واگرایی چیست؟

واگرایی معمولی (regural divergence)

واگرایی چیست؟

آشنایی با مفاهیم و اصطلاحات در بازار بورس، یکی از الزامات اولیه برای شروع فعالیت در این بازار است. سرمایه‌گذاران با تسلط به این مفاهیم و ابزراهای مختلف در بازار بورس، سودهای قابل توجه‌ای را به دست می‌آورند. بنا به تجربه و پیشنهاد واگرایی چیست؟ سرمایه‌گذاران اصلی در این بستر، افزایش هوش مالی و آشنایی با تکنیک‌های معاملاتی و تحلیلی، نقش بسیار مهمی در موفقیت افراد در بازار بورس دارد. در این مقاله قصد داریم یکی از ابزارهای کاربردی و معروف را در فرایند تحلیل تکنیکال معرفی کنیم که با نام «واگرایی» شناخته می‌شود. واگرایی از انواع مختلفی تشکیل شده است که سرمایه‌گذاران با استفاده از آن‌ها می‌توانند نقاط مناسب ورود و خروج در سهم‌های بورسی را تشخیص دهند.

واگرایی چیست؟

واگرایی‌ یکی از ابزارهای تحلیلی در بازار بورس است که با استفاده از آن می‌توان تغییر جهت روند قیمتی سهم را تشخیص داد. این فرایند نتیجه تضاد حرکتی میان نمودار سهم و اندیکاتور است. به‌ عبارت دیگر، واگرایی هنگامی تشکیل می‌شود که قیمت و اندیکاتور در خلاف جهت یکدیگر حرکت ‌کنند، در چنین شرایطی سهم تمایل به تغییر جهت دارد. زمانی که یک واگرایی مناسب و خوب در سهم به وجود بیاید، شاهد یک تغییر جهت بزرگ در روند معاملات سهم خواهیم بود.
به صورت خلاصه، واگرایی‌ها ابزرای برای تشخیص سطوح حساس در روند معاملات هستند که از انواع مختلفی در بازار بورس تشکیل شده‌اند. برای شناسایی واگرایی در نمودار سهم‌های بورسی، بهتر است که از اندیکاتورها استفاده کنیم، در حال حاضر اندیکاتورهای متعددی وجود دارند که تحلیل‌گران با استفاده از آن‌ها می‌توانند انواع واگرایی را در روند معاملات سهم شناسایی کنند.

آشنایی با انواع واگرایی

واگرایی‌ها دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام از آن‌ها در شرایط مختلفی از روند معاملات سهم در بازار بورس مشاهده می‌شوند. انواع واگرایی در بازار بورس عبارت است از:

1. واگرایی معمولی:

واگرایی معمولی اغلب زمانی تشکیل می‌شود که قیمت و اندیکاتور برخلاف یکدیگر حرکت کنند. به عبارت دیگر، در این شرایط می‌توان شاهد تضاد حرکتی میان نمودار قیمتی سهم و اندیکاتور بود. با مشاهده این واگرایی، قیمت سهم از حرکت ایستاده و شروع به تغییر مسیر می‌دهد. واگرایی معمولی با نماد RD نمایش داده می‌شود که مخفف عبارت Regular Divergence است. واگرایی معمولی خود به دو دسته واگرایی مثبت و منفی تقسیم می‌شود.

واگرایی معمولی مثبت (RD+)

واگرایی معمولی مثبت به صورت کلی در کف‌ها به وجود می‌آید. در این حالت قیمت یک دره را پایین‌تر از دره قبلی تشکیل می‌دهد؛ در صورتی که اندیکاتور با این جریان مخالف کرده و همین روند را به شکل عکس تشکیل می‌هد. در این حالت قیمت تمایل به چرخش دارد. برای درک بهتر می‌توانید به تصویر زیر دقت کنید.

واگرایی معمولی منفی (RD-)

واگرایی معمولی منفی اغلب در انتهای روند صعودی سهم‌ها تشکیل می‌شود. در این وضعیت، قیمت یک قله بالاتر از قله قبلی ایجاد می‌کند؛ اما اندیکاتور با این حالت قیمت مخالفت کرده و سقفی پایین‌تر از سقف قبلی به وجود می‌آورد. این نوع واگرایی با عنوان واگرایی معمولی منفی شناخته می‌شود. برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید.

مثال: در تصاویر زیر، می‌توانید به مثال‌هایی از ایجاد واگرایی و تمایل سهم به چرخش را در بازار مشاهده کنید:

شکل فوق مربوط به نمودار ثاباد است. همان‌طور که مشاهده می‌کنید، نمودار بعد از یک رشد و بازدهی نسبتاً خوب، با ایجاد یک واگرایی معمولی منفی در سقف قیمتی با ریزش مواجه شده و مقدار زیادی از مسیر صعود را اصلاح کرده است.

شکل فوق متعلق به سهام ثفارس است. این نمودار در کف قیمتی با ایجاد یک واگرایی معمولی مثبت و همچنین کاهش قدرت فروشندگان مواجه شده است که در ادامه رشد قیمتی نسبتاً خوبی را به وجود آورده است.

2. واگرایی مخفی:

هنگامی که قیمت سهم در بازار در حال اصلاح بوده و این روند ادامه‌دار باشد، واگرایی مخفی به وجود می‌آید. در واگرایی مخفی می‌توان در روند نزولی سهم با قله‌ها و در روند صعودی سهم با دره‌ها، تمایل به چرخش در سهم را تشخیص داد. این نوع واگرایی با نماد HD معرفی می‌شود که مخفف عبارت Hidden Divergenceاست. واگرایی مخفی به دو دسته واگرایی مثبت و منفی تقسیم‌بندی می‌شود.

واگرایی مخفی مثبت (HD+)

زمانی که اندیکاتور یک دره‌ای را پایین‌تر از دره‌ی قبلی به وجود بیاورد، معمولا واگرایی مخفی مثبت تشکیل می‌شود، این فرایند به شرطی پابرجا است که همزمان با آن، نمودار سهم هم یک کف بالاتر از کف قبلی خود تشکیل می‌دهد. به زبان ساده‌تر، روند حرکتی نمودار سهم و اندیکاتور در خلاف جهت یکدیگر باشد. با شناسایی این وضعیت می توان به راحتی سیگنال خرید دریافت کرد. برای درک واگرایی چیست؟ بهتر به تصویر زیر دقت کنید.

واگرایی مخفی منفی (HD-)

واگرایی مخفی منفی درست بر خلاف واگرایی مخفی مثبت است. این واگرایی در انتهای روند نزولی تشکیل می‌شود و بیانگر ادامه‌دار بودن روند کاهش قیمت سهم در بازار است. در این وضعیت، نمودار قیمتی سهم یک قله پایین‌تر از قله قبلی تشکیل می‌دهد و هم‌زمان با آن، در اندیکاتور یک قله بالاتر از قله قبلی ایجاد می‌شود که در نهایت واگرایی مخفی منفی تشکیل خواهد شد. برای درک بهتر به تصویر زیر دقت کنید.

3. واگرایی زمانی:

در این نوع واگرایی شاهد تضاد رفتاری میان قیمت سهم و زمان خواهیم بود. به صورت کلی در واگرایی زمانی دیگر نیازی به بررسی رفتار اندیکاتور نیست، در عوض باید زمان اصلاح روند را به خوبی بررسی کنیم. واگرایی زمانی به دو دسته واگرایی زمانی معمولی و واگرایی زمانی هوشمند تقسیم‌بندی می‌شود. «فیبوناچی زمانی» یکی از ابزارهای مهم برای تشخیص این نوع از واگرایی‌ در بازار بورس است. برای اطلاع از تفاوت میان واگرایی زمانی معمولی و هوشمند، به جدول زیر توجه کنید:

انواع واگرایی زمانی	ویژگی واگرایی	نکات مهم	نوع پیش بینی
واگرایی زمانی معمولی	تعداد کندل‌های فاز اصلاح بیشتر از تعداد کندل‌های روند گام قبلی است	تمایلی به تغییر جهت روند در بازار وجود ندارد	ادامه روند قبلی
واگرایی زمانی هوشمند	تعداد کندل‌های فاز اصلاح کمتر از تعداد کندل‌های روند گام قبلی است	مقدار درصد اصلاح زمانی بیشتر از درصد اصلاح قیمتی است	ادامه روند قبلی

قیمت‌ و سطح مناسب برای تشکیل واگرایی

با استفاده از ابزارهای مختلف در تحلیل تکنیکال، می‌توان سطوح حساس قیمتی را شناسایی کرد. معمولا در این نقاط روند نمودار تمایل به چرخش دارد که این وضعیت اغلب با واگرایی‌ها مشخص می‌شود. هنگامی‌که نمودار با شتاب و بدون واگرایی به سمت نقاط حمایت و مقاومت درحرکت باشد، احتمال شکست سطوح در این شرایط بسیار بالا است. بعضی اوقات این شکست در سطوح حمایت و مقاومت با واگرایی هم راه است که در تصویر زیر مشخص شده است:

خطوط روند یکی دیگر از ابزارهای پرکاربرد در فرایند تحلیل سهام هستند. خطوط روند صعودی و نزولی، همیشه مستعد تشکیل واگرایی هستند. این تشخیص دارای اعتبار زیادی است و بر مبنای آن می‌توانید تصمیم به ورود و خروج بگیرید. این مورد را می‌توان به باندهای کانال هم تعمیم داد. به عنوان مثال در کانال صعودی زیر، شاهد یک واگرایی میان نمودار قیمتی و اندیکاتور هستیم.

کلام آخر
در بازار بورس مفاهیم و اصطلاحات زیادی وجود دارد. آشنایی و یادگیری این مفاهیم یکی از الزامات اولیه برای ورود در بازار بورس است. «واگرایی‌ها» یکی از ابزارهای معروف و پرکاربرد هستند که تحلیل‌گران با شناسایی آن در روند معاملات سهم، سودهای قابل توجه‌ای را به دست می‌آورند. واگرایی‌ها از انواع مختلفی تشکیل شده‌اند و نحوه به وجود آمدن آن‌ها در سهم‌های بورسی با هم متفاوت است. با یادگیری این تکنیک در بازار بورس، می‌توانید به راحتی سیگنال خرید و فروش دریافت کنید. برای شناسایی واگرایی در روند نمودار سهم باید از اندیاتورها استفاده کنید. پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی با انواع واگرایی‌ها در بازار بورس، این مقاله را مطالعه کنید.

واگرایی چیست؟

آموزش واگرایی و کاربرد آن در تحلیل تکنیکال ارزهای دیجیتال

واگرایی چیست؟ واگرایی چیست؟ ، به طور کلی زمانی ما میگوییم در این نمودار واگرایی رخ داده است که عدم هماهنگی بین نمودار قیمت و اندیکاتور مشاهده بشود و حرکت قیمت و اندیکاتور خلاف جهت یکدیگر باشند.

درحالت عادی وقتی نمودارقیمت سقف یا کفی میزند، اندیکاتور هم مثل ان عمل میکند ولی اگر نمودار قیمت سقف یا کف جدیدی بزند ولی اندیکاتور نتواند بزند و بالعکس، واگرایی رخ داده است.

واگرایی به دو دسته معمولی و مخفی تقسیم بندی میشود.

واگرایی معمولی (regural divergence)

این نوع واگرایی در دسته ی سیگنال های بازگشتی است و زمانی اتفاق میفتد که روند در حال ضعیف شدن است.

این واگرایی خود به دودسته مثبت و منفی تقسیم میشود:

واگرایی معمولی (regural divergence)

واگرایی معمولی مثبت(RD+):

زمانی اتفاق مب افتد که نمودار قیمت کفی پایین تر با کف قبلی میزند اما اندیکاتور کفی بالاتر از کف قبلی خود میسازد.این موضوع به این معنا است که واگرایی چیست؟ روند نزولی قیمت ضعیف میشود.البته این ضعیف شدن بدین معنانیست که از همان نقطه صعودی میشود بلکه ممکن است این روند نزولی ضعیف شده تا مدت ها ادامه داشته باشد.

واگرایی معمولی منفی(RD-):

زمانی اتفاق می افتد که نمودار قیمت سقفی بالاتر با سقف قبلی میزند اما اندیکاتور سقفی پایین تراز سقف قبلی میزند.این موضوع به این معنا است که روند صعودی قیمت ضعیف میشود البته این ضعیف شدن بدین معنا نیست که از همان نقطه نزولی میشود بلکه ممکن است این روند صعودی ضعیف شده تا مدت ها ادامه داشته باشد.

واگرایی مخفی (hidden divergence)

این واگرایی در دسته سیگنال های ادامه دهنده است و زمانی اتفاق می افتد که روند در حال تقویت شدن است.معمولا زمانی اتفاق می افتد که قیمت در حال اصلاح خود باشد.این واگرایی خود به دودسته تقسیم میشود:

واگرایی مخفی(hidden divergence)

واگرایی مخفی مثبت(hd+):

زمانی اتفاق می افتد که نمودار قیمت کفی بالاتر از کف قبلی بزند ولی اندیکاتور کفی پایین تر از کف قبلی بزند،این نشان دهنده این است که خوشبختانه روند صعودی قیمت ادامه می یابد.

واگرایی مخفی منفی(hd-):

زمانی اتفاق میفتد که نمودار قیمت سقفی پایین تر از سقف قبلی بزند ولی اندیکاتور سقفی بالاتر از سقف قبلی بزند این نشاندهنده این است که روند نزولی شدن قیمت ادامه می یابد.

درجمع بندی کلی واگرایی ها به شرح زیر است:

واگرایی معمولی مثبت: قیمت(کف پایین‌تر) و اندیکاتور(کف بالاتر)

واگرایی معمولی منفی: قیمت(سقف بالاتر) و اندیکاتور(سقف پایین‌تر)

واگرایی مخفی مثبت: قیمت(کف بالاتر) و اندیکاتور(کف پایین‌تر)

واگرایی مخفی منفی: قیمت(سقف پایین‌تر) و اندیکاتور(سقف بالاتر)

واگرایی مخفی(hidden divergence)

شکل بالا نمودار BTC\USDT در تایم فریم روزانه است.همانطور که می بینید واگرایی رخ داده و بعداز ان نمودار قیمت صعودی شده است.این واگرایی از نوع معمولی مثبت است.نمودار قیمت کفی پایین تر از ،کف قبلی خود زده است ولی اندیکاتور کفی بالاتر از کف قبلی خود زده است،در نتیجه واگرایی منفی رخ داده و پس از ان قیمت صعودی شده است.

نتیجه کلی:در طول سالیان دراز معاملات مالی،معامله واگرایی چیست؟ گر حرفه ای ان کسی است که واگرایی هارا دیده است و با توجه به انها خرید کرده است.توجه به واگرایی ها امر بسیار مهمی در امر خرید و فروش و شناسایی سیگنال ها است.

آموزش مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال

واگرایی ها یکی از انواع روش های پرکاربرد در تحلیل تکنیکال سهام و حتی سایر دارایی های مالی مثل ارز می باشند. انواع واگرایی ها می توانند بین روند قیمت یک ابزار مالی و یک شاخص تکنیکال یا هر داده مالی دیگر نمایان شوند؛ با این حال واگرایی در تحلیل تکنیکال بازار سهام بین اندیکاتور های تحلیل تکنیکال و روند قیمت سهام ها شناسایی می شود و مورد استفاده قرار می گیرد.
هدف تکلیل گران از آشنا شدن با مفهوم واگرایی مشاهده یک نوع وارونگی بین نمودار قیمت و نمودار اندیکاتور است، چرا که این اتفاق شناسایی اولیه برگشت روند و معکوس شدن آن را ممکن می سازد و این سیگنال صادر شده می تواند سود های سرشاری را به همراه داشته باشد. در ادامه سعی به آموزش واگرایی به زبان ساده خواهیم کرد و شما را با انواع واگرایی هایی که در بازار اتفاق می افتد و شناسایی آنها می تواند سودمند باشد را آشنا می کنیم.

تعریف واگرایی چیست؟ واگرایی در بورس

واگرایی زمانی رخ می دهد که قیمت سهام شما بر خلاف اندیکاتور ها، اسیلاتور ها و یا سایر داده هایی که استفاده می کنید، حرکت کند. در واقع این اختلاف بین نمودار قیمت و اندیکاتور هشداری از ضعیف شدن روند قیمت و یا تغییر احتمالی روند است که تحلیل گران بازار سرمایه از آن بهره می برند.

واگرایی به سه دسته واگرایی زمانی ، واگرایی مخفی و واگرایی معمولی تقسیم می شود که مهم ترین آنها واگرایی معمولی و واگرایی مخفی می باشد که آموزش این واگرایی ها را بطور کامل در اختیار شما عزیزان قرار می دهیم؛ همچنین در تحلیل تکنیکال دو واگرایی مثبت و منفی وجود دارد که واگرایی مثبت احتمال افزایش قیمت دارایی می دهد، و واگرایی منفی احتمال نزولی شدن روند قیمت را می دهد.

اندیکاتورهای کاربردی در واگرایی

در تحلیل تکنیکال می توانید از تمام اندیکاتورهایی که با آنها آشنا هستید برای شناسایی واگرایی در سهم ها استفاده کنید؛ اما اندیکاتورهایی که به طور معمول توسط تحلیل گران حرفه ای بازار برای تشخص واگرایی استفاده می شوند، اندیکاتورهای MACD و اندیکاتور RSI هستند که از اعتبار بیشتری برخوردار می باشند.

انواع واگرایی در تحلیل تکنیکال

اکثر قریب به اتفاق فعالان بازار سرمایه بر این باورند که واگرایی در تحلیل تکنیکال مباحث بورسی نشان دهنده ی تغییرات در بازار بوده و در واقع واگرایی ( Divergence ) را از اجزای روانشناسی بورس در نظر می گیرند. به عبارت دیگر به اعتقاد تحلیل گران واگرایی زمانی اتفاق می افتد که معامله گران بازار در گام آخر دچار تردید می شوند و این دقیقا زمانی است که سهم ها می توانند روند خود را تغییر دهند و بر خلاف روند قبلی حرکت کنند.
زمانی که واگرایی در بازار اتفاق می افتد با درصد بالا به آن اعتماد می شود و در اولویت تحلیل اکثر فعالان بازار قرار می گیرد؛ اما همانطور که در تصویر زیر هم مشاهده می کنید انواع واگرایی از جمله واگرایی معمولی و مخفی ، واگرایی مثبت و منفی و … وجود دارد که شناخت آنها از مهمترین کارهایی است که شما باید انجام دهید. در ادامه مطلب به معرفی کامل انواع واگرایی ها می پردازیم

واگرایی معمولی (RD)

واگرایی معمولی یا” Regular Divergence ” نوعی از واگرایی است که در آن حرکت اندیکاتور با نمودار اختلاف دارد و در انتهای روند پدیدار می شود و نشان از بازگشت قیمت دارد. واگرایی معمولی به دو نوع مثبت و منفی تقسیم می شود:

واگرایی معمولی مثبت (+RD)

واگرایی معمولی مثبت در انتهای یک حرکت نزولی پدیدار می شود و بین دو کف ایجاد می شود. در این حالت از واگرایی نمودار قیمت ۲ کف دارد که کف دوم آن پایین تر از کف اول است اما در اندیکاتور کف دوم بالاتر از کف اول قرار گرفته.
این واگرایی به معنی ضعیف شدن قدرت فروشندگان و غلبه خریداران بر آنها است که به تحلیل گران کمک می کند تا در زمان رسیدن نمودار به خط حمایت را تشخیص دهند که آیا سطح حمایت خط روند شکسته خواهد شد یا قیمت بر خواهد گشت و مثبت خواهد شد.

واگرایی معمولی منفی (-RD)

واگرایی معمولی منفی در انتهای یک حرکت صعودی پدیدار می شود و بین دو سقف ایجاد می شود. در این حالت از واگرایی نمودار قیمت ۲ سقف دارد که سقف دوم آن بالا تر از سقف اول است اما در اندیکاتور سقف دوم پایین تر از سقف اول قرار گرفته.
این واگرایی به معنی ضعیف شدن قدرت خریداران و غلبه فروشندگان بر آنها است که به تحلیل گران کمک می کند تا در زمان رسیدن نمودار به خط مقاومت روند صعودی تشخیص دهند که آیا سطح مقاومت خط روند شکسته خواهد شد یا قیمت بر خواهد گشت و وارد اصلاح یا روند نزولی خواهد شد.

واگرایی مخفی (HD)

واگرایی مخفی یا” Hidden Divergence “نوعی از واگرایی است که در آن نمودار قیمت با اندیکاتور اختلاف حرکت دارند و این نوع واگرایی در انتهای تحرکات اصلاحی روند ها پدیدار می شود و نشان از بازگشت قیمت، ادامه روند و معاملات در کانال خود است همچنین این واگرایی نیز به دو دسته مثبت منفی تقسیم می شود:

واگرایی مخفی مثبت (+HD)

این نوع از واگرایی در انتهای حرکات اصلاحی یک کانال صعودی است و بین دو کف ایجاد می شود بطوری که کف دوم در اندیکاتور پایین تر از کف اول است اما در نمودار قیمت کف دوم بالاتر از کف اول است.
این حالت به معنی تضعیف شدن فشار فروش و غلبه مجدد خریداران بر فروشندگان در این کانال صعودی است و به تحلیل گران کمک می کند تا زمانی که نمودار به خط حمایتی کانال صعودی برسد با استفاده از این نکته متوجه میزان ریسک شوند و تشخیص دهند که آیا روند با قدرت شکسته خواهد شد و یا تنها یک اصلاح صورت گرفته و معاملات در کانال صعودی ادامه خواهند یافت.

واگرایی مخفی منفی (-HD)

این نوع از واگرایی در انتهای حرکات اصلاحی یک کانال نزولی است و بین دو سقف ایجاد می شود بطوری که سقف دوم در اندیکاتور بالا تر از سقف اول است اما در نمودار قیمت سقف دوم پایین تر از سقف اول است.
این حالت به معنی تضعیف فشار خرید و غلبه مجدد فروشندگان بر خریداران در این کانال نزولی است و به تحلیل گران کمک می کند تا زمانی که نمودار به خط مقاومتی کانال نزولی برسد با استفاده از این نکته متوجه میزان ریسک شوند و تشخیص دهند که آیا روند با قدرت شکسته خواهد شد و یا تنها یک اصلاح صورت کرفته و معاملات در کانال نزولی ادامه خواهند یافت.

واگرایی زمانی (TD)

در واگرایی زمانی بجای تضاد بیین قیمت و اندیکاتور، اختلاف بین قیمت و زمان ایجاد می شود و اندیکاتور دخالتی در این نوع واگرایی ندارد. این واگرایی در اصل ضعف و ناتوانی قیمت در حرکت اصلاحی نسبت به حرکت قبلی خود را نشان می دهد.
واگرایی زمانی به دو دسته معمولی و هوشمند تقسیم می شود که در ادامه به طور کامل به بررسی آنها خواهیم پرداخت که با این نوع واگرایی هم آشنا شوید.

واگرایی زمانی معمولی (RTD)

در این حالت تعداد کندل هایی که در فاز اصلاحی تشکیل می شود بیشتر یا مساوی با حرکت قبل است و یا اینکه فیبوناچی بازگشتی زمانی ترسیمی، بیشتر از تراز ۱۰۰٪ را اصلاح کند؛ در این حالت میل به چرخش در بازار وجود ندارد و به احتمال قوی حرکت قبلی سهم ادامه خواهد داشت. در تصویر زیر ساختار واگرایی زمانی معمولی را مشاهده می کنید:

همانطور که در مثال زیر مشاهده می کنید تعداد کندل ها در فاز اصلاح ۴۱ کندل می باشد که این تعداد بیشتر از کندل های حرکت قبل است و ضعف فروشندگان را می رساند و در ادامه شاهد صعودی شدن دوباره ی سهم هستیم.

واگرایی زمانی هوشمند (STD)

واگرایی زمانی هوشمند حالتی است که در آن تعداد کندل های اصلاح، کمتر از تعداد کندل های حرکت قبل است اما درصد اصلاح زمانی بیشتر از درصد اصلاح قیمتی است. برای اینکه با این مفهوم بیشتر آشنا شوید به مثال زیر توجه کنید:

در شکل فوق، موج اصلاح به‌اندازه ۶۱ کندل و موج صعودی به‌اندازه ۶۵ کندل بوده و نسبت این دو ۷۳% است در صورتی قیمت به‌اندازه ۶۱% اصلاح داشته است. به این پدیده که درصد اصلاح زمانی بیشتر از درصد اصلاح قیمتی است، واگرایی زمانی هوشمند گفته می‌شود.

جمع بندی مفهوم واگرایی در تحلیل تکنیکال

برای تحلیلگران بازار سرمایه واگرایی یکی از مهمترین ابزار ها برای تخمین زدن روند سهم است، که تشخیص آن به کمک اندیکاتور ها و روند قیمتی سهم امکان پذیر است. هرچند که واگرایی در خلاف جهت مسیر حرکت سهم اتفاق می‌افتد و به این ترتیب سودهای سرشاری را نصیب سرمایه گذاران می کند اما این امکان وجود دارد که مسیر حرکتی سهم کامل نشود و ما نتوانیم به درستی واگرایی را تشخیص دهیم بنابراین نباید مبنای خرید های خودمان را فقط واگرایی قرار دهیم و باید در کنار آن از دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال بهره بجوییم.

اگر به دنبال یادگیری کامل تحلیل تکنیکال هستید پیشنهاد ما: دوره تحلیل تکنیکال مقدماتی

واگرایی چیست؟ – تعریف واگرایی و کاربردهای آن

واگرایی زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت یک دارایی (مثل رمزارز) در خلاف جهت یک اندیکاتور تکنیکال، مثل یک اوسیلاتور یا دیگر داده‌های تحلیلی مربوطه حرکت می‌کند. واگرایی به شما هشدار می‌دهد که قیمت (روند) جاری در حال تضعیف است و در برخی موارد، ممکن است منجر به تغییر جهت قیمت شود.

واگرایی بر دو نوع است: مثبت و منفی. واگرایی مثبت، دلالت بر امکان بالارفتن قیمت دارد. واگرایی منفی، نشانه‌ای بر امکان پایین‌‌تر رفتن قیمت است.

دایورجنس یا واگرایی، ممکن است بین قیمت یک دارایی و تقریباً تمام داده‌ها یا اندیکاتورهای تکنیکال یا فاندامنتال آن رخ دهد. ولی عموماً فقط معامله‌گران تکنیکال از واگرایی استفاده می‌کنند تا موقعیت‌هایی را که جهت قیمت در حال عوض شدن است، تشخیص دهند.

واگرایی مثبت، بر این واقعیت دلالت دارد که به زودی قیمت حرکت خود را به سمت موقعیت‌های بالاتر شروع می‌کند. این نوع واگرایی زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت به سمت پایین حرکت می‌کند ولی یکی از اندیکاتورهای تکنیکال، به سمت بالا حرکت می‌کند و سیگنال حرکت گاوی را انتقال می‌دهد.

واگرایی منفی، به پایین رفتن قیمت در آینده دلالت دارد. این نوع واگرایی زمانی رخ می‌دهد که قیمت به سمت بالا حرکت می‌کند ولی یکی از اندیکاتورهای تکنیکال، به سمت پایین حرکت می‌کند و نشانه‌ایست بر یک حرکت خرسی در قیمت.

واگرایی به تنهایی نمی‌تواند مبنای تصمیم‌گیری معامله‌گر باشد، چرا که هیچ‌گونه سیگنالی مبنی بر معامله زمانی ارائه نمی‌دهد. ممکن است واگرایی مدت زمان مدیدی به حیات خود ادامه دهد ولی هیچ تغییر جهتی در قیمت رخ ندهد.

این گونه نیست که در تمام مواردی که جهت قیمت تغییر می‌کند، واگرایی هم اتفاق بیافتد. فقط در برخی موارد تغییر جهت قیمت، واگرایی نیز رخ می‌دهد.

واگرایی چه می‌گوید؟

در تحلیل تکنیکال، واگرایی ممکن است نشانه‌ای بر حرکت مثبت یا منفی قیمت باشد. واگرایی مثبت، زمانی رخ می‌دهد که قیمت یک دارایی، یک کف جدید ایجاد می‌کند ولی یکی از اندیکاتورها (مثلاً Money Flow) کفی بالاتر ایجاد کرده است. برعکس، واگرایی منفی زمانی رخ می‌دهد که قیمت، یک سقف جدید درست درست کرده ولی اندیکاتور موردنظر، یک سقف پایین‌تر ایجاد کرده است.

معامله‌گرها برای ارزیابی مومنتوم قیمت یک دارایی و نیز برای ارزیابی احتمال تغییر جهت قیمت از واگرایی استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، سرمایه‌گذارها در نمودار قیمت از اوسیلاتورهایی چون RSI (Relative Strength Index) استفاده می‌کنند.

اگر قیمت دارایی یک سقف جدید ایجاد کند، در حالت ایده‌آل، RSI نیز سقف جدیدی ایجاد می‌کند. اگر دارایی، سقف‌های جدیدی ایجاد کند ولی سقفهای ایجاد شده توسط RSI، سطح پایینتری داشته باشند، این نشان‌گر ضعیف شدن روند قیمت است. به این واگرایی، واگرایی منفی گفته می‌شود. در این حالت، معامله‌گر، می‌تواند درباره خروج خود از موقعیت یا تعیین حد ضرر برای مواردی که کاهش قیمت اتفاق می‌افتد، تصمیم‌گیری کند.

واگرایی مثبت، عکس این موقعیت است. تصور کنید قیمت یک دارایی، کف پایینی ایجاد کند ولی RSI، کف‌های بالاتری ایجاد نماید. در این حالت، سرمایه‌گذارها نتیجه می‌گیرند که کف‌های پایین‌تری که در قیمت دارایی در حال ایجاد شدن است، مومنتوم خود به سمت پایین را از دست داده‌اند و در ادامه ممکن است تغییر جهت قیمت اتفاق بیافتد.

واگرایی یا دایورجنس، یکی از کاربردهای مهم اندیکاتورهای مختلف، به ویژه اوسیلاتورهاست.

تفاوت بین واگرایی و تأیید

واگرایی مواقعی رخ می‌دهد که نمودار قیمت و نمودار یک اندیکاتور، واقعیتهای متفاوتی را ابراز می‌دارند. تأیید اما زمانی اتفاق می‌افتد که اندیکاتور و قیمت یا چند اندیکاتور مختلف، همگی واقعیت یکسانی را به معامله‌گر بیان می‌کنند. در حالت ایده‌آل، معامله‌گرها برای ورود به معامله و ماندن در آن به تأیید نیاز دارند. اگر قیمت به سمت بالا حرکت کند، معامله‌گر به نشانه‌ای از سوی اندیکاتورها نیاز دارد که ادامه حرکت قیمت را مورد تأیید قرار می‌دهد.

محدودیت‌های استفاده از واگرایی

یک سرمایه‌گذار برای این که تأیید ادامه یک روند یا معکوس شدن آن را پیش از وقوع آن دریافت کند، پیش از آن که صرفاً با تکیه بر واگرایی وارد معاملات شود، باید از ترکیب اندیکاتورها و تکنیک‌های مختلف تحلیل قیمت استفاده کند. واگرایی به تنهایی واگرایی چیست؟ نمی‌تواند مبین تمام موارد تغییر جهت قیمت باشد. لذا، در کنار واگرایی باید از دیگر ابزارهای تحلیل قیمت و ابزارهای مدیریت سرمایه و کنترل ریسک استفاده شود.

همچنین، وقتی واگرایی اتفاق می‌افتد، این به معنای آن نیست که جهت حرکت قیمت حتماً تغییر می‌کند یا تغییر جهت در آینده نزدیک حتماً اتفاق خواهد افتاد. واگرایی، می‌تواند برای مدت زمان مدیدی به حیات خود ادامه دهد لذا، تکیه بر واگرایی صرف، در صورتی که قیمت در جهت مورد انتظار حرکت نکند، می‌تواند منجر به ضررهای قابل ملاحظه شود.

توصیه مهم ما به شما

توصیه ما به شما این است که پیش از آن که پول ارزشمند خود را وارد بازارهای واقعی کنید، با استفاده از ابزارهای مختلف موجود برای انجام معاملات آزمایشی (مثل ابزار موجود در سایت Trading View، از مهارت خود در کسب سود در بازارها اطمینان حاصل کنید.

هرچند تا زمانی که پول واقعی خود را در معرض خطر قرار واگرایی چیست؟ نداده‌اید، حس و حال یک معامله واقعی را درک نخواهید کرد، ولی قویاً توصیه می‌کنیم که برای جلوگیری از ضررهای عمده و از دست رفتن پول و اعتماد به نفستان، حتماً مدتی به صورت آزمایشی در بازارها فعالیت کنید و از مهارت‌های خود در انجام معاملات، اطمینان حاصل کنید.

واگرایی در تحلیل تکنیکال چیست؟

واگرایی (Divergence) زمانی رخ می‌دهد که قیمت یک دارایی در مسیری متفاوت با یک اندیکاتور تکنیکالی حرکت کند. از این اندیکاتورها می‌توان به اندیکاتورهایی مانند اسیلاتورها (Oscillators) اشاره نمود. هرچند این واگرایی می‌تواند واگرایی حرکات قیمت با هر نوع دیگر اطلاعات موجود در بازار باشد. واگرایی به ما این هشدار را می‌دهد که احتمال تضعیف روند کنونی قیمت وجود دارد، و در برخی از موارد این واگرایی ممکن است به تغییر جهت قیمتی بیانجامد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اسیلاتور می‌توانید از مطلب آموزشی «اسیلاتور در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.

دو نوع واگرایی وجود دارد، واگرایی مثبت (Positive Divergence) و واگرایی منفی (Negative divergence). واگرایی مثبت حرکات قیمت به سطوح بالاتر را پیش‌بینی می‌کند. واگرایی منفی نیز نشان از حرکت قیمت به‌سطوح پایین‌تر را می‌دهد.

عکس از Investopedia، مبنع: Tradingview

نکات مهم:

• واگرایی می‌تواند بین حرکات قیمت یک دارایی و تقریباً هر نوع اطلاعات تکنیکالی و یا بنیادی آن سهم باشد. با این وجود، واگرایی معمولاً توسط تحلیلگران تکنیکال هنگامی که قیمت‌ها در مسیری عکس مسیر اندیکاتور تکنیکال حرکت می‌کند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• واگرایی‌های مثبت نشان‌دهندهٔ امکان شروع حرکات قیمتی به سطوح بالاتر در آینده‌ای نزدیک می‌باشد. این واگرایی زمانی رخ می‌دهد که قیمت در حال حرکت به سطوح پایین‌تر باشد اما اندیکاتور تکنیکال مداوماً به سمت بالا حرکت نماید.
• واگرایی منفی نشان از افت قیمت در آینده می‌­باشد. واگرایی منفی معمولاً در زمانی رخ می‌دهد که قیمت به سمت بالا حرکت کرده اما اندیکاتور تکنیکال دائماً در حال افت می‌باشند.
• واگرایی موضوعی نیست که بتوان تنها به آن اتکاء نمود، و باید در نظر داشت که این واگرایی‌ها هیچ‌گونه سیگنال معاملاتی ایجاد نمی‌کنند. واگرایی‌ها می‌توانند برای مدت زیادی بدون رخ دادن هیچ‌گونه تغییر در روند قیمت رخ دهند.
• واگرایی‌ها در همهٔ بازگشت‌های قیمتی بزرگ موجود نمی‌باشند، بلکه تنها در برخی از آنها اتفاق می‌افتند.

واگرایی چه چیزهایی را به ما می‌گوید؟

واگرایی در تحلیل تکنیکال (مرجع) ممکن است به ما سیگنال یک حرکت بزرگ مثبت و یا یک حرکت بزرگ منفی را بدهد. یک واگرایی مثبت زمانی رخ می‌دهد که قیمت سهم در حال ثبت کف‌های جدید می‌باشد، اما اندیکاتور تکنیکال مورد استفاده، مانند اندیکاتور جریان پول (Money Flow Indicator) شروع به ثبت سقف‌های جدید می‌نماید. در حالت عکس نیز، در واگرایی منفی، قیمت سهم در حال ثبت قله‌های جدیدی می‌باشد در حالی که اندیکاتور تکنیکالی ما در حال ثبت کف‌های جدیدی می‌باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اندیکاتور شاخص جریان پول می‌توانید از مطلب آموزشی «اندیکاتور شاخص جریان پول در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.

معامله‌گران می‌توانند از واگرایی‌ها جهت تخمین شتاب پایه‌ای قیمت یک دارایی استفاده نمایند. به‌دست آوردن شتاب پایه‌ای می‌تواند احتمال وقوع یک بازگشت قیمتی (Price Reversal) را نشان دهد. برای مثال، سرمایه‌گذاران می‌توانند با استفاده از اسیلاتورها (Oscillators) مانند شاخص قدرت نسبی (Relative Strength Index – RSI) بر روی جدول خود استفاده نمایند. اگر قیمت سهام در حال صعود بوده و مرتباً قله‌های جدیدی را ثبت می‌کرد، در حالت عادی اندیکاتور شاخص قدرت نسبی نیز می‌بایست قله‌های جدیدی را ثبت می‌کرد. اما اگر واگرایی چیست؟ قیمت سهام در حال ثبت قله‌های جدید باشد، ولی اندیکاتور شاخص قدرت نسبی شروع به ثبت کف‌های جدید کند، نشان‌دهندهٔ این است که امکان تضعیف روند صعودی ما وجود دارد. به این موضوع، واگرایی منفی می‌گوییم. معامله‌گران در این حالت می‌توانند در نظر بگیرند که قصد خروج از معامله را دارند و یا می‌خواهند با قرار دادن یک دستور استاپ حفاظتی (Stop – Loss Order) همچنان در معامله‌شان حضور داشته باشند.

واگرایی مثبت در حالاتی عکس حالت فوق رخ می‌دهد. تصور کنید که قیمت یک سهم در حال تشکیل کف‌های جدید است اما اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) در حال ثبت کف‌های جدیدی می‌باشد. در این حالت سرمایه‌گذاران ممکن است به این نتیجه برسند که روند نزولی در بازار در حال تضعیف و به اتمام رسیدن است، و به‌زودی یک بازگشت روندی (Trend Reversal) رخ خواهد داد.

واگرایی یکی از معمول‌ترین موارد مورد استفاده در تحلیل تکنیکال می‌باشد، و اندیکاتورهای بسیاری نیز آن را نشان می‌دهند، به‌خصوص اسیلاتورها.

تفاوت بین واگرایی و تأییدیه

واگرایی زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت و اندیکاتور تکنیکال به معامله‌گر اطلاعات متفاوتی می‌دهند. تأییدیه اما زمانی است که اندیکاتور تکنیکال و حرکات قیمت، و یا حتی چند اندیکاتور تکنیکال اطلاعاتی مشابه را به معامله‌گر در خصوص قیمت واگرایی چیست؟ سهم و وضعیت بازار می‌دهند. در حالت ایده‌آل، معامله‌گران نیاز به تأییدیه برای ورود به معاملات خود دارند. اگر قیمت‌ها به سمت بالا حرکت کنند، آنها نیز انتظار دارند تا اندیکاتور مورد استفاده‌شان نیز این مطلب را به آنها نشان دهد که روند صعودی قیمت فعلاً ادامه‌دار خواهد بود.

محدودیت‌های استفاده از واگرایی‌ها

همان طور که در مورد تمامی تحلیل‌های تکنیکال صدق می‌کند، سرمایه‌گذاران باید از ترکیبی از اندیکاتورها و تکنیکال‌های تحلیل بازار برای گرفتن تأییدیه واگرایی (Divergence Confirmation) استفاده نمایند. واگرایی در همهٔ بازگشت‌های قیمتی رخ نخواهد داد، بنابراین دیگر روش‌های کنترل ریسک و یا تحیلی بازاری برای بررسی بازار و تخمین احتمال رخ دادن بازگشت قیمتی باید مورد استفاده قرار گیرند.

با این وجود، زمانی که واگرایی‌ها رخ می‌دهند، لزوماً بدین معنی نیستند که قیمت‌ها بازگشتی را به‌زودی تجربه خواهند کرد. واگرایی‌ها می‌توانند برای مدت‌زمانی طولانی ادامه‌دار باشند، بنابراین فقط اتکاء به آنها می‌تواند منجر به ضرر و زیان‌های گسترده شود، به‌خصوص زمانی که قیمت آن‌گونه که پیش‌بینی شده بود عمل نکند.

تیم تحریریه دیجی کوینر

این مقاله به کوشش هیئت تحریریه دیجی کوینر تولید شده است. تک تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در آگاه سازی فعالان حوزه رمز ارزها و بازارهای مالی داشته باشیم.