو کجاست؟

حد زیان الگو زیر شانه راست قرار می گیرد. اما برای افرادی که قصد انتخاب حد زیان مطمئن تری دارند، زیر قسمت الگو سر و شانه چیست ؟ سر نیز جای مناسبی برای قرار دادن حد زیان می باشد. البته به شرطی که فاصله شانه راست تا سر بیش از اندازه بزرگ نباشد. چون در این حالت ریسک به ریوارد پوزیشن چندان جالب نخواهد بود.

حد سود این الگو نیز برابر با فاصله سر تا خط گردن می باشد که باید از نقطه ای که خط گردن شکسته می شود، به سمت بالا اعمال کنیم.

مثلا فرض کنیم که در چارت طلا جهانی یک الگوی سر و شانه کف پیدا می کنیم. فاصله سر تا خط گردن این الگو ۹ دلار باشد. بنابراین از نقطه که خط گردن به سمت بالا شکسته می شود، باید ۹ دلار به سمت بالا هدف گذاری کنیم.

الگوی سر و شانه چیست و چگونه با آن معامله کنیم؟

یکی از مصطلح‌ترین چیزهایی که در بازارهای مالی می‌شنوید، الگوی سر و شانه یا همان Head and Shoulders است و خیلی‌ها نمی‌دانند چطور باید با این الگو کار کنند یا آن را بکشند. در واقع مفهوم این الگو برای این افراد جا نیفتاده است. بعضی از معامله‌گران تازه‌نفس هم هستند که هیچ اطلاعی درباره الگوی هد اند شولدرز ندارند و برای اولین‌بار می‌خواهند با آن آشنا شوند. لیدوما فارکس بهترین جا برای شما است تا این موضوع را از صفر تا صد بیاموزید.

الگوهای کلاسیک

مطمئنم که برای خیلی از شماها اتفاق افتاده است که از محل کارتان خارج شده‌اید و با دیدن ابرهای سیاه گفته‌اید: باران در راه است! در راه رسیدن به خانه با دیدن نور خیره‌کننده‌ای به این فکر می‌افتید که کمی ‌بعد صدای بلندی خواهید شنید که همان رعد و برق است و… . زندگی ما پر از این الگوها است و همه ما به طریقی از آن‌ها استفاده می‌کنیم. بعضی از این الگوها تنها برای افراد هوشمند نمایان می‌شوند و آن‌ها با استفاده از نظمی‌که در روند رخ دادن آن اتفاق وجود دارد، اتفاقات بعدی را پیش‌بینی می‌کنند و از این روش برای رسیدن به موفقیت کمک می‌گیرند.

یک روز یکی از همین افراد باهوش که در حال کار کردن با نمودارهای یک بازار مالی بود متوجه نظم خاصی در روندها و نوسانات می‌شود. به عنوان مثال او متوجه می‌شود که هر دفعه با دیدن الگویی مشابه الگوی سر و شانه، بازار واکنشی مشخص و قابل پیش‌بینی دارد. بنابراین او توانست از این طریق به کسب درآمد بپردازد.

ماجرای الگوهای کلاسیک همین بود که در بالا خواندید. یک الگوی خاص در نمودار ظاهر می‌شود و شما پیش‌بینی می‌کنید تا بازار دقیقا یک الگو سر و شانه چیست ؟ واکنش خاص بدهد. درست مانند وقتی که ابرهای سیاه را در آسمان می‌بینید و متوجه می‌شوید قرار است باران ببارد.

به چنین الگوهایی که در نمودار ظاهر می‌شوند الگوهای کلاسیک می‌گوییم. الگوهای کلاسیک در تحلیل تکنیکال بسیار استفاده می‌شوند به طوری که برخی صرفا از این الگوها برای معامله استفاده می‌کنند. به طور کلی تعداد محدودی از الگوهای معتبر وجود دارند اما اگر علاقه‌مند به تحقیق و جست‌وجو در این باره هستید می‌توانید با مطالعه بیشتر به تعداد بسیار زیادی از الگوهای کلاسیک دست پیدا کنید. یکی از مهم‌ترین و معروف‌ترین الگوهای کلاسیک، الگوی سر و شانه یا الگوی هد اند شولدرز است که ترجمه مستقیمی ‌از عبارت انگلیسی Head and Shoulders به حساب می‌آید.

الگوها چه کمکی به ما می‌کنند؟

الگوهای کلاسیک یک مزیت بزرگ دارند و آن هم این که بدون دردسر برای شما پول پارو می‌کنند! مزیتی که این الگوها دارند، سادگی در تحلیل نمودار است و شما می‌توانید با یک نگاه آن‌ها را تشخیص دهید و معامله باز کنید. به خاطر همین مزیت بزرگ است که بسیاری از معامله‌گران ترجیح می‌دهند به جای آموختن نکته‌های پیچیده و گنگ در تحلیل تکنیکال، از الگوهای کلاسیکی مانند الگوی سر و شانه استفاده کنند.

مزیت دیگری که این الگوها برای تریدرها دارند این است که می‌توان اعتبار بالایی برای آن‌ها قائل بود و به قول خودمانی می‌توانیم روی آن‌ها حساب ویژه‌ای باز کنیم. معمولا الگوهای کلاسیک، سیگنال‌های معتبری را منعکس می‌کنند و ریسک معاملاتی کمتری دارند.

اگر دقت کنید از کلمه «معمولا» در بیان اعتبار الگوهای کلاسیک استفاده کردیم؛ دلیل این است که هر چیزی در بازار تا حدودی قابل حدس زدن است و هرگز نمی‌توانیم روند الگو سر و شانه چیست ؟ بازار را به طور صد در صدی پیش‌بینی کنیم. با این وجود الگوی سر و شانه یکی از الگوهایی است که اعتبار بالایی دارد و معامله‌گران به محض دیدن آن، معامله خود را ثبت می‌کنند. الگوی سر و شانه نسبت به سایر الگوها سخت ایجاد می‌شود اما اگر ایجاد شود نتیجه‌ای بسیار مطلوب و قابل پیش‌بینی خواهد داشت. به بیان بهتر، آینده بازار طوری که ما حدس می‌زنیم پیش خواهد رفت.

در ادامه می‌خواهیم به معرفی 0 تا 100 الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال بپردازیم اما قبل از پرداختن به این موضوع پیشنهاد می‌کنیم مطالب لیدوما فارکس را از طریق پیج اینستاگرامی ‌دنبال کنید. این طوری سریع‌تر و آسان‌تر است.

الگوی سر و شانه چیست؟

الگوی سر و شانه دقیقا همان چیزی است که آن را نام‌گذاری کرده‌اند. در این الگو سه قله ( یا سه دره) با ارتفاع‌های مختلف وجود دارد که ارتفاع دو قله از آن‌ها یکسان و دیگری بلندتر است. بدون فوت وقت می‌رویم سراغ شکل تا بررسی الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال را ملموس‌تر ادامه دهیم:

همان طور که در تصویر مشاهده می‌کنید اجزای یک الگوی سر و شانه به قرار زیر هستند:

این الگو به سادگی تداعی‌کننده اندام یک انسان است که شانه‌ها در اطراف و سر در ارتفاع بلندتری قرار دارد و خط گردن جداکننده این اندام از سایر بدن است. بنابراین به خاطر سپردن الگوی هد اند شولدرز ساده است. در زیر مثالی از این الگو در نمودار مشاهده می‌کنیم:

نکته‌ای که وجود دارد این است که الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال کم‌تر از سایر الگوها به وجود می‌آید و هر چه تایم‌فریم‌های خود را افزایش دهیم، تعداد کم‌تری از آن می‌یابیم اما اعتبار بالایی دارد و قابل اطمینان است. همچنین در پیدا کردن این الگو باید محتاط باشید چرا که هر 3 دره یا 3 قله‌ای، الگوی سر و شانه نیست. ممکن است با کوچک‌ترین اشتباه، خود را دچار ضرر و زیان کنید. برای پیشگیری از این مشکل بهتر است تا با انواع الگوهای سر و شانه آشنا شویم.

انواع الگوی سر و شانه + نمونه‌های درست

الگوی سر و شانه دو شکل کلی دارد که اصلی‌ترین شکل آن در قسمت قبل بیان شد. این الگو عموما در بالاترین قیمت رخ می‌دهد و شامل دو قله کوتاه و یک قله بلند است. شکل زیر:

شکل بعدی الگو، کاملا برعکس الگوی قبلی است. یعنی به جای قله‌ها، دره قرار می‌دهیم. به این شکل که دو دره با عمق برابر داریم و عمق دره سوم از دیگر دره‌ها بیشتر خواهد بود. این نوع سر و شانه با اسم سر و شانه معکوس شناخته می‌شود و بیشتر در پایین‌ترین قیمت به وجود می‌آید. مانند شکل زیر:

این دو الگو شکل‌های درست الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال هستند و اعتبار بالایی دارند. در قسمت بعد می‌خواهیم چند نمونه از رایج‌ترین شکل‌های نادرست از این الگو را معرفی کنیم تا اگر اشتباه شما هم بود، رفع شود.

انواع الگوی سر و شانه + نمونه‌های نادرست

ضرب‌المثل هر گردی، گردو نیست در این جا صدق می‌کند. برخی از کاربران بلافاصله بعد از خواندن بخش‌های ابتدایی مقاله صفحه را می‌بندند و سراغ نمودار می‌روند و هر الگوی مشابه سر و شانه‌ای را که مشاهده کردند به حساب Head & Shoulders می‌گذارند. این اشتباه باعث می‌شود تا معامله‌های این افراد غلط از آب درآید و به ضرر منجر شود.

برای جلوگیری از چنین اشتباهاتی دو راهکار ارائه می‌دهیم. اولین راهکار، تمرین است. توصیه می‌کنیم بعد از خواندن این مطلب سراغ چارت بروید و سعی کنید در تایم‌فریم‌های مختلف، الگوی هد اند شولدرز را پیدا کنید. یکی از راه‌های آسان برای رسم این الگو استفاده از ابزارهای تریدینگ ویو است (این قسمت ویژه معامله‌گران بازار فارکس است و نیازمند کار با وب‌سایت Tradingview است. برای مشاهده آموزش ثبت‌نام اینجا کلیک کنید).

راهکار دوم آشنایی با اشتباهات رایجی است که توسط سایر افراد اتفاق می‌افتند. چند نمونه از الگوهای اشتباه بعلاوه علت اشتباه بودن آن‌ها آورده شده‌اند.

این شکل الگوی سر و شانه نیست چرا که در این الگو حتما باید سر در بین دو شانه قرار گیرد. تصور اندام یک انسان می‌تواند درک درستی به شما بدهد. بنابراین شکل درست این است که قله بلندتر در وسط دو قله کوتاه‌تر قرار گیرد.

این شکل نیز اشتباه است. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این الگو این است که ارتفاع شانه‌ها یکسان باشد. در غیر این صورت الگو، نامعتبر خواهد بود.

یکی دیگر از رایج‌ترین اشتباهاتی که در استفاده از الگوی هد اند شولدرز به وجود می‌آید، ترسیم الگو به شکل بالا است. برخی تصور می‌کنند که دو قله هم‌ارتفاع و یک قله با ارتفاع متفاوت رسم کرده‌اند و می‌توانند از آن با عنوان الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال خود استفاده کنند اما اشتباه است. الگو باید دو شانه کوتاه و یک سر بلند داشته باشد. نباید شانه‌ها بلندتر باشند.

این تصویر نیز اشتباه است. در بخش‌های قبل به مراتب گفتیم که شکل صحیح الگوی هد اند شولدرز باید مانند اندام یک انسان رسم شود و رسم سه قله (یا سه دره) با ارتفاع‌های یکسان غلط است. این الگو با نام الگوی سه‌قله شناخته می‌شود که در مقالات دیگر لیدوما فارکس بررسی شده است. برای دسترسی می‌توانید وارد صفحه مجازی لیدوما فارکس شوید.

معامله با الگوی سر و شانه

همه چیز به آموختن شکل و شمایل الگوها ختم نمی‌شود و ما باید روش کار با آن‌ها را بیاموزیم. در این بخش دو شکل کلی معامله با الگوی سر و شانه را بررسی خواهیم کرد.

الگوی سر و شانه نزولی

سر و شانه نزولی به این دلیل نزولی نام‌گذاری شده است که روند بعد از آن نزولی خواهد بود. به بیان دیگر، الگوی کلاسیک سر و شانه از نوع الگوی کلاسیک تغییر روند یا بازگشتی است. در واقع اگر روند ما قبل از تشکیل الگو صعودی باشد، الگو سر و شانه چیست ؟ با مشاهده سر و شانه متوجه می‌شویم که قرار است روند نزولی شود و بازگردد. به همین دلیل به این الگو بازگشتی می‌گوییم و الگوی زیر را سر و شانه نزولی می‌نامیم.

بنابراین می‌دانیم که باید در یکی از قیمت‌های اوج، معامله فروش باز کنیم چرا که روند نزولی خواهد شد اما سوال این است که معامله فروش خود را در چه نقطه‌ای ایجاد کنیم؟

یک کاندید برای فروش، شانه دوم است (رنگ قرمز) اما اگر اهل ریسک نیستید صبر کنید تا قیمت باز هم پایین بیاید و الگوی سر و شانه تکمیل شود، سپس در خط گردن معامله فروش باز کنید (رنگ سبز). به عنوان گزینه بهتر می‌توانید بیشتر صبر کنید چرا که احتمال دارد قیمت بعد از برخورد به خط گردن مقداری صعودی شود و سپس روند ریزشی پرقدرت خود را شروع کند. در نتیجه بهترین گزینه برای فروش، مثلث آبی است که در شکل زیر مشاهده می‌کنید:

شما می‌توانید حد ضرر خود را در ارتفاع شانه‌ها قرار دهید و حد سودتان را تا عمقی بگذارید که روند صعودی قبلا از آن جا شروع شده است. به عنوان یک گزینه دیگر می‌توانید به اندازه ارتفاع سر از نقطه فروش پایین بروید و حد سودتان را در آن نقطه قرار دهید. در شکل زیر جزئیات ترسیم شده‌اند:

روش اول با رنگ قرمز و روش دوم با رنگ سبز نمایش داده شده است.

توجه: همیشه منتظر اصلاح قیمت بعد از برخود با خط گردن نمانید. گاهی قیمت بلافاصله خط گردن را می‌شکند و با قدرت ریزش خود را ادامه می‌دهد. اگر تصمیم دارید معامله فروش باز کنید بهترین کار فروش پله‌ای است. یک بار در خط گردن بفروشید و در صورتی که قیمت تا نیمی ‌از ارتفاع شانه صعود کرد، یک معامله فروش دیگر باز کنید. همچنین باید حجم معاملات خود را به درستی مدیریت کنید. این کار با عنوان مدیریت ریسک و سرمایه شناخته می‌شود و انتظار می‌رود تا شما با چنین مفهومی ‌آشنا باشید.

الگوی سر و شانه صعودی

این الگو دقیقا مشابه الگوی سر و شانه نزولی است اما برای درک بهتر مجددا آن را بررسی می‌کنیم.

این الگو عموما در نازل‌ترین قیمت بازار ایجاد می‌شود و روند قبل از تشکیل آن نزولی است. بنابراین انتظار داریم تا بعد از تکمیل الگو، قیمت صعودی شود. معامله‌گران با مشاهده سر و شانه صعودی در کمین هستند تا معامله خرید باز کنند.

بهترین مناطق خرید در الگوی هد اند شولدرز صعودی به ترتیب با رنگ‌های آبی، بنفش و سیاه مشخص شده‌اند:

حد سود و ضرر نیز مشابه بخش قبل است؛ حد ضرر را در عمق شانه و حد سود را هم‌ارتفاع شروع روند نزولی قرار دهید.

نکته‌هایی درباره الگوی هد اند شولدرز (Head & Shoulders)

الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال همیشه معتبر نیست و باید برای اطمینان از صحت آن بررسی‌های لازم توسط معامله‌گر یا تحلیل‌گر انجام شود. نکته‌های زیر بسیار مهم هستند؛ از آن‌ها غافل نشوید!

نکته 1: الگوی سر و شانه نزولی در بالاترین قیمت (در قله قیمتی) و سر و شانه صعودی در پایین‌ترین قیمت (در دره قیمتی) معتبر هستند در غیر این صورت تضمین نمی‌شود که به احتمالات ما منجر شوند. در واقع هر الگویی که در بین روند ایجاد شود یا در روند معکوس خود به وجود آید، نامعتبر است.

مثال : این مثال نشان می‌دهد که سر و شانه صعودی در اوج قیمت نامعتبر است:

نکته 2: خط گردن می‌تواند ناراست و کج باشد. بنابراین معاملات ما بر اساس نوع این خط تغییر می‌کند. اگر این خط توسط قیمت شکسته شود، می‌توانیم وارد معامله شویم. پیشنهاد می‌کنیم در تریدهای خود، خط گردن را رسم کنید و حتما آن را در نظر بگیرید.

نکته 3: الگوی سر و شانه می‌تواند به نتیجه درستی منجر نشود. پس حتما حجم خود را کنترل کنید و همیشه حالات بد را مد نظر قرار دهید.

نکته 4: استفاده از الگوی‌های کلاسیک به ویژه الگوی سر و شانه در تحلیل تکنیکال به تنهایی کارساز نیستند. بهتر است همیشه سیگنال‌های دیگر را نیز بررسی کنید و در صورتی که چند سیگنال با یکدیگر همخوانی داشتند وارد معامله شوید.

الگوی آرایش سر و شانه کف

طبق آموزش تحلیل تکنیکال، آرایش سر و شانه کف، تصویر آینه ای از الگوی سر و شانه سقف است. به نمودار فوق نگاه کنید. قبل از عبور قیمت ها از نقطه ی A، شاهد بروز سطح حمایت در برابر قیمت ها هستیم. وقتی این سطح شکسته شود، تبدیل به نوع مهم و قویِ سطح مقاومت می گردد اما با گذشت زمان، مجددا شاهد پرش قیمت به سمت خط مقاومت الگو سر و شانه چیست ؟ هستیم. در این قسمت از آموزش تحلیل تکنیکال، سطح حمایت قبلی و مقاومت جدید را به عنوان خط گردن مطرح می کنیم.

در نقاط B و C مجددا شاهد حرکت قیمت ها به سمت خط گردن هستیم اما در اثر برخورد به این سطح، حرکت آنها نیز متوقف می شود. لذا در این مواقع، افراد خریدار تلاش می کنند تا خط گردن بشکند و در شرایط حجم معاملاتی بالا، قیمت ها از سطح مقاومت عبور کنند. در این شرایط طبق آموزش تحلیل تکنیکال، سطح مقاومت، نقش سطح حمایت را ایفا می کند. اگر خط حمایت بتواند در برابر فشار فروش و آزمون بازار طاقت بیاورد، انتظار بالا رفتن قیمت ها را تا نقطه ی D داریم که در این حالت هدف قیمت الگوی سر و شانه پدید می آید. به احتمال زیاد، هدف قیمتی، الگو سر و شانه چیست ؟ فاصله ی بین بالای سر و خط گردن بوده و از طریق نقطه ای که شکستن خط گردن در نقطه ی مقاومت رخ داده محاسبه می گردد.

آموزش تحلیل تکنیکال، الگوی سر و شانه کف در رابطه با سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی

برخلاف الگوی سر و شانه سقف که در مطالب قبلی آموزش تحلیل تکنیکال عنوان کردیم، با حرکت از سمت چپ به راست، به حجم معاملات افزوده می شود یعنی حجم معاملات در قسمت شانه ی راست نسبت به سر و در قسمت سر نسبت به شانه ی چپ بیشتر است. در این مورد نیز، تکنیک بدست آوردن هدف کلاسیک قیمت در الگوی سر و شانه کف مشابه الگوی سر و شانه سقف است. به عبارت دیگر برای محاسبه، طبق آموزش تحلیل تکنیکال، باید فاصله ی عمودی که بین سر تا خط گردن وجود دارد را محاسبه کرده و از نقطه ی شکست به قیمت اضافه کنیم.

آموزش تحلیل تکنیکال، میانگین بازده ی سهم پس از شکست

شکسته شدن قیمت توسط خط گردن سبب ارسال سیگنال فروش می شود زیرا هشداری در رابطه با شکست بزرگ در آینده است.

هدف قیمت سر و شانه کف: قیمت نقطه ی شکست + ((قیمت خط گردن – پایین ترین قیمت سر)*74%)

آموزش تحلیل تکنیکال، هدف قیمت سر و شانه کف در رابطه با قیمت جهانی گاز طبیعی

آموزش تحلیل تکنیکال، هدف قیمت در الگوی سر و شانه در رابطه با چینی ایران

امتیاز دهی به الگوی کف سر و شانه به صورت زیر است:

رتبه ی عملکرد: 7 از 23 (بهترین نمره، 1 است)
عدم موفقیت: 3%
میانگین افزایش: 38%
احتمال بازگشت: 45%
درصد دستیابی به هدف قیمتی: 74%

الگوی سر و شانه چیست ؟ 2 نوع الگوی سر و شانه

الگوی سر و شانه یک روش برای پیدا کردن ناحیه برگشتی بازار است و به شما کمک می کند ناحیه سقف در یک روند صعودی و ناحیه کف در یک الگوی نزولی را پیدا کنید شما همچنین می توانید با استفاده از فیبوناچی نیز ناحیه های برگشتی را پیدا کنید.

الگوی سر و شانه چیست؟ ( Head and Shoulders )

الگوی سر و شانه یا Head and Shoulders همانطور که از نامش مشخص است دارای دو شانه و یک سر است که هم در روند نزولی ممکن است ایجاد شود و هم در روند صعودی در ادامه در هر دو روند نحوه تشکیل آن را بررسی می کنیم .

الگوی سر و شانه روند صعودی

اگر در یک روند صعودی یک سقف قیمتی ایجاد شد (شانه) و سپس قیمت مجدد افزایش پیدا کرد و یک سقف بالا تر از سقف جدید ایجاد کرد (سر) و در نهایت یک سقف پایین تر از سر و حدودا برابر شانه قبلی تشکیل شد می توانیم به این نتیجه برسیم که الگوی سر و شانه روند صعودی است و ممکن است پایان روند نزولی باشد و تصمیم به معامله فروش یا بستن خرید های خود بگیریم.

روش معامله با الگوی سر و شانه روند صعودی

در الگوی سر و شانه روند صعودی شما باید باید منتظر شکست حمایت که با رنگ آبی در تصویر بالا مشخص شده است باشید و سپس منتظر یک تایید و وارد شدن در روند نزولی در بهترین قیمت همانطور که در تصویر مشخص است با استفاده از پولبک باشید .

معمولا بعد از شکست حمایت قیمت مجدد تا ناحیه حمایتی که حال تبدیل به ناحیه مقاومتی شده است افزایش پیدا خواهد کرد که با کندل سبز رنگ در تصویر نیز مشخص است که ما معمولا با آن کندل و مشاهده کاهش قیمت مجدد وارد موقعیت فروش می شویم.

حد ضرر در الگوی سر و شانه روند صعودی

برای انتخاب قیمت حد ضرر در الگوی سر و شانه روند صعودی باید قیمتی بالا تر از مقاومت و همچنین پایین تر از شانه آخر در نظر بگیرید .

الگوی سر و شانه روند نزولی

اگر در یک روند نزولی یک کف قیمتی ایجاد شد (شانه) و سپس قیمت کمی و افزایش و شاهد ریزش بیشتر قیمت بودیم و کفی پایین تر از کف قبلی ایجاد شد (سر) و در نهایت یک کف قیمتی بالا تر از کف قیمتی قبلی و حدودا به اندازه کف قیمتی اول تشکیل شد (شانه) است و ممکن است در آینده شاهد افزایش قیمت در آن شاخص ، سهام یا ارز شویم و الگوی سر و شانه روند نزولی باشد.

روش معامله با الگوی سر و شانه روند نزولی ( الگوی سر و شانه معکوس )

در زمانی که الگوی سر و شانه معکوس ایجاد می شود مانند تصویر بالا و روند قبل آن نزولی بوده است باید به دنبال موقعیت های خرید باشید زمانی که مقاومت ما که در تصویر با یک خط آبی رنگ مشخص شده است شکسته می شود و همچنین برگشت قیمت به ناحیه ای که مقاومت بوده و حال با شکست آن تبدیل به حمایت می توانیم اقدام به خرید کنیم حتما در نظر داشته باشید که زمانی که پولبک به طور کامل انجام شد وارد موقعیت خرید شوید و اگر از قبل در موقعیت فروش بوده اید با شکست خط آبی رنگ همان مقاومت روند نزولی می توانید تصمیم به بستن معاملات فروش خود بگیرید .

حد ضرر در الگوی سر و شانه معکوس

برای مشخص کردن حد ضرر بعد از ورود به معامله خرید در الگوی سر و شانه معکوس می توانید قیمتی پایین تر از خط حمایتی را در نظر بگیرید و از شانه آخر بالا تر باشد.