قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟

قرارداد هوشمند چیست | قرارداد هوشمند اتریوم چیست smart contracts
قرارداد هوشمند یک پرتوکل رایانهای است که در جهت تسهیل، شناسایی و تایید، یا مذاکره به صورت دیجیتال و یا انعقاد قرارداد به شکل دیجیتال ایجاد شده است. این قراردادها به شرکتهای مختلف کمک میکنند که معاملات معتبر بدون نیاز به حضور فیزیکی شخص ثالث، انجام شوند.
یکی از مهمترین کاربردهای قراردادهای هوشمند در حوزه بلاکچین است. چرا که این سیستم غیر متمرکز است و بین شرکتهای مجاز مورد استفاده قرار میگیرد. با استفاده از این قراردادها دیگر نیازی به پرداخت هزینههای واسطه نیست. همچنین شما درگیر قراردادها نخواهید بود و زمان کمتری صرف میشود. بلاکچین مشکلات منحصر به فردی دارد. اما مزیتهایی چون مجاز بودن، اعتبار، سرعت بالا، هزینه کم و ایمنی بالا باعث شده است که دولتها و بانکها به استفاده از آنها روی آورند.
این قراردادها میتوانند به کدهای رایانهای تبدیل شوند و در سیستمها و حتی فضای ابری ذخیره شوند. همچنین به کمک سیستمهای نظارتی بلاکچین میتوان این قراردادها را کنترل کرد. همچنین میتوان بر تراکنشهای مالی و سرویسهای ارائه شده نظارت کرد.
کاربرد قرارداد هوشمند چیست؟
این قراردادها به شما کمک میکنند بدون نیاز به واسطه تمامی معاملات خود را با کمترین دردسر انجام دهید. این معاملات میتوانند در رابطه با سهام، پول و سایر داراییها باشند. برای فهم بهتر عملکرد این قراردادها میتوان آنها را با سیستمهای فروش مقایسه کرد. در حالت عادی افراد باید به دفتر یک وکیل مراجعه کنند و هزینهای پرداخت کنند تا بتوانند سند اموال و سهمهایی که خریداری کردهاند را داشته باشند. اما به کمک قراردادهای هوشمند تنها کافی است که با ارزهای دیجیتال، خدماتی که میخواهید را دریافت کنید.
در قراردادهوشمند کلیه قوانین و مقررات مربوط به قراردادها وجود دارد. یعنی از این نظر کاملا مشابه نمونههای سنتی است. اما جالب است بدانید که این قوانین به صورت خودکار اجرا میشوند و امکان سرپیچی از آنها وجود ندارد.
روش کار قرارداد هوشمند
در این قراردادها دارایی یا رمز ارز به یک برنامه انتقال پیدا میکند. این موضوع باعث میشود که کدی در برنامه مقصد اجرا شود و به صورت خودکار، عملیات مورد نیاز کاربر را فعال میکند. همچنین این قراردادها تعیین میکنند که داراییها باید به حساب چه کسی منتقل شوند. در این بین سندی نیز برای امنیت به پرداخت کننده ارائه میشود. این سند امنیت داراییها را تأمین میکند و باعث میشود قابل جایگزین نباشند.
قراردادهای هوشمند میتوانند برای طیف گستردهای از اقدامات مورد استفاده قرار گیرند؛ پرداخت حق بیمه، معاملات ملکی، خدمات مالی، فرآیندهای حقوقی و. از جمله مثالهایی برای کاربرد آنها هستند.
مثالی برای کاربرد قراردادهای هوشمند
تصور کنید که قصد دارید یک آپارتمان را از طریق بلاکچین و با ارز دیجیتال اجاره کنید. شما با پرداخت رمز ارز، رسیدی مبتنی بر پرداخت دریافت میکنید و این رسید در قرارداد مجازی شما و صاحب آپارتمان ثبت خواهد شد. بعد از آن صاحبخانه کارت دیجیتال خانه را در اختیار شما قرار میدهد و این کارت تا تاریخ مشخصی فعال است. در صورتی که این کارت به موقع به دست شما نرسد، بلاکچین رمزارزهای پرداختی را آزاد میکند و شما میتوانید پولتان را برداشت کنید. اما در صورتی که کلید به موقع به دست شما برسد، مبلغ برای صاحبخانه آزاد خواهد شد. بعد از پایان قرارداد نیز کارت باطل میشود و دیگر مستأجر نمیتواند وارد خانه شود.
دیجی کوین بر خلاف تمام رقبا با ارائه 290 ارز دیجیتال، کیف پول اختصاصی برای هر ارز و از همه مهمتر کارمزد 0.001 سعی کرده خریدی راحت و امن را در اختیارتان قرار دهد. برای خرید اتریوم روی لینک زیر کلیک کنید.
چگونه در بخشهای مختلف میتوان از قراردادهوشمند استفاده کرد؟
توسعه دهندگان این قراردادها بر این باورند که میتوان قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ از آنها برای خدمات مختلف مالی، سلامت، بیمه و. استفاده کرد. در ادامه به کاربردهای آن در بخشهای مختلف اشاره کردهایم.
1- سیستمهای دولتی
استفاده در سیستمهای رای گیری و شمارش آرا. قراردادهوشمند میتواند از ایجاد تقلب در رای گیری پیشگیری کند. این سیستم کاملا امن و رمزنگاری شده است. از طرفی دیگر نیازی به مراجعه حضوری به صندوقهای رأی نیست و نیازی نیست مردم ساعتها منتظر بمانند. افراد میتوانند به صورت آنلاین رای گیری را انجام دهند. هک کردن سیستمهای رای گیری و تغییر در دیتاهای آن به اطلاعات محاسباتی پیشرفتهای نیاز دارد که کمتر کسی از پس آن برمیآید!
2- سیستمهای مدیریتی
استفاده از بلاکچین هم یک منبع معتبر ایجاد میکند و هم درگیریهای احتمالی در ارتباطات و جریان کاری را از بین میبرد. دقت، شفافیت و سیستم اتوماتیک آن این مزیتها را ایجاد کرده است.
عملیاتهای تجاری معمولا باید یک پروسه نسبتا پیچیده را طی کنند. آنها باید قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ مجوزهای لازم را دریافت کنند و همچنین مسائل داخلی و خارجی شرکت باید کاملا مشخص شود. تنها در این صورت است که میتوان پروژه را عملی کرد. قراردادهوشمند این موضوع را ساده میکند. همچنین میتواند از اختلافات بین سیستمهای نظارتی و عملیاتهای تجاری پیشگیری کند. در این صورت هزینههای مربوط به دادرسی نیز کاهش پیدا خواهد کرد.
علاوه بر این موارد، قراردادهای هوشمند میتوانند در محلهای دیگری چون بایگانیها و سیستمهای بانکی نیز کاربرد داشته باشند.
قرارداد هوشمند اتریوم
یکی از تعاریف اساسی که برای قرارداد هوشمند اتریوم بیان می شود، فرایند کدگذاری است که برای حل هر معامله در بلاکچین، اتریوم انجام می دهد. این در حالیست که اساس قراردادهای هوشمند بر غیرمتمرکز بودن آن ها استوار است.
اگر در بانک در مراحل ایجاد حساب بانکی اختلالی پیش آید امکان بازگشت در هر مرحله وجود دارد؛ در صورتی که اساس قراردادهای هوشمند یعنی امکان بازگشت و تصحیح یک قراداد وجود ندارد.
مزیتهای قرارداد هوشمند
این پروتکل به عنوان یک خدمت خارق العاده شناخته میشود. در ادامه به مزیتهای آن اشاره کردهایم.
1- خودگردانی
شما میتوانید بدون نیاز به واسطههایی چون کارگزاریها و وکلا، مدیریت قرارداد خود را برعهده بگیرد. این موضوع خطر دخالت و دستکاری دیگران را از بین میبرد؛ چرا که همه چیز کاملا اتوماتیک است و منابع انسانی در آن دخالت ندارند.
2- قابل اعتماد
اسناد شما در یک قراردادهوشمند رمزنگاری شده است. بنابراین هیچ راهی برای سوء استفاده و دزدی از آنها وجود ندارد.
3- قابلیت پشتیبان گیری
در صورتی که بانک اطلاعات حساب شما را گم کند یا به هر دلیلی، اطلاعات در سیستم از بین برود، اتفاق مهمی رخ نخواهد داد. چرا که قراردادهای هوشمند دارای چندین نسخه پشتیبان هستند.
4- امنیت
اطلاعات رمزنگاری شده و رمزگذاری سایتها ایمنی اسناد شما را تأمین میکند. در واقع، برای شکستن امنیت قرارداد هوشمند به هکرهای فراطبیعی نیاز است! تنها در این صورت شاید بتواند امنیت آن را بشکند و به آن نفوذ کند.
5- صرفه جویی در زمان و هزینه
برای پردازش اسناد به روش سنتی به هزینه و زمان بسیاری نیاز است. اتوماتیک بودن قراردادهای هوشمند باعث میشود فرآیندها با سرعت بسیار زیادی انجام شوند. این موضوع علاوه بر زمان در هزینه نیز صرفه جویی میکند.
همچنین نیازی نیست هزینهای به دفترهای اسناد رسمی پرداخت کنید تا شاهدی برای معامله داشته باشید یا سند را دریافت کنید.
6- دقت بالا
هرجایی که انسانها حضور داشته باشند، احتمال خطا زیاد است. اتوماسیون شدن فرایندها تا حد زیادی احتمال این خطا را کمتر میکند. به عنوان مثال ممکن است در پر کردن دستی فرمها خطایی ایجاد شود. اما زمانی که سیستم اطلاعات را وارد میکند، چنین مشکلی نخواهد بود.
معایب قرارداد هوشمند
این قراردادها مشکلاتی نیز دارند که جای بحث دارد. اتوماسیون فرآیندها یعنی زمانی که استثنایی پیش آمد، نمیتوان کار دیگری انجام داد. برای توضیح بیشتر مثال اجاره آپارتمان را به خاطر آورید. در صورتی که مستأجر استفاده غیر اصولی و نامشروع از آپارتمان داشته باشد، صاحب خانه تا پایان قرارداد نمیتواند کارت را از او پس بگیرد. معمولا برخی از افراد با بررسی های بیشتر به سراغ سرمایه گذاری در اتریوم می روند. این درحالی است که اگر قرارداد سنتی بود، قابلیت لغو آن وجود داشت. سایر مشکلات قرارداد هوشمند عبارت است از؛
- در صورتی که کد اشتباه ارسال شود، امکان اصلاح آن وجود ندارد.
- هنوز برنامهای برای دریافت مالیات از معاملاتی که مبتنی بر قرارداد هوشمند هستند، ایجاد نشده است.
- روش تنظیم قرارداد نیز تا حد زیادی جای بحث دارد. جزئیات قرارداد را چگونه میتوان مشخص کرد؟
بلاکچینهایی که از قرارداد هوشمند استفاده میکنند
- بیت کوین: این قراردادها برای پردازش معاملات این رمزارز ایده آل هستند. اما در پردازش اسناد محدودیت دارند.
- Side Chains: این نامی برای زنجیرههای مرتبط با بیت کوین است. آنها زمینه بیشتری برای اجرای قراردادهای هوشمند ایجاد کردهاند.
- NXT: NXT یک بستر بلاکچین است که به صورت عمومی فعالیت دارد. این بستر مجموعهای از الگوریتمهای قرارداد هوشمند را ارائه میدهد. اما شما نمیتوانید از قراردادهای دلخواه خود استفاده کنید. تنها امکان استفاده از کدهای موجود در مجموعه وجود دارد.
- اتریوم: بستر بلاکچین اتریوم پیشرفتهترین قراردادهای هوشمند را دارد. شما میتوانید هر آنچه لازم دارید را در این قراردادها قرار دهید و کدهای دلخواه ایجاد کنید. البته باید برای استفاده از قدرتهای محاسباتی از توکنهای ETH استفاده کنید.
حرف آخر
قراردادهای هوشمند پتانسیل بسیاری برای استفاده گسترده در آینده دارند. برخی بر این باورند که مزیتهای آن باعث میشود در زندگی روزمره انسانها مورد استفاده قرار بگیرد. برخی دیگر نیز تصور میکنند که نقاط ضعف آن قابل چشم پوشی و از بین بردن نیست و به زودی از چرخه بلاکچین حذف خواهد شد. اما سخن گروه اول محتملتر است. این لینک یکی از منابع مهم برای نوشتن این محتوا بود.
تیم دیجی کوین متشکل از متخصصین حوزه ارزهای دیجیتال و مهندسان خبره ITبا ایجاد بستری امن و حرفه ای برای مبادلات انواع ارزهای دیجیتال آماده خدمت رسانی به هموطنان عزیز می باشد.
قرارداد هوشمند و کاربرد آن در ارزهای مجازی
با توسعه فضای مجازی و تکنولوژی، فناوری های نوظهوری به وجود آمده اند. یکی از بستر هایی که پایه ایجاد و رشد فناوری های دیگر گردید، بلاکچین بوده است. اکثر شما کاربرد بلاکچین را در ارزهای مجازی و پول دیجیتال می دانید اما کاربردهای دیگری نیز برای این فناوری مهم وجود دارد.
در این مقاله می خواهیم در مورد آینده قرارداد ها یعنی قرارداد هوشمند توضیح دهیم. این نوع قرارداد مثل قرارداد های معمولی شرایط توافق یا معامله را تعیین میکنند. اما چیزی که متفاوت می باشد این است که این شرایط به عنوان یک کد در حال اجرا بر روی بلاکچین ایجاد و اجرا میشوند، نه بر روی کاغذ.
قرارداد هوشمند ابزاری نوین است که فرآیند انجام معاملات شامل تراکنش مالی را آسانتر میسازد. با قرارداد هوشمند امکان انجام تراکنش بدون نیاز به واسطه و طرف سوم فراهم میشود. قرارداد هوشمند یک نوآوری انقلابی است که شما را از اعتماد کردن به دیگران بی نیاز میکند. در ادامه ضمن تشریح قرارداد معمولی و هوشمند مزایا، معایب آن را بیان نموده و در پایان کاربردهای آن بخصوص در ارزهای مجازی را تشریح می نماییم.
قرارداد چیست؟
قرارداد یعنی اینکه یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد به امری نمایند و مورد قبول آنها قرار گیرد. بر اثر عقد میان دو طرف، یک رابطه جدید حقوقی برقرار می شود و طرفین با توجه به موضوع قرارداد نسبت به یکدیگر باید تعهداتی را انجام دهند. توافق دو یا چند نفر جزء اصلی تعریف قرارداد است.
در قرارداد های معمولی همیشه طرف سوم نیز وجود دارد. ما برای اجرای قراردادهای عادی نیاز به واسطههایی داریم که مجبور هستیم به آنها اعتماد کنیم. این واسطه ها شامل بانک ها، دولت و … می باشند.
قراداد هوشمند چیست؟
قرارداد هوشمند یا SMART CONTRACT پروتکلی برای تنظیم قراردادها است که با استفاده از اطلاعات مربوط به شرایط قرارداد، تمامی اقدامات پیشبینی شده در آن را به صورت خودکار انجام میدهد. این نوع از قراردادها، اجازه انجام تراکنشهای معتبر را بدون دخالت اشخاص ثالث فراهم میکنند و در واقع پروتکلی رایانه ای هستند که برای تسهیل، تأیید و یا اجرای یک مذاکره به صورت دیجیتالی در نظر گرفته شدهاند.
علاوه بر این، تراکنشها در این روند قابل ردیابی و برگشت ناپذیر هستند. به زبان دیگر می توان گفت قرارداد هوشمند یک کد برنامه نویسی است که روی بلاک چین پیادهسازی میشود تا در صورت اتفاق افتادن دادن یک سری شرایط، دستورات خاصی را که برنامه نویس به آن داده است، اجرا کند.
قراردادهای هوشمند به توسعه دهندگان اجازه میدهند تا طیف گستردهای از برنامهها و توکنهای غیر متمرکز ایجاد کنند. آنها در همه چیز از ابزارهای مالی جدید گرفته تا تدارکات و تجارب بازی مورد استفاده قرار میگیرند و مانند هر معامله رمزنگاری شده دیگر در بلاکچین ذخیره میشوند.
همانطور که در ابتدا مقاله عنوان گردید بلاک چین یا همان زنجیره بلوکی به کمک قرارداد هوشمند آمده تا با بهره گیری از ماهیت غیر متمرکز خود اجرای بی طرفانه ی توافق طرفین را تضمین کند. بلاکچین نوعی سیستم رمزنگاری شده و غیرمتمرکز است که اطلاعات و گزارشهای مختلف میان اعضای آن به اشتراک گذاشته شده و ذخیرهسازی میشود. البته هنوز بسترهای لازم برای استفاده گسترده از این قراردادها در زندگی بشر فراهم نشده است اما تجربه نشان داده که فناوری های نوظهور، قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ پس از مدتی اندک راه خود را به زندگی مردم می کنند.
قرارداد هوشمند از آنجایی که بر بستر بلاک چین و با امنیت کامل ناشی از کدنویسی شبکهای تنظیم میشود، طرفین قرارداد میتوانند بدون واسطه، کاملا به یکدیگر اعتماد کنند چرا که امکان سوءاستفاده در قراردادهای هوشمند بسیار ناچیز است.
مزایای قرارداد هوشمند چیست؟
بدون واسطه شدن انجام معاملات به وسیله قرارداد هوشمند مزایای زیادی برای طرفین قرارداد دارد که در ادامه به آن اشاره میکنیم:
حذف واسطه: حذف واسطه اصلیترین ویژگی قرارداد هوشمند است. قراردادهای هوشمند، نیاز به واسطه را از بین میبرد و کنترل کامل توافقنامه را به شما میدهد.
امنیت بالا: به دلیل خاصیت رمزگذاری و شبکهای بودن بلاکچین، همزمان با استفاده از قراردادهای هوشمند و تزریق اطلاعات، این دادهها و اطلاعات به سرعت در سراسر شبکه بلاک چین توزیع میشود و در واقع نه تنها طرفین ناظر بر امنیت معامله هستند، قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ بلکه افراد دیگری که به نوعی در شبکه بلاک چین حضور دارند هم امنیت این معاملات را تضمین میکنند. بله در واقع قراردادهای هوشمند رمزگذاری شدهاند و بین گرهها در شبکه توزیع میشوند. این موضوع تضمین میکند که بدون اجازه شما، دادهها از بین نرفته و یا تغییر غیرمجاز نخواهد کرد.
تنوع زیاد: انواع زیادی از قراردادهای هوشمند وجود دارد که شما میتوانید یکی از آنها را انتخاب کرده و بر اساس نیاز خود، بخشی از بندهای آن را تغییر دهید.
کاهش هزینه: با استفاده از قرارداد هوشمند دیگر نیازی به دفترخانههای رسمی، مشاوران، نمایندگان املاک و بسیاری از واسطههای دیگر نیست و با تمدید قرارداد، بسیاری از هزینههای مربوط به خدمات آنها نیز حذف میشود.
کاهش احتمال اشتباه: به دلیل وجود کدهای برنامهنویسی شده خودکار، احتمال اشتباهات فردی در فرآیند تنظیم و انجام قرارداد هوشمند به کمترین میزان میرسد.
فیزیکی نبودن: قرارداد هوشمند بر روی کاغذ نوشته نمیشود و جابهجایی، انتقال و ارسال آنها بسیار آسانتر از قراردادهای سنتی است. از آن مهمتر دو طرف قرارداد برای امضا نیاز نیست در یک مکان حضور داشته باشند. این ویژگی آنها را کارآمدتر میکند.
عدم اتلاف زمان: وجود بروکراسی موجود در امور اداری، مراجعه به بانک، دفتر اسناد و… برای دریافت تاییدات مختلف، اموری زمانبر است که میتواند فرآیند تنظیم قرارداد و انجام معامله را به شدت آزاردهنده کند. اما قرارداد هوشمند این زمان که ممکن است چند روز طول بکشد را به چند دقیقه تبدیل کرده است.
معایب قرارداد هوشمند چیست؟
علی رغم مزایایی که گفته شد این نوع قرارداد بخصوص با توجه به نو و تازه بودن آن معایبی نیز دارد که در ادامه به آن ها اشاره خواهد شد:
اشتباه در برنامه نویسی: کدنویسی قرارداد هوشمند توسط برنامهنویسان صورت میگیرد. بهدلیل انجام این فرایند توسط انسان، امکان بروز خطا و اشتباهات هر چند کم، وجود دارد. در این صورت ممکن است نقل و انتقالات مالی قرارداد به هم بخورد و مشکلات زیادی به وجود بیاید.
مشکلات قانونی قرارداد هوشمند: یکی از مهمترین ایرادات استفاده از قراردادهای هوشمند در سراسر دنیا، عدم وجود سیاستگذاری قانونی مشخص است. عدم وجود چارچوب قانونی در این حوزه سبب میشود، نقاط تاریک و مبهم انجام این معاملات خودنمایی کند. تاکنون هیچ دولت یا نهادی قانونی، قراردادهای هوشمند را به رسمیت نمیشناسند و از آنها برای مبادلات تجاری استفاده نمیکند. بههمین دلیل، هنوز موضع نهادهای رسمی در رابطه با این فناوری مشخص نیست و ممکن است با ورود آنها به این مبحث قوانین جدیدی در این زمینه وضع شود که خوشایند همه نباشد. از طرف دیگر اگر تصمیم همگانی دولت ها این باشد که محدودیتی بر این شبکه ایجاد کند، قراردادهای هوشمند دچار مشکل خواهند شد.
هزینه برنامه نویسی تخصصی: برنامهنویس تازه کار نمیتواند یک قرارداد هوشمند را کدنویسی نماید. برای این کار باید به سراغ برنامه نویسان حرفهای رفت که علاوه بر تسلط کامل به کدنویسی، به قوانین و ساختار بلاکچین کاملاً مسلط باشد. در دنیای برنامه نویسی این گونه متخصصان دستمزد زیادی دریافت می نمایند و استفاده از دانش و مهارت یک برنامهنویس توانمند میتواند تنظیم قراردادهای هوشمند را پرهزینه کند.
مشکلات اوراکلها: اوراکل یا Oracle به سرویسی گفته میشود که اطلاعات را از دنیای بیرون به دنیای بلاکچین وارد میکند. برای قرارداد هوشمند به این سرویس نیاز می باشد. منابعی که برای اوراکل قرارداد در نظر گرفته میشود، متمرکزند و سرور مرکزی دارند. اوراکل ها همواره با قراردادهای هوشمند در ارتباط هستند و داده هایی را برای قراردادهای هوشمند فراهم می کنند. درست است که اوراکل ها بدون نقض داده ها را جمع آوری می کنند و به قراردادهای هوشمند می دهند. اما در این میان اگر هکرها بتوانند به اوراکلی که با یک قرارداد هوشمند کار می کند، دسترسی پیدا کنند، مشکل بزرگی در شبکه رخ خواهد داد. در واقع هکرها متناسب با خواسته خود دوست دارند برای یک قرارداد هوشمند اتفاق خاصی بیوفتد. در چنین شرایطی هکری که به اوراکل دسترسی دارد، اطلاعات دلخواه را به قرارداد هوشمند می دهد و قرارداد هوشمند نیز متناسب با سرایط خود، حالت یک را تایید میکند. این موضوع باعث شده است، مشکل اوراکل ها، باگی در قراردادهای هوشمند ایجاد کنند.
نقض حریم شخصی: اطلاعات قرارداد هوشمند در بلاکچین بین تمام کاربران توزیع میشود. توزیع شدن ریز به ریز مفاد قرارداد برای تمام اعضای شبکه امنیت آن را بالا می برد، اما از طرف دیگر حریم شخصی طرفین قرارداد را تحت الشعاع قرار خواهد داد.
قرارداد هوشمند چه کاربردهایی دارد؟
- بانکداری
- ارز دیجیتال
- بیمه
- انتخابات و رای گیری
- بازار املاک
- مدیریت
- صنعت موسیقی مالکیت معنوی
- دفتر اسناد رسمی
- بهداشت و درمان
- جمع آوری پول از طریق برگزاری ICO
- انتشار دیجیتالی خدمات
کاربرد قرارداد هوشمند در ارزهای دیجیتال چیست؟
ارز دیجیتال اتریوم به عنوان اولین سیستمی بود که در بلاک چین خود از قراردادهای هوشمند استفاده کرد. برنامه های غیرمتمرکز، صرافی های غیرمتمرکز و ماشین های مجازی، از جمله پلتفرم هایی هستند که از قراردادهای هوشمند در بستر بلاک چین اتریوم استفاده کرده اند. استفاده از قرارداد هوشمند در بلاک چین ارز دیجیتال اتریوم باعث قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ شده که اتریوم به بستری امن و غیر قابل نفوذ برای نقل و انتقال دارایی و توکن های دیگر باشد. ارز دیجیتال اتریوم در کنار قراردادهای هوشمند، باعث شده است تا این سیستم بتواند بستری غیر قابل نفوذ و امن برای امور مالی، بانکی، بازی های رایانه و…. باشد.
قرارداد هوشمند (Smart Contract) چیست؟
قرارداد هوشمند یا اسمارت کانترکت (Smart Contract) در واقع برنامه ای است که روی بلاکچین قرار میگیرد و در صورت عملی شدن شرایط از پیش تعیین شده، اجرا خواهد شد.
تعریف قرارداد هوشمند
نیک زابو (Nick Szabo) در اوایل دهه 90 برای اولین بار قراردادهای هوشمند را معرفی کرده بود. در آن زمان، قراردادهای هوشمند به عنوان ابزاری تعریف میشد که شبکههای کامپیوتری را با ترکیب پروتکلها و رابطهای کاربری رسمی، ایمن میکرد.
زابو درباره استفاده بالقوه قراردادهای هوشمند در زمینههای متنوع که شامل قراردادها، سیستمهای اعتباری، پردازش پرداخت و مدیریت حقوق بود، بحث کرده بود.
در دنیای رمزارزها ما قرارداد هوشمند را به عنوان برنامه یا اپلیکیشن کاربردی که بر روی بلاکچین اجرا میشود، میشناسیم. به طور کلی این یک قرارداد دیجیتال است که تحت یک مجموعه قوانین خاص اجرا میشود. این قوانین خاص توسط کدهای کامپیوتری قبلا تعریف شده اند و توسط تمام گرههای شبکه اجرا و تکرار میشوند.
قراردادهای هوشمند بلاکچین زمینه را برای ایجاد پروتکلهای بدون نیاز به اعتماد فراهم میکند. این به معنای آن است که دو طرف میتوانند تعهدات خود را از طریق بلاکچین انجام دهند، بدون اینکه شناختی از یکدیگر داشته باشند. آنها میتوانند اطمینان داشته باشند که اگر شرایطشان محقق نشود، قرارداد اجرا نشود. از طرف دیگر، استفاده از قراردادهای هوشمند نیاز به واسط ها را از بین میبرد و هزینههای عملیاتی را هم به شکل چشمگیری کاهش میدهد.
اگرچه پروتکل بیت کوین سالها است که از قراردادهای هوشمند حمایت میکند، قراردادهای هوشمند توسط خالق و هم-بنیان گذار اتریوم، قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ ویتالیک بوترین شهرت پیدا کرد. البته شایان ذکر است که هر بلاکچین ممکن است شیوه متفاوتی برای پیاده سازی قراردادهای هوشمند داشته باشد.
ما در اینجا بر قراردادهای هوشمند قابل اجرایی بر روی ماشین مجازی اتریوم (EVM) که بخشی حیاتی در بلاکچین اتریوم است، تمرکز کرده ایم.
قراردادهای هوشمند چگونه کار میکند؟
به زبان ساده، یک قرارداد هوشمند به عنوان یک برنامه قطعی عمل میکنند. این برنامه، وظایف مشخصی را اگر شرایط مدنظر محقق شود، اجرا میکند. به این ترتیب سیستم قراردادهای هوشمند، اغلب از IF…Then پیروی میکند. اما با وجود اصطلاحات رایج، قراردادهای هوشمند، قراردادهای قانونی و یا هوشمندی نیستند. آنها فقط قطعه ای کد هستند که بر روی سیستمهای توزیع شده (بلاکچین) اجرا میشوند.
در شبکه اتریوم، قراردادهای هوشمند مسئولیت اجرا و مدیریت عملکرد بلاکچین زمانی که کاربران میخواهند از طریق آدرسها با یکدیگر ارتباط برقرار کنند را برعهده دارد.
هر آدرسی که یک قرارداد هوشمند نباشد، حساب تحت مالکیت خارجی (EOA) نام دارد. بنابراین، قراردادهای هوشمند توسط کدهای کامپیوتری مدیریت میشوند و حساب تحت مالکیت خارجی (EOA) توسط کاربران.
اساساً قراردادهای هوشمند اتریوم از یک کد قرارداد و دو کلید عمومی تشکیل شده اند. نخستین کلید عمومی توسط خالق قرارداد تولید میشود و کلید عمومی بعدی خود قرارداد است که به عنوان یک شناسه دیجیتال برای هر قرارداد هوشمند منحصر به فرد است.
پیاده سازی هر قرارداد هوشمند از طریق تراکنشهای بلاکچین انجام میشود و تنها زمانی فعال میشود که یک EOA و یا یک قرارداد هوشمند آن را فراخوانی کند. اگرچه اولین محرک همیشه توسط EOA (یک کاربر) ایجاد میشود.
ویژگی قراردادهای هوشمند
قراردادهای هوشمد اغلب در شبکه اتریوم ویژگیهای زیر را دارند:
- توزیع شده: قراردرادهای هوشمند برای تمام گرهها در شبکه اتریوم توزیع و تکرار میشود. این تفاوت اصلی قرارداد هوشمند با سایر راه حلهای موجود بر سرورهای متمرکز است.
- قطعیت: قراردادهای هوشمند تنها زمانی که در طراحی آنها مشخص شده اجرا میشود. یعنی باید شرایطی فراهم شود که اجرا شوند. همچنین تفاوتی ندارد که چه کسی آن را اجرا کند، همیشه خروجی یکسان خواهد بود.
- خود مختار: قراردادهای هوشمند میتوانند انواع کارها و وظایف را به طور خودکار انجام دهند و به عنوان یک برنامه خوداجرا عمل کنند. اگر یک قرارداد هوشمند هیچ وقت اجرا نشود، این قرارداد به اصطلاح «خفته» باقی میماند و هیچگاه اجرا نمیشود.
- تغییر ناپذیر: قراردادهای هوشمند بعد از پیاده سازی قابل تغییر نیستند. قراردادهای هوشمند را فقط میتوانید زمانی که مشابه آن قبلا پیاده سازی شده باشد «حذف» کنید. در واقع کدهای قرارداد هوشمند غیرقابل تغییر هستند.
- قابل تنظیم: قبل از پیاده سازی، قراردادهای هوشمند میتوانند به روشهای مختلفی کدنویسی شوند. به همین خاطر میتوانند برای تولید برنامههای غیرمتمرکز بسیاری (DApps) مورد استفاده قرار بگیرند.
- بدون نیاز به اعتماد: دو یا چند طرف در قراردادهای هوشمند بدون نیاز به اینکه به یکدیگر اعتماد داشته باشند، میتوانند با یکدیگر تعامل داشته باشند. علاوه بر این فناوری بلاکچین این اطمینان را میدهد که دادههای ارسالی دقیق هستند.
- شفافیت: از آنجایی که قراردادهای هوشمند بر روی یک بلاکچین عمومی قرار گرفته است، سورس کد آنها که غیرقابل تغییر است برای عموم قابل مشاهده است.
تغییر قرارداد هوشمند و یا اضافه کردن تابعی به آن پس از پیاده سازی روی بلاکچین، غیرممکن است. اگر برنامه نویس در زمان تولید قرارداد SELFDESTRUCT را در آن قرار داده باشد، در صورت آپدیت قرارداد در آینده میتواند آن را حذف کند، اما تغییر آن امکان پذیر نیست.
مزایا و معایب قرارداد هوشمند
به عنوان کدهای قابل برنامه ریزی، قراردادهای هوشمند قابلیت سفاارشی سازی دارند و میتوانند به روشهای مختلفی طراحی شوند تا سرویسها و راه حلهای متنوعی را ارائه کنند.
به عنوان غیرمتمرکز بودن و خود اجرا بودن، قراردادهای هوشمند شفافیت را بالا برده و هزینههای عملیاتی را کاهش داده اند. بسته به نوع پیاده سازی، قراردادهای هوشمند میزان کارایی را افزایش داده و هزینههای بروکراتیک را کاهش میدهند.
قراردادهای هوشمند به ویژه در شرایطی که شامل نقل و انتقال مالی میان دو یا چند طرف است بسیار کارآمد واقع میشود.
به بیاان دیگر قراردادهای هوشمند میتواند برای موارد متنوعی به کار گرفته شود. برخی از کاربردهای آن میتواند شامل داراییهای توکن شده، سیستمهای نظرسنجی، کیف پولهای کریپتو، بازیها و برنامههای کاربردی شود. قراردادهای هوشمند با استفاده از بلاکچین میتواند راه حلی برای حل مشکلات در سیستم درمان، خیریه، حاکمیت و امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) باشد.
محدودیتها
قراردادهای هوشمند به وسیله انسانها نوشته شده است که ریسک فراوانی از جمله آسیب پذیری و حفرههای امنیتی دارد. در حالت ایده آل باید این قراردادهای هوشمند توسط برنامه نویسان باتجربه کد نویسی و پیاده سازی شود، به خصوص زمانی که این قراردادها با اطلاعات حساس و مقادیر سنگینی نقدینگی سر و کار دارند.
برخی استدلال میکنند که سیستمهای متمرکز میتواند راه حلها و عملکردهای مشابه قراردادهای هوشمند را ارائه کند. تفاوت اصلی این است که قراردادهای هوشمند بر روی یک شبکه P2P توزیع شده به جای یک سرور متمرکز اجرا میشود. علاوه بر این به خاطر اجرای آنها روی بلاکچین، این قراردادهها غیرقابل تغییر هستند.
غیرقابل تغییر بودن ممکن است در بعضی موارد یکی از عیبهای اصلی قراردادهای هوشمند باشد. به عنوان مثال زمانی که DAO در سال 2016 هک شد و تعداد فراوانی اتر از طریق قراردادهای هوشمند سرقت شد، برنامه نویسان به خاطر ماهیت غیرقابل تغییر بودن توانایی اصلاح کدها را نداشتند.
این مسئله باعث هارد فورک شد که زنجیره دوم اتریوم را به وجود آورد. به زبان ساده یک زنجیره «برگردانده» شد و سرمایهها به حسابهایی که از آن سرقت شده بود بازگشت (این بخشی از بلاکچین اتریوم فعلی است.) زنجیره دیگر تصمیم گرفت که در هک دخالت نکند و معتقد است که هیچ چیزی نباید در بلاکچین تغییر کند. (به این زنجیره، اتریوم کلاسیک میگویند.)
باید به این نکته توجه کنید که این مشکل از بلاکچین اتریوم نبود، بلکه مشکل به خاطر قرارداد هوشمند معیوب ایجاد شده بود.
محدودیت دیگری که در قرارداد هوشمند باید در نظر گرفت این است که این قراردادها در سیستمهای حقوقی جایی ندارند و در بسیاری از کشورها مورد پذیرش سیستم حقوقی نیستند.
به عنوان مثال، بسیاری از قراردادها باید بین دو طرف که هر دو بالای 18 سال باشند منعقد گردد. در حالی که در بلاکچین قراردادها با افرادی که نام مستعار دارند ثبت میشود و نبود واسط در این میان، نیازمندیهای یک قرارداد حقوقی را تهدید میکند.
جمع بندی
بدون شک قراردادهای هوشمند تأثیرگذاری زیادی در دنیای رمزارزها داشته اند و در فضای بلاکچین انقلابی به پا کرده اند. اگرچه ممکن است کاربران نهایی از طریق قراردادهای هوشمند به طور مستقیم با یکدیگر در ارتباط نباشد، این قراردادها احتمالا طیف وسیعی از برنامههای کاربردی را در آینده از جمله خدمات مالی شامل شوند.
قراردادهای هوشمند و بلاکچین تقریباً میتوانند در تمام بخشهای زندگی ما در جامعه نقش داشته باشند، اما تنها گذر زمان نشان خواهد داد که آیا این فناوریهای نوآورانه میتواند در مقیاسهای بزرگتر به موانع پیش رو غلبه کند یا خیر.
قرارداد هوشمند یا اسمارت کانترکت چیست؟
تصور کنید که قصد فروش یک خانه را دارید. این یک فرآیند نسبتاً سخت است که چند رابط نظیر شهرداری، دفتر اسناد رسمی و غیره دارد. به همین دلیل اکثر فروشندگان به دنبال یک مشاور املاک میگردند تا تمام کاغذبازیهای اداری را به عهده آنها بسپارند و تا زمان عقد قرارداد بر همه چیز نظارت داشته باشند؛ مانند قرارداد هوشمند.
قرارداد هوشمند، پروتکل خاصی دارد که برای مشارکت، تأیید، انجام مذاکره و عملکرد قرارداد تعیین شده است. قراردادهای هوشمند امکان انجام معامله های معتبر را بدون نیاز به شخص ثالث انجام میدهند. این معاملات قابل پیگیری و غیرقابل برگشت هستند. قردادهای هوشمند حاوی تمام اطلاعات مربوط به شرایط قرارداد هستند و کلیه ی اقدامات پیش بینی شده را بصورت خودکار انجام میدهند.
قراردادهای هوشمند چگونه ایجاد شدند؟
ایده ی اصلی و اولیه ی آن را یک دانشمند کامپیوتر و رمزنگار به نام Nick Szabo در ۱۹۹۴ مطرح کرد.
او اصول اولیه ی کار را مشخص کرد اما آن زمان شرایط و فضای مناسبی برای تحقق آن ها وجود نداشت. قراردادهای هوشمند از زمان ظهور فنآوری بلاک چین تغییرات زیادی کرده است. بیت کوین (BTC) پایه و اساس قرارداد را در بلاک چین ایجاد کرد. با این حال ابزار های آن همهی نیازها را برطرف نمیکنند. اتریوم، قراردادهای هوشمند را برای عموم قابل استفاده کرد و انگیزه بیشتری برای ساخت پلتفرمهای نیازمند به قرارداد هوشمند را داد.
اسمارت کانترکت چگونه کار میکند؟
قاعده ی اصلی را میتوان با ماشینهای فروش مقایسه کرد.
یعنی فقط دستورالعملهای داده شده به آنها را اجرا میکنند.
درابتدا، دارایی و شرایط قرارداد کدگذاری میشوند در بلوک هایی در بلاک چین قرار میگیرند. این قرارداد چندین بار بین گره های پلتفرم، توزیع و پخش میشدند. بعد از اجرای معامله، قرارداد با شرایطش سازگار و قابل اجرا خواهد شد (این برنامه اجرای تعهدات را بصورت خودکار بررسی میکند.)
قرار داد هوشمند اتریوم چیست؟
اتریوم (ETH) یک پلتفرم غیرمتمرکز است که قادر به اجرای قرارداد هوشمند است. قرارداد هوشمند معاملهها و فرایندها را بدون نیاز به واسطه انجام می دهد. این قراردادها غیر قابل برگشت و قابل پیگیری بوده و تمام اطلاعات مربوط به شرایط قرارداد و اجرای تمام اقدامات را به طور خودکار فراهم میکند.
برای انجام قراردادهای هوشمند نیازی به افراد یا سازمان های واسطه نیست؛ زیرا فرآیند پرداخت و اجرای قرار داد به صورت خورکار انجام میشود. اگر تمامی شرایط درست باشد، فعالیت مورد نظر انجام خواهد شد.
انجام معامله و فرآیند پرداخت با کدگذاری تعیین میشوند که در صورت درست بودن شرایط موجود، این قرارداد بطور خودکار انجام میشود.
قرارداد هوشمند برخلاف قرارداد معمولی، غیر متمرکز و غیر قابل بازگشت است.
به عنوان مثال ممکن است تراکنشهایی که در بانک انجام میشود به وسیله مدیریت از انجام آنها جلوگیری شود. اما در قرارداد هوشمندی که پلتفرم اتریوم انجام میشود نمیتوان هیچ گونه دخالتی کرد و با توجه به زمان تعیین شده معامله در زمان مقرر به صورت خودکار انجام میشود.
مهم ترین مزیت اتریوم این است که هیچ گونه محدودیت در پردازش قراردادها ندارد. اتریوم به جای ارائه مجموعهای از عملیات های محدود، به توسعه دهندگان اجازه میدهد تا نرم افزارهای خودکار را روی بلاک چین اجرا کنند. بلاک چین اتریوم برای همه کسانی که بتوانند برنامه غیر متمرکزی ارائه دهند، قابل استفاده است.
برای ایجاد قرارداد هوشمند به چه چیزهایی نیاز داریم؟
برای ایجاد قرارداد های هوشمند شما نیاز دارید به:
این برنامه باید به کالاها یا خدمات تحت قرارداد دسترسی داشته باشد تا آنها را به طور خودکار قفل و باز کند.
همه ی مشارکت کنندگان موافقت خود را با امضای قرارداد بوسیله ی کلیدهای خصوصی آغاز میکنند.
شرایط قرارداد از یک توالی عملکرد دقیق گرفته میشود. همه ی شرکت کنندگان باید این قرارداد را امضا کنند.
قرارداد هوشمند در بلاک چین گسترش یافته و بین گره های پلتفرم توزیع میشود.
در چه جاهایی از زندگی واقعی میتوان از قرارداد هوشمند استفاده کرد؟
قرارداد های هوشمند میتوانند در زمینه های مختلفی مورد استفاده قرار گیرند.
نتایج رأی گیری در بلاک چین قرار میگیرد و بین گره های شبکه توزیع میشود. تمام داده ها رمزگذاری شده و ناشناس هستند. این روش هرگونه دستکاری در رای ها را از بین میبرد.
زنجیرهی ذخیره سازی عموماً طولانی است و شامل لینک های زیادی میشود. هر لینک باید تأییدی از لینک قبلی دریافت کند، پایان قرارداد را حفظ کند و اطلاعات بیشتری را ارسال کند. این کار زمان زیادی میبرد و ناکارآمد است، در حالی که با یک قرارداد هوشمند، هر یک از شرکت کنندگان میتوانند پیشرفت را ببینند و کار را به موقع انجام دهند. قراردادهای هوشمند شفافیت در شرایط قرارداد، امنیت از تقلب را تضمین میکنند. همچنین میتواند ردیابی محموله ها را با یکپارچه سازی اینترنت فراهم کند.
برخی از برنامه های احتمالی دیگر وجود دارند که به عنوان مثال در مدیریت، سیستم بانکی، بیمه، املاک، اینترنت و موارد دیگر قابل استفاده است.
مزایای قرارداد هوشمند چیست؟
قراردادهای هوشمند در تمامی مزایای بلاک چین استفاده میشوند.
قراردادهای هوشمند شرایطی را فراهم میکنند:
قراردادهای هوشمند رمزگذاری شده و بین همه ی گره ها توزیع میشود.این تضمین میکند که بدون اجازه ی شما نه تغییر میکنند و نه از بین میروند.
بسیاری از فرآیندها و پردازش ها خودکار هستند و بیشتر واسطه ها حذف میشوند.
امروزه انواع مختلفی از قراردادهای هوشمند وجودارد. باتوجه به نیازتان میتوانید آنها را انتخاب کنید و یا حتی تغییر دهید.
نکات منفی قراردادهای هوشمند چیست؟
بالاخره قراردادهای هوشمند آنچنان بی عیب و نقص نیستند.
بعضی از مشکلاتی که قراردادهای هوشمتند میتوانند داشته باشند، عبارتند از:
کدها توسط افراد نوشته قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ میشوند که ممکن اشتباه کنند. اگر قرارداد هوشمندی در بلاک چین قرار گیرد قابل تغییر نیست. بهترین مثال برای خطاهای افراد، DAO است. اشتباهات برنامه نویسان در کدنویسی برای کاربران و شرکت پرهزینه بود و برخی از هکرها از خطاها استفاده کرده و حدود ۶۰ میلیون دلار سرقت کردند.
در حال حاضر، قراردادهای هوشمند توسط هیچ دولتی تنظیم نمیشود. بنابراین اگر نهادهای دولتی تصمیم بگیرند یک چارچوب قانونی برای قراردادهای هوشمند تنظیم کنند، یک مسئلهی پنهانی بوجود میآید.
قراردادهای هوشمند بدون برنامه ریزی کارآیی ندارند. داشتن یک رمزگذار باتجربه برای ایجاد قراردادهای هوشمند ضد خرابی و پذیرفتن ساختار داخلی شرکت برای فنآوری بلاک چین ضروری است.
قرارداد هوشمند هنوز در ابتدای مسیر خود قرار داشته و برای اثبات تواناییهای خود نیاز به زمان دارد. این قراردادها یک هدف اصلی دارند و آن هم حذف واسطهها در معامله رمز ارزها است. بسیاری از افراد برای کاهش کارمزدها از این قراردادهای غیرمتمرکز استفاده میکنند که این امر موجب افزایش استفاده از ارزهای دیجیتال میشود.
بررسی و آشنایی با قراردادهای هوشمند
قراردادهای هوشمند اساساً قراردادهای خودکار بین سازنده قرارداد و گیرنده هستند. این توافقنامه که به صورت کد نوشته شده است در بلاکچین ایجاد می شود که این امر باعث غیر قابل تغییر و غیر قابل برگشت بودن آن می شود. قراردادهای هوشمند که توسط دومین بلاکچین محبوب در جهان(اتریوم) شهرت یافت، به مجموعهای از برنامه های غیرمتمرکز شبکه( Dapps) و موارد استفاده دیگر منجر شده است.
یکی از مزایای کلیدی شبکه های بلاکچین، اتوماسیون وظایفی است که به طور سنتی به یک واسطه شخص ثالث نیاز دارند. به عنوان مثال، به جای نیاز به یک بانک برای تایید انتقال وجه از مشتری به فریلنسر، این فرایند به لطف یک قرارداد هوشمند می تواند به طور خودکار اتفاق بیفتد. تنها نکته مهم، توافق دو طرف بر سر یک مفهوم است.
مثال دیگر می تواند یک گروه نظارتی و شهروندانی که باشد که در حال بحث درباره یک قانون هستند. اگر این دو طرف در یک سیستم مبتنی بر بلاکچین به توافق برسند، قانون از طریق یک قرارداد هوشمند اجرا می شود. شاید کاربران بتوانند از طریق یک DApp معتبر در مورد قانون جدید مطالعه کنند یا به روش دیگری مبتنی بر بلاکچین با آن تعامل داشته باشند.
تاریخچه قراردادهای هوشمند
قراردادهای هوشمند مدت ها پیش از فناوری بلاکچین پیش می رود. در حالی که اتریوم که در سال 2014 محبوبترین روش پیاده سازی این پروتکل را معرفی کرد، نیک سابو رمزنگار این ایده را در دهه 1990 پایه گذاری نمود.
در آن زمان، سابو ارز دیجیتالی به نام بیت گلد را مفهوم سازی کرد؛ در حالی که این دارایی هرگز راه اندازی نشد، اما استفاده از قرارداد هوشمند جهت انجام تراکنش های غیر قابل اعتماد در اینترنت را برجسته کرد.
بسیاری، از جمله خود وبسایت اتریوم، قراردادهای هوشمند را با یک ماشین فروش مقایسه می کنند. ماشین های فروش خودکار به این هدف خدمت می کنند که فروشنده محصولی را در اختیار کاربر قرار می دهد، بدون آنکه شخصی واقعی پول را بگیرد و کالا را تحویل دهد.
قراردادهای هوشمند نیز همان هدف قبلی را دنبال می کنند، اما بسیار متنوع تر و گسترده تر هستند.
قراردادهای هوشمند در طول زمان بسیار پیشرفت کردهاند. آنها با عبارات ساده if-then شروع کردند که یک برنامه نویس می تواند ایجاد و پیاده سازی کند. با این حال، کسانی که دانش برنامه نویسی دارند محدود هستند و این قراردادهای «بی اعتماد» را متمرکز می کند. خوشبختانه، همان توسعه دهندگان در حال کار برای حل مشکلات دسترسی هستند.
از زمان آغاز به کار، توسعه دهندگان آن را طوری ساختهاند که می توان قراردادهای هوشمند را بدون دانش کدنویسی انجام داد. آنها امنیت را با زبان های برنامه نویسی مختلف افزایش می دهند، جایگزین هایی مانند قراردادهای مخفی ایجاد می کنند و روش هایی برای ذخیره خودکار تاریخچه قراردادهای هوشمند در قالبی قابل خواندن برای انسان طراحی می کنند که بسیار ساده تر از استفاده از بلاکچین برای خواندن می باشد.
قراردادهای هوشمند چگونه کار می کنند؟
این قراردادها را به عنوان بیانیه های دیجیتال «if-then» بین دو (یا چند) طرف در نظر بگیرید. اگر نیازهای یک گروه برآورده شود، می توان قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ توافق را رعایت کرد و قرارداد را کامل تلقی نمود. فرض کنید فردی از یک کشاورز 100 خوشه ذرت می خواهد. اولی وجوه را در یک قرارداد هوشمند قفل می کند که پس از تحویل می تواند تایید شود. هنگامی که کشاورز کار خود را تحویل می دهد، وجوه بلافاصله آزاد می شود. با این حال، اگر کشاورز نتواند در تاریخ مورد نظر کار خود را انجام دهد، قرارداد لغو می شود و وجوه به مشتری برگشت داده می شود.
البته موارد فوق یک نمونه کوچک است. قراردادهای هوشمند را می توان طوری برنامه ریزی کرد که برای عموم کار کند، از جمله مزایای دیگر آن، می توان به سیستم های خرده فروشی و جایگزینی دستورات دولتی اشاره کرد. علاوه بر این، قراردادهای هوشمند به طور بالقوه نیاز به آوردن برخی اختلافات به دادگاه را نیز برطرف می کند و باعث صرفه جویی در زمان و هزینه طرفین می شود.
این امنیت تا حد زیادی به دلیل نحوه کدنویسی قرارداد هوشمند است.
به عنوان مثال، در اتریوم قراردادها به زبان برنامه نویسی Solidity که Turing-complete است، نوشته می شود. این بدان معناست که قوانین و محدودیت های قراردادهای هوشمند در کد گنجانده شده است و هیچ فردی نمی تواند چنین قوانینی را دستکاری کند. در حالت ایدهآل ، این محدودیت ها باعث کاهش کلاهبرداری ها یا تغییرات پنهان قرارداد می شود. یک قرارداد هوشمند تنها در صورتی می تواند محقق شود که همه طرفین، توافق را قبول کرده و آن را امضا کنند.
به عبارت فنی تر، ایده یک قرارداد هوشمند را می توان به چند مرحله تقسیم کرد. اول، یک قرارداد هوشمند نیاز به توافق بین دو یا چند طرف دارد. پس از ایجاد، این دو می توانند در مورد شرایطی توافق کنند که قرارداد هوشمند را تکمیل می کند. این تصمیم در قرارداد هوشمند نوشته می شود؛ سپس رمزگذاری شده و در شبکه بلاکچین ذخیره می شود.
پس از تکمیل قرارداد، تراکنش بر روی بلاکچین مانند هر معامله دیگری ثبت می شود. سپس تمام گره ها با این تراکنش، نسخه بلاکچین خود را بروز رسانی می کنند و «وضعیت» جدید شبکه را بروزرسانی خواهند کرد.
اکنون، ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که آیا بیت کوین و سایر شبکه ها نیز می توانند از قراردادهای هوشمند استفاده کنند. تا حدی بله.
هر تراکنش بیت کوین(BTC) از نظر فنی نسخه ساده شده یک قرارداد هوشمند است و راه حل های لایه دو برای گسترش عملکرد شبکه در حال توسعه هستند. با این حال، استفاده اتریوم از قراردادهای هوشمند یک مورد خاص است.
برخلاف بسیاری از شبکه های بلاکچین که به عنوان دفتر کل توزیع شده توصیف می شوند، اتریوم چیزی است که به عنوان یک ماشین توزیع شده در نظر گرفته می شود که حاوی چیزی است که به عنوان ماشین مجازی اتریوم(EVM) شناخته می شود. این حالت ماشین که تمام گره های اتریوم موافقت می کنند که یک کپی از آن را نگه دارند، شامل کد قرارداد هوشمند و قوانینی که این قراردادها باید رعایت کنند می شود. از آنجایی که هر گره قوانینی را از طریق کد تنظیم می کند، همه قراردادهای هوشمند اتریوم محدودیت های یکسانی دارند.
قراردادهای هوشمند کجا اعمال می شوند؟
جدای از مثال بالا، پیاده سازی های مختلف و بالقوهای از قراردادهای هوشمند وجود دارد که می تواند جهان را خودکار کرده و آن را به مکانی آسان تر برای زندگی تبدیل کند. در ادامه چند نمونه برجسته از موارد استفاده قرارداد هوشمند را بررسی خواهیم کرد.
هویت دیجیتال
در اینترنت، اطلاعات یک نوع واحد پولی است. شرکت ها از دانستن علایق همه سود می برند و مردم همیشه کنترل نحوه به دست آوردن داده ها را ندارند و از آن سود نمی برند. با قراردادهای هوشمند، مردم کنترل را در دست خواهند داشت.
در آینده مبتنی بر بلاکچین، هویت ها توکنیزه خواهد شد. در حالت ایدهآل، این بدان معناست که هویت هر فرد در یک بلاکچین غیرمتمرکز به صورت ایمن وجود خواهد داشت. حال اسنادی را برای دریافت وام به بانک ارسال کند، می تواند روند تراکنش ها را دنبال و کنترل کند.
برای شبکه های اجتماعی، هیچ واسطهای یک شبکه را کنترل نمی کند. در عوض، کاربران انتخاب می کنند که کدام اطلاعات را عمومی و کدام را خصوصی نگه دارند. اگر بخواهند در تبادل اطلاعات شرکت کنند، مانند یک تایید می توانند یک قرارداد هوشمند ایجاد کنند و انتخاب کنند که کدام داده مورد معامله قرار می گیرد، نه اینکه صرفاً همه چیز کاربر را بگیرد. شخص ثالثی وجود ندارد تا برخی از داده ها را بگیرد یا مخفیانه آنها را ذخیره یا به فروش قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کند؟ برساند.
همین امر در مورد معامله با بانک ها و سایر موسسات مالی نیز صدق می کند. ارتباط فقط شامل ارتباط ارسال مدارک مورد نیاز و اطلاعات حیاتی است.
مشاور املاک
در دنیای سنتی، دلالان املاک یک شر ضروری هستند. با توجه به اینکه فروش خانه، امری طولانی و پیچیده نیست؛ مالکان برای مدیریت موارد مختلف مانند کاغذ بازی و یافتن خریدار، یک دلال را استخدام می کنند. در حالی که این مسئله ممکن است برای فروشنده، ایدهآل به نظر برسد؛ اما به یاد داشته باشید که دلالان یا کارگزاران کمیسیون قابل توجهی از قیمت فروش خانه را می گیرند.
یک قرارداد هوشمند میتواند جای یک کارگزار را بگیرد و فرآیند انتقال مالکیت خانه را ساده تر کند و در عین حال اطمینان حاصل کند که این نقل و انتقال به اندازه روش سنتی آن، ایمن است.
تصور کنید سند خانه شما در بلاکچین اتریوم توکنیزه شده است. اگر آماده فروش آن هستید، باید یک قرارداد هوشمند با خریدار ایجاد کنید. آن قرارداد تا زمانی که وجوه خریدار به درستی ارسال نشود، سند را نگه می دارد و پس از انتقال کامل وجه، سند را به خریدار تحویل می دهد.
در این روش، همه برنده می شوند. فروشنده پول خود را به طور کامل دریافت می کند و دیگر نیازی به پرداخت کمیسیون به واسطه را ندارد؛ همچنین، خریدار نیز می تواند خانه را خیلی زودتر از گذشته تحویل بگیرد.
زنجیره تامین
مسلماً، یکی از محبوب ترین پیاده سازی های فناوری بلاکچین و قراردادهای هوشمند، به ویژه در زنجیره تامین است.
فروشگاه های مواد غذایی، انبارهای اداری، کشاورزان و غیره، همگی جایگاه ویژه خود را در زنجیره تامین دارند. اما، با پیچیدگی این شبکه ها، شرکت ها به طور فزایندهای برای پیگیری نگهداری محصول و پیگیری پرداخت ها با دشواری های مختلفی روبرو می شوند.
قراردادهای هوشمند می توانند تمام بخش های زنجیره تامین را خودکار کرده و انگیزه دهند تا مسئولیت پذیری آنها افزایش یابد.
معایب قراردادهای هوشمند
اگرچه قراردادهای هوشمند از نظر مفهومی عالی هستند، اما مطمئناً کامل نیستند. زیرا، قراردادهای هوشمند و شبکه های بلاکچین به صورت دستی برنامه ریزی می شوند. این امر، خطای انسانی را امکان پذیر می کند و این خطا می تواند منجر به سوء استفاده شود. این دقیقاً همان چیزی است که با حمله به سازمان غیرمتمرکز خودمختار اتریوم(DAO) در سال 2016 اتفاق افتاد. هکرها از یک آسیب پذیری در قرارداد هوشمند جمع آوری کمک مالی DAO سوء استفاده کردند و از آن برای مخفی کردن بودجه از پروژه استفاده کردند.
این به فقدان نظارت شفاف در مورد این توافق نامه های خودمختار اشاره نمی کند.
در حالی که ایده یک فرایند انتقال پول ایمن و کارامد روی از نظر تئوری و بر روی کاغذ عالی به نظر می رسد، هنوز مالیات و سایر دخالت های دولتی باید در نظر گرفته شوند. کاربران ممکن است بخواهند کنترل کاملی بر داده های خود داشته باشند، اما احزاب دولتی چگونه به آنچه نیاز دارند دست پیدا می کنند؟
همچنین، قراردادهای هوشمند(در وضعیت فعلی) نمی توانند اطلاعات را به خارج از شبکهای که در آن وجود دارند، ارسال کنند. به عبارت دیگر، شما نمی توانید داده ها را از یک وب سایت موجود در یک قرارداد هوشمند در اتریوم آپلود کنید. گفتنی است، یک راهحل در اوراکل ها وجود دارد، گره های خارج از زنجیره که اطلاعات را از اینترنت دریافت کرده و آن را با شبکه های بلاکچین سازگار می کنند. در نهایت، زمانی که پایگاه های داده به سمت بلاکچین حرکت می کنند، اوراکل ها می توانند به طور بالقوه وارد عمل شوند تا در تحقق آن نقش ایفا کنند.
علاوه بر این، یک مشکل مقیاس پذیری طولانی نیز وجود دارد. از زمان پیدایش، شبکه های بلاکچین تمایل دارند در مقیاس بزرگ با مشکل مواجه شوند، به این معنی که تراکنش ها بر اساس فعالیت ممکن است چند دقیقه(یا چندین ساعت) طول بکشد. اگرچه این می تواند در ابتدا یک مشکل باشد، اما پروژه های مانند اتریوم 2.0 به دنبال حل آن هستند. به علاوه، تراکنش هایی که چند ساعت طول می کشد همچنان بسیار سریع تر فرایند انتقال وجوه به صورت سنتی است.